رانندگان همچنان حادثه سازترین عامل تصادفاتند

بی نظمی در ترافیک و وقوع تصادفات، اصولا زائیده عوامل مختلفی از جمله اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است و رفتار هایی که در ترافیک شهری و جاده ای از رانندگان سر می زند ریشه در برخوردها و رفتارهای اطرافیان آنان در گذشته دارد.
● کاهش رشد تصادف در ایران
ایران به عنوان نخستین کشور در میان کشورهای در حال توسعه، در حالی به کاهش رشد تصادفات رانندگی شده است که پیش از این فقط کشورهای توسعه یافته به این موفقیت دست یافته بودند.
در حال حاضر، سالانه در جهان یک میلیون و دویست هزار نفر به علت تصادفات رانندگی جان خود را از دست می دهند و این آمار تا سال ۲۰۲۰ میلادی، ۶۶ درصد افزایش می یابد و البته بیشتر قربانیان این حوادث، مربوط به کشورهای در حال توسعه است که در حال تجربه کردن ماشینی شدن زندگی هستند.
در ایران هم تا سال ۱۳۸۴ هر سال با افزایش و رشد دو رقمی مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی مواجه است، اما در سال ۱۳۸۵ نخستین بار شاهد توقف رشد و حتی کاهش یک درصدی مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی بودیم.
در شش ماه امسال نیز کاهش ۱۳و نیم درصدی این تلفات را شاهد بودیم، به خصوص از تیرماه گذشته یعنی از زمان سهمیه بندی بنزین، حوادث و تلفات رانندگی در کشور کاهش بی سابقه ۳۲ درصدی داشته است که این موفقیت بزرگ مرهون تلاش دستگاههای مختلف از جمله نیروی انتظامی، وزارت راه و ترابری، هلال احمر، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اورژانس است.
با توجه به این که ۷۰ درصد تصادفات رانندگی به علت خطای انسانی روی می دهد، بنابراین آموزش دادن به مردم برای اصلاح فرهنگ ترافیک، بیش از هر کار دیگری در کاهش حوادث موثر است و از نظر هزینه و اثربخشی با هیچ کار دیگری قابل مقایسه نیست.
با وجود ورود روزانه ۱۵۰۰ دستگاه خودروی جدید فقط در شهر تهران، بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی امسال بهترین نرخ تصادفات مربوط به کشورمان است .
یادآور می شود در ۵ ماه نخست امسال در سراسر کشور، ۱۱ هزار و ۸۰ نفر در تصادفات رانندگی جان خود را از دست دادند و ۱۱۵ هزار و ۱۶۸ نفر نیز مجروح شده اند که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تعداد کشته ها ۱۳ و نیم درصد و تعداد مجروحان نیز ۸ و یک دهم کاهش داشته است به عبارت دیگر در این مدت ۱۳۰۰ نفر کاهش کشته و ۱۰ هزار و ۱۶۶ نفر کاهش مجروح را شاهد بوده ایم.
با توجه به آمارهای منتشر شده درباره علل تصادفات می توان گفت: عامل انسانی، سهم وسایل نقلیه، دغدغه های فکری و روانی رانندگان، ایمنی خودروها و راه از عواملی هستند که هر کدام اگر نقش خود را به خوبی ایفا نکنند سوانح رانندگی و تلفات بیشتر خواهد شد.
● نقش عامل انسانی در تصادفات
بر اساس نظر کارشناسان، سهم عامل انسانی در تصادفات ۷۰ درصد و سهم عامل راه و وسیله نقلیه۳۰ درصد است.
انحراف به چپ، سرعت غیرمجاز، توجه نداشتن به جلو، رعایت نکردن حق تقدم، خستگی و خواب آلودگی راننده از مهمترین عوامل انسانی وقوع تصادفات به شمار می رود.
در شهرها بیشترین عامل تصادف، رعایت نکردن حق تقدم عبور و توجه نکردن به گردش ها و دور زدن ها در تقاطع ها و میادین است.
با توجه به سهم عامل انسانی در تصادفات، اگر وسیله نقلیه و جاده استاندارد و ایمن باشد نتیجه خطای انسانی به حداقل خواهد رسید و به راننده این فرصت و امکان را می دهد که خطایش را جبران کند و در صورت تغییر مسیر مجددا به راه خود باز گردد.
● سهم وسایل نقلیه در تصادفات
در سال گذشته، سواری ها ۵۴ و ۳ دهم درصد، موتورسیکلت ۲۰ و ۹ دهم درصد و کامیون ها ۱۴ و سه دهم درصد و وسایل نقلیه عمومی سه و نیم درصد تصادفات را به خود اختصاص دادند که در این میان سهم عابران پیاده ۷ درصد بوده است.
انحراف به چپ با ۲۴ و دو دهم درصد، سرعت غیرمجاز با ۲۲ و ۸ دهم درصد، توجه به جلو با ۲۱ و ۷دهم درصد و رعایت نکردن حق تقدم با ۱۷ و ۶ دهم درصد از مهمترین عوامل تصادفات به شمار می روند.
همچنین ۸۴ درصد تصادفات از ساعت ۷ تا ۲۴ و ۱۶ درصد تصادفات از ساعت ۲۴ تا ۷ بامداد است و ۶۱ درصد تصادفات در فاصله ۳۰ کیلومتری شهرها و ۳۹ درصد نیز از ۳۰ کیلومتر به بعد روی می دهد.
● سهم دغدغه های فکری و روانی رانندگان در تصادفات
وضع اقتصادی و دغدغه های فکری و روانی از مسائلی هستند که رابطه مستقیمی با رفتار ترافیکی رانندگان دارد به نحوی که افزایش درآمد به عنوان یکی از عوامل، زمینه ایجاد تعادل روحی و روانی آنان را فراهم می کند.
البته باید در اینجا به موضوع فرهنگ استفاده از خودرو، آموزش و استفاده از دانش آموزان و جوانان به عنوان همیاران پلیس و نظارت بر رانندگی والدین تاکید شود.
● ایمنی خودروها و استاندارد بودن آن ها
توجه به ایمنی خودروها، بستن کمربند ایمنی و داشتن تجهیزاتی مانند سیستم ترمز ای بی اس و کیسه هوا سهم بسزایی در کاهش تلفات جاده ای دارد.
بررسی ها نشان می دهد فقط بستن کمربند ایمنی ۴۰ درصد ضایعات تصادفات رانندگی و ۶۰ درصد مرگ و میرهای ناشی از آن را کاهش می دهد.
متاسفانه سهم وسایل نقلیه در ایجاد تصادفات ۱۵ درصد بوده که درصد قابل توجهی است.
فرسودگی خودرو، نداشتن لاستیک آج دار، نقص سیستم ترمز، فرمان، جلوبندی خودرو و حتی استفاده بیش از ظرفیت از خودرو از عوامل تصادفات است.
● راه
راه و مسیر تردد خودروها از نظر ایمنی و مدیریت ترافیک باید دارای شرایطی از جمله طراحی خوب و ساخت با کیفیت باشد.
با توجه به این که رانندگان، ۹۵ درصد نگاه خود را به مسیرهای جاده متمرکز می کنند، استانداردبودن جاده و علائم راهنمایی و رانندگی، بهینه سازی شانه های خاکی جاده، تامین روشنایی کافی، مرغوب بودن آسفالت جاده ها و نصب گاردریل به خصوص در جاهای پرخطر از عوامل کاهش تصادفات است.

منبع : کارنا