سهمیه بندی بنزین در دوره ای که گذشت

در ابتدای اجرای این طرح که از پنجم تیرماه کلید خورد ، خیابان ها خوب خلوت شد و بسیاری از مردم برای اینکه بتوانند سهمیه بنزین را تا پایان دوره شش ماهه مدیریت کنند از خودروهای شخصی کمتر استفاده می کردند.
اما در دو تا سه ماه اخیر وضع ترافیک و خیابان ها در برخی شهرهای بزرگ به ویژه تهران ، کم و بیش به وضع قبل از سهمیه بندی بنزین شبیه شده است.
البته امارهای رسمی نشان می دهد مصرف سوخت با وجود بازگشت تقریبی ترافیک به وضع سابق ، به طور میانگین ۲۴ میلیون لیتر در روز کم شده است که ظاهرا بخشی از ان به جلوگیری از قاچاق سوخت بر می گردد.
● رییس جمهور : مردم عالی همراهی کردند
رئیس جمهور با ارزیابی دوره اول سهمیه بندی بنزین می گوید: انصافا مردم با این طرح که با عجله هم اجرا شد ، بسیار عالی همراهی کردند.
احمدی نژاد می افزاید : هدف سهمیه بندی این نیست که مردم به زجر و سختی بیفتند بلکه هدف این است که مردم در عین حال که زندگی عادی خود را دارند، در زمینه سوخت هم صرفه جویی کنند تا در جای دیگر از آن بهره ببریم و خوشبختانه صرفه جویی خوبی هم شده است.
احمدی نژاد در آسیب شناسی این طرح می افزاید: یک بازار نه نسبتاً گسترده اما غیررسمی کنار سهمیه بندی شکل گرفته است که باید به سمت سهمیه بندی واقعی برویم تا این بازار برداشته شود.
● نقاط قوت و ضعف سهمیه بندی از دیدگاه وزیر نفت
دوره دوم سهمیه بندی بنزین از اول دی شروع شده که قرار است به مدت چهار ماه و تا پایان فروردین ۸۷ ادامه یابد .
وزیر نفت با ارزیابی دوره اول طرح سهمیه بندی بنزین می گوید: همکاری مردم نقطه قوت اساسی این طرح بود . علاوه بر این ، روزانه ۲۴ میلیون لیتر در مصرف بنزین صرفه جویی یا از قاچاق آن جلوگیری شد.
غلامحسین نوذری می افزاید : این طرح نشان داد که می شود با اجرای تدابیری ، سرمایه ملی را حفظ و صرفه جویی کرد.
نوذری می گوید: با توجه به اینکه این طرح نخستین بار اجرایی شده است ، تاخیرها و مشکلاتی در ابتدای این طرح مشاهده شد ، مثلا در زمینه (صدور) کارت های المثنی - که اکنون به روز شده است ، و چند نقطه ضعف دیگر که در حمل و نقل مناطق روستایی و وسایل نقلیه عمومی داشتیم .
وزیر نفت می گوید : در برخی موارد مشکلاتی در جابجایی مردم بوجود آمدکه در دوره دوم سهمیه بندی این نارسایی ها برطرف می شود.
● نعمت زاده : به سهمیه بندی بنزین لطمه نزنیم
مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران نیز مهم ترین نقطه قوت اجرای طرح سهمیه بندی بنزین را توجه به گسترش حمل و نقل عمومی می داند و می گوید : هم دولت، هم مردم و هم شهرداری ها توسعه حمل و نقل عمومی را آغاز کرده اند و این موضوع باید به ویژه در شهرهای بزرگ با گسترش مترو ، ناوگان اتوبوسرانی ، مینی بوسرانی و سایر وسایل حمل ونقل عمومی ادامه یابد.
نعمت زاده توجه به ارزش واقعی بنزین را هم از دیگر مزایای اجرای این طرح ذکر می کند .
وی تصریح می کند : افزایش سهمیه بنزین می تواند به این حرکت مبارک لطمه بزند.
نعمت زاده می افزاید: مهم ترین نقاط ضعف طرح سهمیه بندی ،کمبود اطلاعات در زمینه خودروهای موجود کشور است که تصور می شد اطلاعات نیروی انتظامی در این زمینه دقیق است ، اما یک میلیون کارت صادر شده داریم که صاحبان آنها مراجعه نکرده اند که نقص اطلاعات را نشان می دهد .
وی می گوید : البته ، هم اکنون بانک اطلاعات نیروی انتظامی و ما کامل شده است.
مدیر عامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران محدودیت هایی را که برای پیمانکاران ، صنعتگران و کشاوزران بوجود آمده است از دیگر مشکلات اجرای این طرح در دوره اول می داند و بر این باور است که تغییرات جدید در سهمیه ها در دوره دوم ، این مشکلات را برطرف می کند .
● شهرهای بزرگ ؛ همچنان پر ترافیک
چرا سهمیه بندی اثر چندانی بر ترافیک شهرهای بزرگ نداشته است ؟
در نطرخواهی که از مردم در شهرهای بزرگ از جمله تهران ، شیراز ، اصفهان ، تبریز ، مشهد و اهواز شده است ، بیشتر شهروندان وجود "بنزین آزاد" را علت اصلی ترافیک می دانند و معتقدند : کسانی که مقدار بنزین سهمیه بندی انها کافی نیست ، راه هایی برای تهیه بنزین ازاد پیدا می کنند مانند خرید بنزین سهمیه تاکسی ها و وانت بارها.
قیمتی را هم که مردم برای تهیه بنزین غیرسهمیه ای ذکر می کنند از ۳۰۰ تا ۵۰۰ تومان متغیر است.
صفارزاده مدیر عامل سازمان حمل و نقل ترافیک تهران در این باره می گوید: یکی از مشکلات این است که هر کسی فکر می کند سهمیه اش را یا باید استفاده کند یا اینکه بفروشد ، در حالی که این اشتها قبلا وجود نداشت.
وی می افزاید : با این وجود سهمیه بندی بنزین در جاده ها و ترافیک برون شهری تاثیر مثبت داشته است.
● شهرهای بزرگ ؛کاهش آلودگی هوا
در کنار ترافیک و مسائل مربوط به ان ، مشکلی به نام آلودگی هوا به خصوص در شهرهای بزرگ وجود دارد.
مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران به عنوان یکی از شهرهای بزرگ کشور ، ما را به اثر مثبت سهمیه بندی در کاهش الودگی هوا امیدوار کرد.
رشیدی می گوید : از ابتدای سال تاکنون ۵ روز آْلودگی هوای تهران از حد استاندارد بالاتر بود ، در حالی که سال پیش این رقم در مدت مشابه ۶۰ روز بود.
وی می افزاید : وضع امسال مناسب است و اگر بنزین سهمیه بندی نمی شد تعداد روزهایی که وضع آلودگی هوا بالاتر از میزان استاندارد بود ، افزایش می یافت.
● شهرهای کوچک ؛ مشکلات متفاوت
سهمیه بندی بنزین فقط مخصوص شهرهای بزرگ نیست ، به همین علت مردم همه شهرهای کشور به نوعی با مزایا و مشکلات ان سر و کار دارند.
به نظر می رسد در شهرهای کوچک مردم مشکل چندانی با ترافیک ندارند و حتی برخی از انها تاکید می کنند که طرح سهمیه بندی بنزین ، ترافیک و شلوغی ها را کم کرده است.
مردم شهرهای یاسوج ، شهرکرد ، زنجان و بیرجند در گفتگو با خبرنگاران واحد مرکزی خبر ، بیشتر از کمبود بنزین به ویژه در مناطق روستایی گله مند هستند و معتقدند سهمیه های اعلام شده در دوره اول ، دقیق و کارشناسی نبوده است.
نبود یا کمبود وسایل نقلیه عمومی در شهرهای کوچک و همچنین شمار اندک پمپ های بنزین و دوری انها از مناطقی که مردم زندگی می کنند از ایرادهای دیگری است که مردم در استان ها و شهرهای کوچک به ان اشاره کردند.
● زمان پایان سهمیه بندی؟
رییس جمهور در مصاحبه ای که اخیرا با خبرنگاران داشت زمان پایان اجرای طرح سهمیه بندی را آخر سال ۸۷ اعلام کرد و گفت : هدف اصلی ما این بوده است که مصرف به سوی گاز منتقل بشود.
احمدی نژاد افزود: طرح بسیار گسترده ای برای توسعه شبکه گازرسانی به خودروها در دست اقدام است ، فکر می کنم مسیر ، مسیر درستی است.
● کمبود جایگاه های سی ان جی
خودروهای گازسوز این روزها بویژه در شهرهای بزرگ برای پر کردن کپسول با مشکلات فراوان روبرو هستند و افزایش سریع تعداد جایگاه های عرضه سوخت سی ان جی و متناسب با گازسوز شدن خودروها هم کاری سخت به نظر می رسد.
ببینیم وزارت نفت چقدر در این کار جدی است و آیا از مشکلات فعلی ، درس لازم گرفته شده است؟
سید رضا کسایی زاده رییس شرکت ملی گاز ایران در این باره می گوید : هر ۱۰۰۰ خودرو یک ایستگاه سی ان جی نیاز دارد ولی اکنون این تعادل برقرار نیست.
وی می افزاید : ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار دستگاه خودرو در کشور گازسوز شده اما فقط حدود ۳۱۳ جایگاه در حال حاضر در سرویس و بهره برداری است.
کسایی زاده می گوید: آقای رییس جمهور دستور داده است تا پایان سال آینده به ۱۸۰۰ جایگاه برسیم و آنچه برای امسال برنامه ریزی شده ۵۰۰ جایگاه است که ۳۱۳ واحد ان محقق شده است.
علی اکبر محرابیان رییس ستاد تبصره ۱۳ نیز می گوید : باید حدود ۱۵۰۰ جایگاه دیگر راه اندازی کنیم که تقریبا اکثر این جایگاه ها در مراحل مختلف پیشرفت هستند.
وی اضافه می کند : عملیات ساختمانی بسیاری از جایگاه های سی ان جی تمام شده و در حال نصب یا تست تجهیزات است.
محرابیان می گوید: با برنامه جدی که وزارت نفت دنبال می کند و ستاد تبصره ۱۳ هم مدیریت خواهد کرد ، این برنامه انشاءالله اجرایی می شود و مانع جدی برای اجرای این برنامه نمی بینم.
● کلام آخر
سهیمه بندی بنزین یک طرح ملی است ، که حتما می شد و می شود بهتر از وضع فعلی اجرا بشود.
مردم همان طور که مسئولان هم می گویند با این طرح با همه مشکلاتش خوب همکاری کردند ، اما دستگاههای مسئول باید با جمع بندی نقاط ضعف و قوت اجرای این طرح ، سهم بیشتری در اجرای بهتر طرح ملی سهمیه بندی بنزین بر عهده بگیرند.

منبع : کارنا