هنرهای یک قطره خون

خون یک بافت پیوندی است که ماده بین سلولی آن پلاسما نامیده می شود .
خون از مغز استخوان منشاء میگیرد. مهمترین اجزاء تشکیل دهنده خون عبارتند از
۱) گلبولهای قرمز یا Red blood cells
۲) گلبولهای سفید یا white cells
۳) پلاکتها یا PLATELETS
۴) پلاسما یا plasma
گلبولهای قرمز , گلبولهای سفید ها , پلاکتها سلول های خون هستند که در مایع پلاسما شناورند.
● گلبولهای قرمز Erythrocytes
از ویژگی های مهم این سلول ها عدم وجود هسته در آنهاست.
گلبولهای قرمز ۵۰% - ۴۰ % حجم خون را اشغال می کنند.
مهمترین عمل گلبولهای قرمزدرخون حمل اکسیژن از ریه و رساندن آن به بافتها بدن است.
و در بازگشت حمل کربن دی اکسید از بافتها و رساندن به ریه توسط گلبولهای قرمز انجام میشود.
تعداد گلبول های قرمز در افراد متغیر است در یک شخص طبیعی به طور متوسط حدود۵ میلیون گلبول قرمز در هر میلی مترمکعب خون وجود دارد
● گلبولهای سفید یا لوکوسیت Leukocytes
گلبولهای سفید کار دفاع در برابر میکروب ها, قارچ ها, ویروس ها وانگل ها را عهده دارند.
▪ گلبولهای سفید به دو گروه عمده تقسیم می شوند.
۱) گرانولوسیت ها
۲) آ گرانولوسیت ها
مبنای این تقسیم بندی بر اساس وجود یا عدم وجود دانه (گرانول) در سیتوپلاسم گلبولهای سفید استوار است.
▪ گرانولوسیت ها: در داخل سیتو پلاسم این نوع گلبول های سفید دانه وجود دارد.
نوتروفیلها Neutrophils - ائوزینوفیل ها Eosinophils - بازوفیل ها Basophils درگروه گرانولوسیت ها قرار دارند.
▪ نوتروفیلها Neutrophils : دارای هسته لبوله (چند لوبه) می باشند توانائی بیگانه خواری دارند. سیتوپلاسم این سلول دارای گرانول های بسیار ظریف صورتی کم رنگ می باشد.
نوتروفیلها در عفونت های حاد مانند آپاندیسیت حاد درخون افزایش می یابند .
▪ ائوزینوفیل ها:Eosinophils
دارای هسته دو لوبه است, سیتوپلاسم سلول حاوی دانه های نارنجی فراوان است.
تعداد ائوزینوفیل ها دربیماری حساسیتی وعفونت های انگلی درخون افزایش می یابد
▪ بازوفیل ها:Basophils
کمترین درصد گلبولهای سفید را در یک گسترس خونی را دارا میباشند . بازوفیل ها دارای دانه های درشت آبی تیره در سیتوپلاسم خود هستند.
این دانه ها حاوی ماده هیستامین هستند. که نقش مهمی در واکنشهای آ لرژیک دارند.آزاد شدن ماده شیمیایی هیستامین در خون باعث ایجاد حساسیت وعوارض آن ازجمله التهاب و مخصوصا کهیر در پوست می گردد.
▪ آ گرانولوسیت ها
آ گرانولوسیت ها :در سیتوپلاسم این نوع گلبول های سفید دانه وجود ندارند. مثل : لنفوسیت ها ومونوسیت ها
▪ لنفوسیت ها :Lymphocyte
لنفوسیت ها :دارای هسته یک پارچه بزرگ و گرد با کروماتین فشرده هستند . سیتوپلاسم لنفوسیت هاآبی روشن وبدون گرانول است.
لنفوسیت ها اولین سد دفاعی در برابر عوامل نفوذی به بدن از جمله باکتری ها ویروس ها قارچ ها محسوب می شوند. لنفوسیتها در عقده های لنفاوی و در مغز استخوان بوجود می آیند. لنفوسیت هابه دو گروه عمده تقسیم می شوند .
۱) لنفوسیت های B که ازسلولهای سازنده خود در مغز استخوان مشتق می شوند . ودرتولید آنتی بادی نقش دارند.
۲) لنفوسیت های T : لنفوسیت های وابسته به غده تیموس* هستند . لنفوسیت هایی که در این غده تکامل یافته به سلول های تخصص یافته به نام لنفوسیت Tتبدیل میشوند.
لنفوسیت های T در ایمنی یاخته ای مانند آلرژی د یررس , مقاومت در برابر عفونت های مختلف پس زدگی بافتها (رد پیوند ) وازبین بردن یاخته های سرطانی رل مهمی را ایفا می کند.
▪ جای غده تیموس : این غده در بالای قفسه سینه در جلوی نای در (زیر) پشت استخوان جناغ سینه قرار دارد.
▪ مونوسیت ها :Monocyte
مونوسیت ها : بزرگترین گلبول سفید در جریان خون است .
هسته این سلولها کلیوی شکل یا نعل اسبی ویا به شکل مغزاست , دارای شبکه کروماتین ظریف واسفنجی شکل است .سیتوپلاسم مونوسیت هاشبیه به شیشه مات به رنگ خاکستری دارای گرانول های ریز فلفلی است. سیتوپلاسم ممکن است حاوی واکوئل باشد.
▪ پلاکتها: ترومبوسیتها:PLATELETS
پلاکتها: در فرایند انعقاد خون نقش مهمی دارند. پلاکتها از تقسیم سیتوپلاسم *مگاکاریوسیت درمغز استخوان حاصل می شوند. اندازه پلاکتها۴-۱میکرون قطر دارند. تعداد نرمال پلاکتها حدود۳۰۰۰۰۰ ۱۵۰۰۰۰-هزار عدد در میلی متر مکعب خون است. طول عمر پلاکتها۱۰-۷ روز می باشد.
▪ مگاکاریوسیت Megakaryocyte
بزرگترین سلول در مغز استخوان مگاکاریوسیت Megakaryocyte , که ازتجزیه این سلول پلاکتها ایجاد می شوند .
● پلاسمای خون
اگر ۱۰ccخون از شخص طبیعی بگیریم و نمونه خون او را داخل یک لوله آزمایش تمیزحاوی ماده ضد انعفاد بریزیم. سپس محتوی لوله را با ملایمت مخلوط کنیم و بعد لوله خون را داخل دستگاه سانتریفیوژ
( دستگاه گریز از مرکز) قرار دهیم . وبرای مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه لوله حاوی خون را سانتریفیوژکرده . حالا اگر لوله خون را مورد بررسی قرار دهیم . مطابق شکل می بینیم خون به سه قسمت تقسیم شده است قسمت روئی همان قسمت آبکی خون برنگ زرد شفاف که پلاسمای خون نامیده می شود.
▪ ترکیبات پلاسمای خون
پلاسما ی خون۹۱ درصد آب دارد , ۷ درصد پروتئین دارد , ۲ درصد مواد شامل آمینو اسیدها , قندها, لیپیدها , هورمون ها از جمله اریتروپویتین وانسولین وغیره .الکترولیت ها شامل سدیم و پتاسیم و کلسیم وغیره می باشد . قسمت میانی خون مطابق شکل یک لایه باریک که بافی کت نامیه میشودتر کیبات بافی کت: شامل گلبول های سفید و پلاکت هاست.در ته لوله گلبول های قرمز قرار می گیرند.

http://www.redcell.blogsky.com
مهدی خواجه