اقتصاد هند، عرصه مناسب حضور زنان

تا چندی پیش زنان هندی حتی آن دسته که شاغل بودند تقریبا همیشه از خانه والدین خود به خانه شوهر می رفتند و تنها دوران استقلال در زندگی هنگامی بود که در دانشگاه به سر می بردند. زیرا در اغلب موارد دختران در خوابگاه به سر می بردند یا اتاقی را اجاره می کردند. اکنون این وضعیت تغییر کرده است زیرا رشد اقتصادی و ورود هند به سده ۲۱ فرصت های شغلی جدید به وجود آورده و زنان که سهم بیش تری از جمعیت شاغل را تشکیل می دهند در بسیاری از موارد به سبب استقلال مالی و تغییر فرهنگ از خانه والدین خود به زندگی مستقل وارد می شوند اما به اعتقاد جامعه شناسان هنوز این رفتار در جامعه هند به طور کامل جا نیفتاده است و تنها در گروهی خاص از زنان یعنی زنان تحصیلکرده طبقه متوسط مشغول به کارهایی دیده می شود که در یک نسل پیش وجود نداشت. زنان مشغول به شغل هایی که با تکنولوژی پیشرفته سروکار دارند و طراحان لباس جزو این دسته از زنان هندی هستند. طبیعی است که در این روش زندگی، ازدواج یک سال یا بیش تر عقب می افتد.
شهر بنگلور که زمانی در آن زندگی به آرامی جریان داشت به مرکز یا پایتخت تکنولوژی هند تبدیل شده و رویه های جدید در زندگی زنان به ویژه در این شهر مشاهده می شود. در این شهر بیش از نصف جمعیت ۳/۴ میلیون نفری کم تر از ۳۰ سال سن دارند. دختران هندی که دو دهه پیش در ۱۷ سالگی ازدواج می کردند اکنون به طور متوسط در ۵/۱۸ سالگی تن به ازدواج می دهند. این رقم برای زنان تحصیلکرده حدود ۶/۲۲ سال است. در هند زنان یک سوم نیروی مشغول به کار را تشکیل می دهند و در روستاها به کشاورزی و در شهرها به امور خدماتی مشغول هستند. تردیدی وجود ندارد که در شهرهای بزرگ هند، زنان پرسش های زیادی درباره نحوه زندگی خود دارند. زیرا فرهنگ سنتی به سرعت در حال تغییر است و از سوی زنانی که استقلال مالی برایشان بسیار مهم تر از تن دادن به ازدواج با فرد تعیین شده از سوی والدین شان است به چالش کشیده می شود. رشد اقتصادی هند و پدید آمدن شغل هایی که تا یک دهه پیش وجود نداشتند زنان را به تحصیل و اشتغال به کار مشتاق و توانا کرده است. آمارها نشان می دهد ثبت نام دختران در مدرسه و دانشگاه طی یک دهه اخیر هر سال بیش از ۱۵ درصد رشد داشته است. این امر نشان می دهد طی سال های آینده نسلی جدید از زنان تحصیلکرده وارد بازار کار هند می شوند و به رونق اقتصادی کشورشان کمک خواهند کرد اما واقعیت این است که در شهرهای کوچک و روستاها هنوز هم پیشرفت علمی برای پسران و دختران دشوار است. اما واقعیت این است که در هند شبیه بسیاری از کشورهای در حال توسعه دیگر رشد اقتصادی بافت اجتماعی را دگرگون کرده است. طی دو دهه اخیر این دگرگونی بسیار مشهودتر شده است اما به ویژه در دهه گذشته با گرایش اقتصاد به سوی فن آوری های جدید نقش زنان در اقتصاد این کشور بسیار مشهودتر است. تکیه اقتصاد هند به فن آوری اطلاعات از یک سو و از سوی دیگر علاقه مندی دختران به اشتغال به کار زمینه بسیار مساعدی را برای حضور زنان در صحنه اقتصاد فراهم آورده است. به ندرت می توان کشوری را یافت که فن آوری اطلاعات با سرعتی که در هند رشد کرده در آن رشد کرده باشد. طی یک دهه گذشته این بخش در هند سالانه ۳۰ درصد رشد کرده و درآمد آن در سال ۲۰۰۶ حدود ۵۰ میلیارد دلار بود که ۴/۵ درصد تولید ناخالص داخلی این کشور است. در حال حاضر ۶/۱میلیون نفر در بخش فن آوری اطلاعات هند مشغول به کار هستند که طبق گزارش های منتشر شده سهم زنان متخصص در این عده هر سال افزایش می یابد. افزایش تعداد فارغ التحصیلان زن در رشته های مربوط به فن آوری اطلاعات، تغییر فرهنگ حاکم بر خانواده ها در شهرهای بزرگ و کم هزینه بودن کارکنان زن نسبت به مردان در ساختار بازار کار هند از جمله مهم ترین عوامل افزایش زنان شاغل در بخش فن آوری اطلاعات است. برنامه نویسی برای شرکت های غربی بیش از ۸۰ درصد فعالیت ها در بخش IT هند را تشکیل می دهد و پیش بینی می شود این فعالیت در آینده رونق قابل ملاحظه ای پیدا کند زیرا شرکت های غربی که به دنبال هزینه پایین تر و کیفیت قابل قبول هستند در هند نیاز خود را تامین می کنند و این نیاز نه تنها کم تر نخواهد شد بلکه هر سال افزایش می یابد. از سوی دیگر حرکت شرکت های فعال در حوزه تکنولوژی اطلاعات به بخش های خدماتی پیچیده تر با حضور زنان فار غ التحصیل رشته های مرتبط تسهیل شده است زیرا زنان نسبت به رشته های تازه تاسیس دانشگاه ها و نیز حضور در مراکز آموزش غیردانشگاهی تمایل بیش تری نشان می دهند. این وضعیت برای صنعت تکنولوژی اطلاعات هند که با ظهور رقبای قدرتمندی در سرتاسر جهان روبه روست وضعیت بسیار مطلوبی است. شرکت های بزرگ فعال در حوزه تکنولوژی اطلاعات از جمله اکسنچر، هیولت پاکارد و آی بی ام که تا چند سال پیش تنها ۱۵ هزار کارمند در دفاتر خود در هند داشتند اکنون بیش از ۱۷۰ هزار متخصص تکنولوژی اطلاعات را در سرتاسر هند به استخدام درآورده اند که حدود ۲۷ درصد آن ها زنان فارغ التحصیل این رشته هستند.
کارشناسان معتقدند در هند همچون دیگر کشورهای در حال توسعه حضور زنان در صحنه اقتصاد تاکنون نقش بسیار مهمی در تقویت بنیان های اقتصادی این کشور داشته است. در آینده نیز این روند به حفظ رقابت پذیری صنایع مختلف هند کمک خواهد کرد.

منبع: هرالدتریبیون ۲۵ نوامبر
ترجمه:محمدعلی آذری نیا

منبع : روزنامه سرمایه