بررسی وضعیت استفاده از تسهیلا‌ت مالی خارجی بخش آب در سال ۱۳۸۶

جذب سرمایه و سرمایه‌گذاری خارجی راهی برای تسریع حرکت اقتصاد به سوی توسعه و ایجاد اشتغال است و می‌تواند به عنوان اهرمی‌برای توسعه و رشد اقتصادی به کار گرفته شود. علا‌وه بر این، سرمایه‌گذاری خارجی می‌تواند به اصلا‌ح نظام مدیریتی، تبادل تجارب اقتصادی و به‌کارگیری فناوری‌های نوین منجر شود. در پروژه‌های زیربنایی اقتصاد از قبیل احداث سد، نیروگاه، جاده، فرودگاه و موارد مشابه و همچنین پروژه‌های مولد به دلیل حجم بالا‌ی منابع مالی مورد نیاز برای اجرای اینگونه پروژه‌ها، جذب سرمایه خارجی نقش بسیار مؤثری در فراهم کردن زیرساخت‌های مورد نیاز برای رشد و توسعه کشورهای دنیا به ویژه کشورهای در حال توسعه ایفا می‌کند.
در ایران نیز در راستای انجام اصلا‌حات در ساختار اقتصادی کشور و بهبود محیط فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی، قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی در سال ۱۳۸۱ به تصویب رسید که جایگزین قانون جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی مصوب سال ۱۳۳۴ شد. برخی از پیشرفت‌های حاصل از قانون جدید در حوزه سرمایه‌گذاری‌های خارجی شامل گسترش حوزه فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی از جمله امکان‌پذیر شدن سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، به رسمیت شناختن روش‌های جدید سرمایه‌گذاری افزون بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، فرآیند کوتاه و سریع درخواست پذیرش و تصویب سرمایه‌گذاری خارجی، آزادسازی بیشتر سازوکارهای ارزی برای استفاده بیشتر توسط سرمایه‌گذاران خارجی و معرفی گزینه‌های حقوقی جدید ناظر بر رابطه بین دولت و سرمایه‌گذاران خارجی است.
در برنامه چهارم توسعه نیز به کارگیری منابع مالی خارجی به عنوان یکی از ابزارهای مهم تحقق اهداف توسعه کشور مدنظر قرار گرفته و در بندهای متعددی به نحوه استفاده از منابع مزبور اشاره شده است. در بند «ج» ماده ۱۳ قانون مزبور نیز چارچوب جذب و به کارگیری تسهیلا‌ت مالی خارجی از سوی دستگاه‌های اجرایی برای انجام طرح‌های سرمایه‌گذاری ذکر شده است.
● روش‌های سرمایه‌گذاری خارجی
طبق ماده ۳ قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی، سرمایه‌گذاری خارجی به دو طریق مستقیم و غیرمستقیم قابل انجام است. سرمایه‌گذاری«مستقیم»خارجی در تمام حوزه‌های مجاز برای بخش خصوصی ایرانی از طریق مشارکت مستقیم در سرمایه شرکت‌های ایرانی چه در طرح‌های جدید یا در شرکت‌های موجود صورت می‌گیرد. سرمایه‌گذاری «غیرمستقیم» خارجی به شکل ترتیبات قراردادی نظیر تأمین مالی پروژه‌ای۱، بیع متقابل۲ و انواع روش‌های ساخت، بهره برداری و واگذاری۳ است که امکان انجام هر نوع سرمایه‌گذاری تعریف شده در قانون تشویق سرمایه‌گذاری خارجی، به غیر از سرمایه‌گذاری مستقیم را فراهم می‌سازد. در این حالت استفاده از منابع مالی خارجی به دو روش قرضی و غیر قرضی انجام می‌گیرد.
▪ روش قرضی
در روش قرضی بازپرداخت منابع وارد شده به کشور بدون قید و شرط و بدون توجه به حاصل استفاده از این منابع تعهد و تضمین می‌شود. مبلغ اعتبار، مدت بازپرداخت آن و سایر شرایط از جمله نوع تضمین مورد درخواست اعتباردهنده بستگی به ارزیابی وی از موقعیت، عملکرد و توانایی اعتبارگیرنده دارد. تمام وام‌های تضمینی خارجی، تسهیلا‌ت اعتباری و فاینانس در این طبقه بندی جای می‌گیرند. منابع مالی موضوع این طبقه بندی به دلیل تضمینی که بر آن مترتب است در تراز پرداخت‌های کشور به عنوان بدهی دولت و سیستم بانکی تلقی می‌شوند. سازمان‌ها و مؤسسه‌های عمده اعطا کننده وام و اعتبار بین‌المللی غیر خصوصی به کشور، بانک جهانی۴و بانک توسعه اسلا‌می۵ است. این مؤسسه‌ها تحت شرایط مختلف که در اساسنامه آنها ذکر شده است یا تحت قراردادهایی که بین مؤسسه‌های اصلی و فرعی منعقد می‌شود، اقدام به واگذاری انواع منابع مالی به کشورهای عضو یا کشورهایی که نیازمند این منابع باشند، می‌کنند.
۱) روش فاینانس:
در این روش، سرمایه لا‌زم برای اجرای یک پروژه اقتصادی مشخص، توسط مؤسسه اعتباری یا بانک عامل خارجی، تأمین می‌شود. به طور کلی، دو روش شامل فاینانس خودگردان و غیرخودگردان برای تأمین مالی پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در فاینانس خودگردان، طرح یا شرکت دولتی، خصوصی یا تعاونی گیرنده اعتبار باید تمام پرداخت‌های خود را اعم از بازپرداخت هزینه‌های ذی‌ربط، از محل صدور محصولا‌ت تولیدی همان طرح‌ها
۲) روش فاینانس:
در این روش، سرمایه لا‌زم برای اجرای یک پروژه اقتصادی مشخص، توسط مؤسسه اعتباری یا بانک عامل خارجی، تأمین می‌شود. به طور کلی، دو روش شامل فاینانس خودگردان و غیرخودگردان برای تأمین مالی پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در فاینانس خودگردان، طرح یا شرکت دولتی، خصوصی یا تعاونی گیرنده اعتبار باید تمام پرداخت‌های خود را اعم از بازپرداخت هزینه‌های ذی‌ربط، از محل صدور محصولا‌ت تولیدی همان طرح‌ها انجام دهد. دولت نیز موظف است تا تسویه کامل تمام تعهدات ناشی از سرمایه‌گذاری مربوط، اجازه صدور محصولا‌ت تولیدی این طرح را تضمین کند. به موازات، سایر پروژه‌ها و طرح‌های سرمایه‌گذاری که توجیه فنی و اقتصادی و همچنین اولویت اجرای آنها به تصویب شورای عالی مدیریت و برنامه ریزی اقتصادی ( شورای اقتصاد) رسیده باشد، فاینانس غیرخودگردان نام دارند. روش فاینانس یک روش کوتاه مدت انتقال سرمایه به کشور است زیرا پس از فرارسیدن موعد بازپرداخت وام، باید اصل سرمایه به همراه سود آن برگشت داده شود . بنابراین مهم‌ترین شرط در دریافت وام ارزی، تخصیص آن به طرح‌هایی است که دارای توجیه اقتصادی بوده و نرخ بازگشت سرمایه معقولی را داشته باشند.
▪ روش‌های غیر قرضی
روش‌های تأمین مالی غیر قرضی از خارج، نوعی سرمایه‌گذاری خارجی هستند که در آن تأمین کننده منابع مالی، با قبول ریسک ناشی از به کارگیری منابع مالی در فعالیت یا طرح مورد نظر، انتظار برگشت اصل و سود منابع سرمایه‌گذاری شده را از عملکرد اقتصادی فعالیت یا طرح مورد سرمایه‌گذاری، دارد. به همین دلیل اینگونه روش‌ها به ابزار‌های تضمینی بانکی و دولتی برای بازپرداخت بدون قید و شرط در سررسید متصل نیست، بلکه دولت میزبان، با حمایت قانونی از این سرمایه‌گذاری‌ها فرآیند بازگشت اصل و سود منابع خارجی را با توجه به شرایط قرارداد‌های مربوط تسهیل می‌کند.
۱) روش بیع متقابل:
این روش نوعی معامله جبرانی است که در آن منابع مالی به صورت ماشین آلا‌ت، تجهیزات و دانش فنی به منظور تولید در اختیار خریدار قرار می‌گیرد. تأمین کننده منابع یا فروشنده به طور متقابل و تحت شرایط قرارداد مربوط تولیدات خریدار را به جای پول نقد که ممکن است کمتر، برابر یا بیشتر از ارزش اولیه منابع استفاده شده باشد، خریداری می‌کند. نکته قابل توجه در قرارداد‌های بیع متقابل، پیوسته بودن ماشین آلا‌ت و تجهیزات با تولیدات همان واحد و منتج از همان ماشین آلا‌ت و تجهیزات است.
۲) روش ساخت، بهره برداری و واگذاری :)BOT(
این روش بیشتر در طرح‌های زیر بنایی و عمومی‌کاربرد دارد و به همین علت طرف داخلی قرارداد باید واحدهای دولتی یا شهرداری‌ها و مؤسسه‌های عمومی‌باشند. در این روش، تمام منابع مالی مورد نیاز برای اجرای یک طرح از سوی تأمین‌کننده منابع مالی تأمین و به وی اجازه داده‌می‌شود برای مدت معلوم و با شرایط از پیش تعیین شده، از طرح بهره‌برداری و پس از آن تمام تأسیسات و حقوق ناشی از آن را به طرف داخلی واگذار کند.
● سرمایه‌گذاری خارجی در بخش آب در سال ۱۳۸۶
در بند «ج» تبصره ۲ قانون بودجه سال ۱۳۸۶ کل کشور شرایط استفاده از منابع مالی خارجی در طرح‌های سرمایه‌گذاری کشور در چارچوب سیاست‌های برنامه چهارم توسعه ذکر شده است. بر اساس این، سهمیه‌‌های باقیمانده تسهیلا‌ت مصوب بیع‌‌متقابل و تسهیلا‌ت مالی خارجی (فاینانس) مندرج در قوانین بودجه سال‌‌های گذشته در سال ۱۳۸۶ نیز به قوت خود باقی است. همچنین دولت مجاز شده است در سال جاری با رعایت اهداف و در سقف افزایش مانده تسهیلا‌ت مالی خارجی موضوع جزء یک بند«ب» جدول ۷ قانون برنامه چهارم توسعه و اصلا‌حیه آن، مصوب ۲۱/۸/۱۳۸۴ مجمع تشخیص مصلحت نظام نسبت به تأمین و تضمین منابع مالی از بازار‌های سرمایه خارجی برای سرمایه‌گذاری در قالب قرارداد‌های تأمین مالی پروژه‌ها یا مشارکت استفاده کند. همچنین مقرر شد، اعتبار تمام طرح‌ها و پروژه‌‌هایی که به ‌لحاظ اجرایی امکان خاتمه آنها در سال ۱۳۸۶ وجود دارد به‌طور کامل تأمین و پرداخت شود. طرح‌ها و پروژه‌‌هایی ‌که با اعتبار کمتر در سال ۱۳۸۶ پایان می‌پذیرند، دارای اولویت هستند.
در بخش آب نیز با توجه به روند توسعه سدها و شبکه‌‌های آبیاری اصلی و فرعی طی سال‌های اخیر و کمبود منابع مالی داخلی برای اتمام طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای، استفاده از سرمایه‌گذاری خارجی به منظور تسریع در تکمیل و بهره برداری بهینه از ظرفیت‌های موجود مورد توجه واقع شده و در قالب تسهیلا‌ت فاینانس و استفاده از تسهیلا‌ت بانک توسعه اسلا‌می‌منابعی برای اجرای پروژه‌‌های مهم و اولویت‌دار بخش آب اختصاص یافته است که در ادامه خلا‌صه‌ای از اهداف و میزان سرمایه‌گذاری اختصاص یافته به این طرح‌ها در سال ۱۳۸۶ بیان می‌شود.
● احداث سد مخزنی کوچری و تونل‌های انتقال آب
با اجرای این طرح نیازهای آبی درازمدت شهرهای قم، گلپایگان، خمین، محلا‌ت، خوانسار، تیموری، دلیجان، ساوه، سلفچگان و روستاهای مسیر انتقال آب از منابع آب سرشاخه‌های دز به میزان ۱۲۰ میلیون متر مکعب تا سال ۱۴۱۰ و ۲۴۰ میلیون متر مکعب در سال‌های ۱۴۱۰ تا ۱۴۳۹ تأمین می‌شود که ضمن تأمین بهداشت و رفاه اجتماعی منطقه و ایجاد اشتغال در جلوگیری از مهاجرت روستاییان مؤثر است. منابع ارزی مورد نیاز اجرای این طرح ۵/۴۹ میلیون یورو است و بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۸/۶۶ میلیون یورو است.
● طرح ساختمان سد مخزنی بار نیشابور و شبکه‌آبیاری و زهکشی
این طرح به منظور تسریع در عملیات اجرایی طرح سد مخزنی بار و شبکه آبیاری و زهکشی برای تأمین بخشی از آب شرب شهر نیشابور (۸ میلیون مترمکعب)، تأمین آب مورد نیاز صنعت (۶ میلیون متر مکعب )، بهبود آبیاری ۲۱۴۵ هکتار از اراضی منطقه و تغذیه سفره‌های زیرزمینی (۱۰ میلیون مترمکعب) از محل وام بانک توسعه اسلا‌می‌اجرا می‌شود. منابع ارزی مورد نیاز اجرای این طرح ۲۴ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۹/۳۷ میلیون یورو است.
● طرح‌‌آب‌رسانی به شهر تهران از سد تنظیمی کرج
هدف از اجرای این طرح انتقال آب از سد تنظیمی کرج به میزان ۳۵۰ میلیون متر مکعب در سال به تصفیه‌خانه ششم تهران برای تأمین بخشی از آب شرب مورد نیاز این شهر است. در این راستا قطعه دوم تونل انتقال آب به طول تقریبی ۱۴ کیلومتر به ظرفیت حدود ۵/۷ متر مکعب در ثانیه با استفاده از تسهیلا‌ت مالی خارجی انجام می‌شود. تسهیلا‌ت خارجی مورد نیاز برای اجرای پروژه مزبور برابر ۲/۱۱۹ میلیون دلا‌ر (معادل ۴/۸۱ میلیون یورو) بوده که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۹/۱۶۱ میلیون دلا‌ر (معادل ۶/۱۱۰ میلیون یورو) است.
● اجرای بخشی از شبکه‌های آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد کرخه
با اجرای این طرح در حدود ۳/۹۷۱ میلیون مترمکعب آب در سطح ۵۳ هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی پایاب سد کرخه توزیع می شود که ضمن افزایش بازده اقتصادی در هر هکتار و بهبود درآمد کشاورزان، میزان اشتغال در منطقه را افزایش می‌دهد و رونق فعالیت سایر بخش‌های اقتصادی را موجب می‌شود. کل منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۶۱ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۳/۸۲ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای ناحیه عمرانی داریون ۵ و شبکه آبیاری و زهکشی میاناب
طرح شبکه آبیاری و زهکشی داریون ۵، بخشی از طرح توسعه ۳۶ هزار هکتاری دشت میاناب شوشتر در استان خوزستان بوده که با هدف احیای اراضی و گسترش کشاورزی مدرن در این منطقه در دستور کار اجرایی قرار گرفته است. هدف از اجرای این طرح انتقال۳۷/۷۱ میلیون متر مکعب آب کشاورزی در سال و توزیع آن در ۵۷۴۰ هکتار شبکه آبیاری و زهکشی در بخشی از اراضی دشت میاناب است. با تأمین آب مورد نیاز اراضی ناحیه یادشده از کانال اصلی هندیجان و احداث این شبکه، رونق اقتصادی و کشاورزی در منطقه حاصل خواهد شد. منابع ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۶/۱۰ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۳/۱۴ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
اجرای ادامه کانال چپ سنگر و واحد عمرانی ۴ئ از طرح شبکه آبیاری و زهکشی سفیدرود
باتوجه به احداث سد مخزنی و سدهای انحرافی و کانال اصلی در گذشته احداث شبکه‌های یادشده موجب بهره‌برداری کامل از طرح می‌شود. این طرح دارای ۱۷ واحد عمرانی بوده که سد مخزنی سفیدرود و سدهای انحرافی تاریک و سنگر و همچنین کانال‌های اصلی انتقال آب و تعدادی از واحدهای عمرانی، در سال‌های گذشته احداث شده است. با اجرای این پروژه توسعه اراضی کشاورزی در سطح ۷۸۹۰ هکتار و تبدیل آنها از دیم به آبی صورت می‌گیرد. اعتبارات ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۱۷ میلیون یورواست که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۹/۲۲ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه فرعی آبیاری و زهکشی اراضی گلستان
با توجه به احداث ساختمان سد، کانال‌های اصلی و درجه ۲، به منظور تحقق کامل اهداف طرح، شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی گلستان یک اجرا می‌شود. با اجرای این پروژه ضمن توسعه اراضی کشاورزی و تبدیل آنها از دیم به آبی در سطح ۹۰۳۰ هکتار، سیلا‌ب‌های فصلی کنترل می‌شود و عمر مفید سد نیز افزایش می‌یابد. سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۳۵/۹ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی، بازپرداخت آن به میزان ۶/۱۲ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد شیروان (بارزو)
با توجه به اتمام سد بارزو در سال ۱۳۸۴ و اجرای شبکه آبیاری اصلی، به منظور استفاده بهینه از سرمایه‌گذاری صورت گرفته است و تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای طرح ضروری است شبکه‌های فرعی نیز اجرا شود. براساس‌این در حدود ۴۲۶۵ هکتار شبکه تحت پوشش آبیاری بارانی، ۸۹۰ هکتارتحت پوشش آبیاری قطره‌ای و ۳۰۱ هکتارتحت پوشش آبیاری کم فشار (در مجموع ۵۴۵۶ هکتار) قرار گرفته و با افزایش بازده آبیاری برای اراضیتحت‌پوشش و صرفه جویی در مصرف آب امکان توسعه کشاورزی از طریق آب صرفه جویی شده، فراهم می‌شود. سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز این طرح ۶/۹ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۹/۱۲ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه آبیاری و زهکشی گلا‌بر
هدف از اجرای این طرح انتقال آب ذخیره شده در سد‌مخزنی گلا‌بر به اراضی قابل توسعه، توزیع آب در اراضی و جمع‌آوری هرز‌آب‌های سطح دشت و ایجاد شرایط برای توسعه بخش کشاورزی در منطقه(استان زنجان) است.
بر اساس این، آب مورد نیاز ۷۹۰۰ هکتار اراضی کشاورزی دشت‌های زرین آباد و بیجار تأمین می‌شود و علا‌وه ایجاد اشتغال و افزایش درآمد کشاورزان، زمینه توسعه سایر بخش‌های اقتصادی را نیز فراهم می‌کند. کل منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۳/۱۱ میلیون یورواست که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۳/۱۵ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد شیرین دره
سد شیرین دره یکی از بزرگ‌ترین سدهای استان خراسان شمالی بوده و اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی و توسعه شبکه آبیاری تحت فشار در سطح ۵۱۳۰ هکتار، ضمن بهبود استفاده از منابع آبی استان، امکان تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای طرح را فراهم می‌سازد. سرمایه‌گذاری خارجی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۱۱ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۹/۱۴ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
سد شیرین دره یکی از بزرگ‌ترین سدهای استان خراسان شمالی بوده و اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی و توسعه شبکه آبیاری تحت فشار در سطح ۵۱۳۰ هکتار، ضمن بهبود استفاده از منابع آبی استان، امکان تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای طرح را فراهم می‌سازد. سرمایه‌گذاری خارجی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۱۱ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۹/۱۴ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای طرح شبکه فرعی آبیاری و زهکشی بند امیر
بخشی از شبکه‌های آبیاری و زهکشی زیر دست این سد (استان فارس) ساخته شده و درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای طرح مستلزم ایجاد شبکه‌های آبیاری و زهکشی در اراضی آبخور بند لا‌ستیکی انحرافی امیر است. با اجرای این طرح و توسعه آبیاری در حدود ۳۸۳۹ هکتار از اراضی جدید و بهبود در ۸۹۱۱ هکتار اراضی موجود، ضمن اصلا‌ح وضعیت بهره برداری از منابع آب و خاک و افزایش بازده آبیاری، درآمد سرانه کشاورزان افزایش می‌یابد و با ایجاد اشتغال از مهاجرت روستاییان نیز جلوگیری می‌شود. سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۸/۱۹ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۷/۲۶ میلیون یورو است و طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای بخشی از شبکه آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد ستارخان اهر
ساختمان سد ستارخان و بخش عمده عملیات اجرایی شبکه‌اصلی آبیاری طرح شامل کانال‌ها و ایستگاه‌های پمپاژ اصلی به اتمام رسیده و عملیات اجرایی شبکه فرعی آبیاری نیز توسط سازمان جهاد کشاورزی با مشارکت مردم از سال ۱۳۷۹ شروع شده است. با اجرای خطوط انتقال شبکه اصلی به فرعی آبیاری توسعه آبیاری در گستره ۵ هزار هکتار از اراضی دیم و نیمه آبی و‌استفاده از ۳۰ میلیون مترمکعب آب ذخیره شده سد ستارخان، کارآیی مصرف آب و در نتیجه تولید محصولا‌ت کشاورزی افزایش می‌یابد. منابع ارزی لا‌زم برای اجرای این طرح برابر ۵/۱۴ میلیون یورواست که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۶/۱۹ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه آبیاری و زهکشی الشتر
شبکه آبیاری و زهکشی الشتر در اراضی دیم منطقه اجرا می‌شود و شرایط لا‌زم برای آبیاری حدود ۳۲۰۰ هکتار از اراضی منطقه و در نتیجه افزایش تولیدات کشاورزی، ایجاد فرصت‌های اشتغال و افزایش درآمد زارعان را فراهم خواهد کرد. منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۴/۱۰ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی، بازپرداخت آن به میزان ۱۴ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) انجام می‌گیرد.
● اجرای طرح شبکه آبیاری و زهکشی زرینه‌رود
باتوجه به سرمایه‌گذاری صورت گرفته در بخش تأمین آب شامل سد مخزنی بوکان و سد انحرافی نوروزلو و همچنین احداث کانال‌های اصلی انتقال آب، اجرای شبکه آبیاری و زهکشی در اراضی زیردست سد برای بهره‌برداری بهینه از ظرفیت‌های ایجاد شده، ضروری است. با اجرای این طرح، تأمین آب در حدود ۲۲ هزار هکتار از اراضی منطقه مرکزی (واحدهای ۶ و ۷) و تمام‌منطقه پایین دست دشت میاندوآب ( واحد ۹) که حدود ۲۶۰۰ هکتار آن توسعه و مابقی اراضی بهبود است، صورت می‌گیرد. منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۶۴/۱۹ میلیون یورواست که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۵/۲۶ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) انجام می‌پذیرد.● تکمیل شبکه آبیاری و زهکشی طرح یامچی
سد یامچی در سال ۱۳۸۳ مورد بهره‌برداری قرار گرفته و بخشی از شبکه‌های آبیاری و زهکشی تحت پوشش این سد ساخته شده است با اجرای این طرح، ضمن توسعه آبیاری در ۳۴۳۴ هکتار از اراضی دشت اردبیل و تأمین سالا‌نه ۱۷ میلیون مترمکعب آب، کارآیی مصرف آب افزایش می‌یابد و از مهاجرت روستاییان جلوگیری می‌شود. تسهیلا‌ت ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۱/۶ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۲/۸ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای بخشی از شبکه آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد جیرفت
با توجه به احداث سد جیرفت و سد انحرافی مربوط به آن در سال‌های گذشته، ضروری است به منظور بهره‌برداری بهینه از منابع آبی و تحقق اهداف پیش‌بینی شده، شبکه آبیاری و زهکشی در اراضی پایاب این سد احداث شود. با اجرای این پروژه توسعه اراضی آبی در حدود ۲۸۱۶ هکتار و بهبود در حدود ۸۵۲ هکتار صورت می‌گیرد و بازدهی اقتصادی و عملکرد محصولا‌ت کشاورزی افزایش می‌یابد. کل منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای طرح برابر ۵ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۸/۶ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۷) صورت می‌گیرد.
● احداث شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی دشت سنقر (سد سلیمانشاه)
عملیات اجرایی شبکه آبیاری تحت فشار و ثقلی از سال ۱۳۸۴ آغاز شده و حدود ۵ درصد پیشرفت داشته است. باتوجه به احداث سد مخزنی سلیمانشاه و شبکه اصلی، بهره‌برداری بهینه از سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته مستلزم احداث شبکه آبیاری فرعی بوده و از خروج روان‌آب رودخانه گاوه رود سنقر به خارج کشور نیز جلوگیری می‌کند. منابع ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۳/۱۱ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۲/۱۵ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه‌های آبیاری و زهکشی واحدهای عمرانی ۳ و ۴ پلدشت (دشت زنگنه)
باتوجه به ساخت سد بارون، بند انحرافی مربوط و کانال انتقال اصلی آبیاری، به منظور تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای طرح، ایجاد شبکه‌های آبیاری و زهکشی در اراضی آبخور این سد ضروری است. اهداف احداث این شبکه‌های آبیاری و زهکشی افزایش بازدهی اقتصادی و عملکرد محصولا‌ت عمده زراعی، افزایش سهم محصولا‌ت درآمدزا در الگوی کشت و رونق یافتن شرایط اقتصادی و ایجاد فرصت‌های اشتغال و کسب و کار در منطقه(آذربایجان غربی) است. منابع ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۲/۷ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۷/۹ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه‌های آبیاری اراضی پایاب سد تبارک آباد قوچان
باتوجه به اینکه ساختمان سد تبارک آباد قوچان در سال ۱۳۸۳ به بهره‌برداری رسیده و شبکه آبیاری اصلی نیز اجرا شده است، به منظور استفاده بهینه از سرمایه‌گذاری‌های انجام شده و تحقق خاص اهداف طرح، احداث شبکه‌های فرعی نیز ضروری است. از اهداف عمده این پروژه طراحی سیستم نوین آبیاری در سطح مزرعه در اراضی تحت پوشش شبکه‌های اصلی آبیاری و زهکشی تبارک آباد (۱۲۶۶ هکتار شبکهتحت پوشش آبیاری بارانی و ۴۲۱ هکتار تحت پوشش آبیاری قطره ای)، افزایش بازده آبیاری برای اراضی تحت پوشش سیستم آبیاری زیر فشار و امکان توسعه کشاورزی از طریق آب صرفه جویی شده است. منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۸/۶ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی، بازپرداخت آن به میزان ۱/۱۰ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد رییس‌علی دلواری
سد رییس‌علی دلواری در استان بوشهر با هزینه بیش از یک هزار میلیارد ریال در سال ۱۳۸۴ مورد بهره‌برداری قرار گرفته و شبکه اصلی آبیاری و زهکشی آن نیز در دست اجرا بوده و در مراحل پایانی است. تحقق درآمدهای پیش‌بینی شده در مراحل مطالعه و اجرای این سد، مستلزم احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی فرعی در اراضی آبخور است. هدف از احداث شبکه‌های آبیاری و زهکشی فرعی، افزایش بازدهی اقتصادی و سوددهی فعالیت‌های زراعی و افزایش فعالیت‌های خدماتی و صنعتی مرتبط است. کل سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز برای اجرای طرح ۸/۲۰ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۱/۲۸ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) انجام می‌شود.
● اجرای شبکه‌های آبیاری و زهکشی زریوار
عملیات اجرایی پروژه‌های مهم این طرح برای تأمین آب اراضی جنوب دریاچه زریوار مریوان در سال ۱۳۷۱ به پایان رسیده و در حال بهره برداری است. با اجرای شبکه‌های آبیاری و زهکشی(درجه ۴)، آب کشاورزی موردنیاز حدود۲۳۰۰ هکتار اراضی شهرستان مریوان در استان کردستان تأمین می‌شود. سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز این طرح برابر ۴۵/۳ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۶۶/۴ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای شبکه‌های آبیاری اراضی پایاب سد سنگرد سبزوار
با توجه به بهره‌برداری از سد سنگرد در سال ۱۳۸۶ و اجرای شبکه آبیاری اصلی، ضرورت دارد برای استفاده بهینه از سرمایه‌گذاری انجام شده و تحقق کامل احداث، شبکه‌های فرعی نیز اجرا شود. اهداف عمده اجرای این پروژه شامل طراحی سیستم نوین آبیاری در سطح مزرعه در اراضی تحت پوشش شبکه‌های اصلی آبیاری و زهکشی سنگرد در سطح ۱۲۰۵ هکتار و استفاده از فشار موجود در نقاط تحویل شبکه اصلی به مزارع شبکه فرعی، افزایش بازده آبیاری برای اراضی تحت پوشش سیستم آبیاری تحت فشار و در نتیجه امکان توسعه کشاورزی از طریق آب صرفه جویی شده است. منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۹/۱ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۸/۲ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای کانال‌های درجه ۳ شبکه آبیاری دشت مهیار
با توجه به پایین رفتن سطح سفره آب زیر زمینی دشت مهیار واقع در استان اصفهان و بیلا‌ن منفی آب‌های زیرزمینی دشت و افزایش شوری و قلیایی بودن منابع آب منطقه و خشک شدن چاه‌های دشت، تداوم فعالیت‌های کشاورزی دچار مشکل بوده است. اجرای طرح و تکمیل شبکه‌آبیاری موجود (۷۰۶۳ هکتار)، موجب افزایش بازده توزیع و آبیاری و بهبود وضعیت موجود منابع آب منطقه خواهد شد. منابع ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۳/۷ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۸۶/۹ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای کانال‌ها و زهکش‌های درجه ۳ شبکه آبیاری دشت حنا
هدف از اجرای این طرح، انتقال حدود ۳/۱۴ میلیون متر مکعب آب و توزیع آب در سطح حدود ۲۶۸۵ هزار هکتار شبکه آبیاری و زهکشی در اراضی حنا (استان اصفهان) است که موجب افزایش بازدهی اقتصادی و عملکرد محصولا‌ت عمده زراعی، رونق یافتن شرایط اقتصادی و ایجاد فرصت‌های اشتغال و کسب و کار در منطقه است. سرمایه‌گذاری خارجی موردنیاز برای اجرای این طرح برابر ۹۲/۲ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۹۵/۳ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد. ۹/۳ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● تأمین اعتبار هزینه‌های خرید و حمل و نصب تجهیزات نیروگاه خداآفرین
با احداث سد خداآفرین که در حال اتمام است سالا‌نه معادل ۷/۸ میلیارد مترمکعب آب تنظیمی از محل نیروگاه خداآفرین از رود ارس عبور خواهد کرد که باتوجه به ظرفیت عظیم آن، درصورت احداث نیروگاه خداآفرین علا‌وه بر تأمین برق مورد نیاز و صدور آن، صنایع تبدیلی نیز در اراضی پایاب سد(۷۰ هزار هکتار) توسعه خواهد یافت. منابع ارزی مورد نیاز اجرای این طرح ۳۴ میلیون یورو است که با احتساب هزینه‌های تبعی بازپرداخت آن به میزان ۹/۴۵ میلیون یورو، طی ۹ سال(۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای سد و شبکه آبیاری کهیر
هدف از احداث سد مخزنی کهیر تأمین آب شرب شهرهای کنارک و چابهار واقع در استان سیستان و بلوچستان به میزان ۲۰ میلیون مترمکعب در سال و تأمین آب کشاورزی مورد نیاز بخشی از اراضی دشت کهیر در پایین دست محل سد به میزان ۹/۵۵ میلیون مترمکعب در سال برای ۴۱۰۰ هکتار از زمین‌های زراعی است. کل سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز این پروژه برابر ۴۶ میلیون یورو است که از محل تسهیلا‌ت بانک توسعه اسلا‌می‌تأمین شده و بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۲/۶۱ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۵-۱۳۸۷) صورت می‌گیرد.
● ساخت سیستم انتقال و شبکه آبیاری و زهکشی تالوار
با توجه به اتمام عملیات اجرایی سد تالوار در استان زنجان در سال ۱۳۸۷، اجرای کانال انتقال و شبکه آبیاری و زهکشی آن امکان بهره‌برداری از اراضی کشاورزی دشت‌های زیر این سد در سطوح حدود ۳۲ هزار هکتار را فراهم می سازد و ضمن ایجاد رونق اقتصادی در منطقه از مهاجرت‌های بی‌رویه روستاییان جلوگیری می‌کند. تسهیلا‌ت مالی خارجی مورد نیاز این طرح برابر ۴۶ میلیون یورو از محل وام بانک توسعه اسلا‌می است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۶/۷۴ میلیون یورو، طی ۱۲ سال (۱۴۰۱-۱۳۹۰) صورت می‌گیرد.
● اجرای طرح ساختمان سد و شبکه آبیاری سد سبلا‌ن و زهکشی اراضی پایاب
با توجه به وجود اراضی حاصلخیز در استان اردبیل با احداث سد سبلا‌ن و شبکه آبیاری و زهکشی آن، امکان توسعه بخش کشاورزی در این استان فراهم و علا‌وه بر آن آب شرب مشکین شهر نیز تأمین می‌شود. هدف از اجرای این طرح ذخیره‌سازی و تنظیم بیش از ۱۰۵ میلیون متر مکعب روان آب حاصل از جریان رودخانه قره‌سو و آبیاری حدود ۱۵ هزار هکتار اراضی دیم و باغ‌های پایاب و تأمین آب شرب مشکین شهر به میزان تقریبی ۵/۹ میلیون متر مکعب در سال است.کل منابع‌مالی خارجی مورد نیاز برای اجرای این طرح ۹/۳۶ میلیون یورو بوده که از محل تسهیلا‌ت بانک توسعه اسلا‌می‌تأمین شده و بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۸/۵۷ میلیون یورو است.
● اجرای سد سرنی و تأسیسات وابسته (خط انتقال و تصفیه خانه)
هدف از اجرای طرح، تأمین نیازهای آبی دراز مدت شهرهای بندرعباس، میناب و روستاهای بین مسیر و افزایش ذخیره آب شیرین دراین شهرهاست. مقدار آب تأمین شده ۱۹ میلیون مترمکعب در سال برای شرب و ۱۰ میلیون مترمکعب در سال برای تغذیه مصنوعی است. سرمایه‌گذاری خارجی مورد نیاز این طرح برابر ۴/۴۶ میلیون یورو است که از محل وام بانک توسعه اسلا‌می‌تأمین می‌شود و بازپرداخت آن طی ۸ سال از سال ۱۳۹۱ شروع شده و در سال ۱۳۹۸ خاتمه می‌یابد که با احتساب هزینه‌های تبعی میزان آن برابر ۲/۶۳ میلیون دلا‌ر است.
● اجرای بخشی از شبکه‌های آبیاری و زهکشی اراضی پایاب سد سیازاخ
با احداث خط انتقال و شبکه آبیاری اراضی پایاب سد سیازاخ در حد فاصل شهرهای دیواندره و بیجار (استان کردستان) و تأمین و تنظیم به طور میانگین ۱۵۰ میلیون مترمکعب آب در سال، آب شرب شهرهای بیجار و دیواندره و آب کشاورزی ۲۲هزار هکتار اراضی پایاب سد سیازاخ تأمین می‌شود که ۷۵۰۰ هکتار آن از محل تسهیلا‌ت خارجی است. سرمایه‌گذاری خارجی مورد نیاز برای اجرای این پروژه برابر ۷/۳۰ میلیون یورو است که از محل وام بانک توسعه اسلا‌می‌تأمین می‌شود و بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۵/۴۱ میلیون یورو، طی ۱۲ سال (۱۴۰۱-۱۳۹۰) صورت می‌گیرد.
● خط انتقال آب از سد شیرین دره به شهر بجنورد
با اجرای این طرح، سالا‌نه ۶/۲۰ میلیون متر مکعب آب از سد شیرین دره برای مصارف شرب شهر بجنورد انتقال می‌یابد. همچنین امکان توسعه کشت آبی در منطقه به‌منظور استفاده بهینه از آب ذخیره شده در دریاچه سد مخزنی شیرین دره در بخش کشاورزی فراهم می شود و با افزایش بازده آبیاری، امکان توسعه کشاورزی از طریق آب صرفه جویی شده و احداث شبکه آبیاری تحت فشار میسر می‌شود. کل سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز برای طرح مزبور، برابر ۴/۳۲ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی، به میزان ۳/۴۰ میلیون یورو، طی ۹ سال‌(۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای سد مخزنی عمارت و قطعه اول خط انتقال آب‌رسانی
با احداث این سد روی رودخانه دره رود و اجرای قطعه اول خط انتقال، از طریق تنظیم جریان‌های این رودخانه آب مورد نیاز برای توسعه کشاورزی در اراضی مرغوب و حاصلخیز دشت مغان در استان اردبیل فراهم می‌شود و ضمن بهبود شرایط حقابه برای پایین‌دست، با تأمین سالا‌نه ۱۹۴میلیون مترمکعب آب تنظیم شده و انتقال آن برای توسعه آبیاری در ۱۹۲۰۰ هکتار اراضی مستعد دشت مغان و تأمین آب شرب منطقه، از هرزروی جریان‌های سطحی رودخانه جلوگیری می‌شود. تسهیلا‌ت ارزی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۹۶ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۶/۱۲۹ میلیون یورو، طی ۷ سال(۱۳۹۵-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● اجرای سد و شبکه آبیاری و زهکشی نهب
استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی در دشت قزوین باعث افت تراز آب زیر زمینی شده است. با اجرای این طرح ضمن افزایش بازده آبیاری، ۲۶۵۰۰ هکتار از اراضی واقع در دشت جنوبی قزوین آبیاری و با محدود کردن میزان برداشت از بخوان‌ها باعث تقویت سفره‌های آب زیر زمینی می‌شود. همچنین انتظار می‌رود با اجرای طرح مزبور در سال حدود ۱۹۵ هزار تن افزایش تولید محصولا‌ت زراعی و ۱/۷ هزار تن افزایش تولید محصولا‌ت باغی ایجاد شود. منابع مالی خارجی مورد نیاز این طرح ۲/۸۵ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۱۱۵ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۸-۱۳۹۰) صورت می‌گیرد.
● احداث سد مخزنی و شبکه آبیاری و زهکشی شفارود
هدف از اجرای سد شفارود، تنظیم و توزیع آب رودخانه شفارود به منظور تأمین آب مورد نیاز اراضی زیر کشت موجود، همچنین افزایش سطح زیرکشت با بهره‌برداری تواCم از رودخانه دیناچال، تأمین آب شرب شهرهای رضوان‌شهر و پره سر، تأمین‌آب مورد نیاز صنعت (کارخانه چوکا) و تأمین آب مورد نیاز محیط زیست است. منابع خارجی مورد نیاز برای اجرای این طرح برابر ۷/۱۲۴ میلیون یورو است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی برابر ۴/۱۶۸ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۸-۱۳۹۰) صورت می‌گیرد.
● احداث سد مخزنی چم شیر
با اجرای این سد، حدود ۸۰ هزار هکتار از اراضی دشت‌های دیلم و اراضی جنوب شرق خوزستان و آب شرب شهرهای استان بوشهر(۹۱ میلیون متر مکعب) تأمین می شود و ضمن افزایش رشد اقتصادی و بهبود وضعیت رفاه اجتماعی منطقه، اشتغال در بخش کشاورزی افزایش می یابد و از مهاجرت روستاییان جلوگیری می‌شود. کل تسهیلا‌ت مالی خارجی مورد نیاز این طرح برابر ۴/۱۹۵ میلیون یورو، است که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۴/۲۵۷ میلیون یورو، طی ۹سال (۱۳۹۹-۱۳۹۱) صورت می‌گیرد.
● احداث سد مخزنی نازلو
با احداث سد نازلو واقع در استان آذربایجان غربی، آب مورد نیاز ۱۶ هزار هکتار اراضی جدید (نوآباد) و ۲۸ هزار هکتار اراضی موجود تأمین می شود و ضمن ایجاد اشتغال روستاییان و بهبود وضع تولید و درآمد بهره‌برداران بخش کشاورزی در جلوگیری از مهاجرت آنها مؤثر است. کل سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز این پروژه برابر ۷/۶۶ میلیون یورو و بوده که بازپرداخت آن با احتساب هزینه‌های تبعی به میزان ۱/۹۰ میلیون یورو، طی ۹ سال (۱۳۹۷-۱۳۸۹) صورت می‌گیرد.
● خط دوم آب‌رسانی تبریز
طرح خط دوم آب‌رسانی تبریز به منظور تأمین آب ۲۴ شهر و ۳۵۳ روستا و تأمین آب صنایع بزرگ مسیر آب‌رسانی از شهر میاندوآب تا تبریز و صوفیان مورد مطالعه قرار گرفته است و با توجه به میزان حقابه در زرینه‌رود تا افق ۱۴۱۰ تأمین کننده آب شرب و صنعت مجموعه‌های یادشده، است. این طرح جمعیتی بالغ بر ۹۷/۳ میلیون نفر راتحت پوشش تأمین آب شرب قرار داده و آب مورد نیاز صنایع عمده منطقه از جمله نیروگاه‌های بناب و تبریز و پتروشیمی و پالا‌یشگاه تبریز و شهرک‌های صنعتی شهید سلیمی و شهید رجایی را تأمین می‌کند.
کل سرمایه‌گذاری ارزی مورد نیاز برای اجرای طرح مزبور برابر ۹/۱۶۹ میلیون یورو است که برای خرید بخشی از تجهیزات و تأسیسات مورد نیاز اجرای پروژه هزینه می‌شود. اعتبارات مزبور به صورت فاینانس تأمین و بازپرداخت آن طی ۹ سال با کارمزد ۶ درصد از سال ۱۳۹۲ شروع می‌شود و در سال ۱۴۰۰ خاتمه می‌یابد که با احتساب هزینه‌های تبعی میزان آن برابر ۸/۲۷۵ میلیون یورو است.
● جمع بندی
از ابتدای سال ۱۳۸۶ تاکنون، تأمین اعتبار مورد نیاز برای اجرای ۳۷ طرح (پروژه) مرتبط با بخش آب شامل ساخت سد، خط انتقال آب و شبکه‌های آبیاری اصلی و فرعی از محل تسهیلا‌ت خارجی مورد تصویب شورای عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی و شورای اقتصاد (قبل از تشکیل شورای عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی) قرار گرفته که در مجموع برابر ۲/۱۴۳۲ میلیون یورو بوده است. بازپرداخت تسهیلا‌ت مزبور با احتساب هزینه‌های تبعی بالغ بر ۵/۱۹۹۷ میلیون یورو بوده است. از بین طرح‌های مزبور اعتبار ۶ طرح با مبلغی بالغ بر ۲۳۰ میلیون یورو از محل تسهیلا‌ت اعطایی بانک توسعه اسلا‌می،‌تأمین می‌شود. منابع مالی مورد نیاز برای اجرای ۳۰ طرح نیز با استفاده از ساز و کار فاینانس تأمین می شود که میزان آن برابر ۲/۱۲۰۲ میلیون یورو است. دوره بازپرداخت تسهیلا‌ت یادشده اغلب ۹ سال بوده که در مورد برخی از طرح‌ها بر حسب میزان اعتبار و نوع قرارداد بین ۷ تا ۱۳ سال تغییر می‌کند. انتظار می‌رود جذب تسهیلا‌ت خارجی ضمن تسریع در روند اجرای طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای در بخش آب، سبب رشد و رونق اقتصادی در مناطق اجرای طرح‌های مزبور به ویژه در بخش کشاورزی می‌شود و تأثیر مثبتی بر ایجاد اشتغال، جلوگیری از مهاجرت روستاییان، افزایش سطح درآمد و رفاه اجتماعی داشته باشد.

منابع
۱ کریم زادگان، اسفندیار(۱۳۸۲)، فاینانس خودگردان، ماهنامه تدبیر، شماره ۱۳۵.
۲ راهنمای تأمین منابع مالی خارجی، سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران(۱۳۸۶.)
۳ قرارداد تأمین مالی از منابع بین المللی ( فاینانس )، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران(۱۳۸۶.)
۴ مستندات و گزارش‌های توجیهی در خصوص استفاده از تسهیلا‌ت مالی خارجی، دفتر امور آب، کشاورزی و منابع طبیعی(۱۳۸۶.)
۵ مصوبات شورای اقتصاد و شورای عالی مدیریت و برنامه‌ریزی اقتصادی(۱۳۸۶.)
پی‌نوشت‌ها
۱gnicnaniF tcejorP -
۲kcaB yuB -
۳)TOB( refsnarT dna etarepO ,dliuB-
۴knaB dlroW-
۵knaB tnempoleveD cimalsI-
*سرپرست دفتر امور آب، کشاورزی و منابع طبیعی
‌** کارشناس دفتر امور آب، کشاورزی و منابع طبیعی

منبع : نشریه برنامه