چرا اینترنت ما قطع می شود؟

در حالی که مسولان وزارت ارتباطات و شرکت ارتباطات زیرساخت، روزانه از ارایه آمارهای مبنی بر افزایش پهنای باند کشور خبر می دهند اما شواهد نشان می دهند که کشور همچنان در تامین پهنای باند مورد نیاز کاربران با مشکلات اساسی روبرو است.
یکی از این مشکلات بیشتر به قطعی کابل های دریایی باز می گردد و این درحالی است که پیش از این مدیران زیرساخت عنوان کرده بودند که درصورت بروز مشکلاتی از این دست به دلیل جایگزینی مسیر های پشتیبانی، مشکلی از لحاظ افت کیفیت پهنای باند متوجه کاربران ایرانی نخواهدشد.
اما دراین بین و با بروز قطعی های صورت گرفته در دو هفته اخیر کاربران ایرانی نیز با مشکل پهنای باند مواجه شدند و این درحالی است که مدیر عامل شرکت ارتباطات زیرساخت اخیرا خبر از افزایش ظرفیت پهنای باند کشور به بیش از پنج هزار مگابایت داده است.
محمدباقر ظهوری‌فر گفته است که هر STM۱ ظرفیتی برابر با ۱۵۵ مگابایت پهنای باند دارد که ۶۲۰ مگابایت پهنای باند برابر با چهار STM۱ به ظرفیت فعلی اضافه شده و در حال حاضر این تعداد به ۳۵ لینک STM۱ افزایش یافته است.
وی گفته است که: پیش از این ظرفیت پهنای باند در کشورمان۳۱ لینک STM۱ بود و با این افزایش تقریبا می‌توان گفت که ظرفیت پهنای باند در کشورمان از ۴۸۰۵ به ۵۴۲۵ مگابایت افزایش یافته است.
اما مهمترین مسئله ای که در این بین مطرح است انحصاری بودن عرضه پهنای باند در کشور است. در حال حاضر وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تنها تامین کنند پهنای باند در کشور است که به نظر می رسد به دلیل عدم بکارگیری مسیرهای صحیح در پشتیبانی، هر از چند گاهی با قطع یکی از کابل های دریایی در خلیج فارس اینترنت کشور دچار اختلال می شود.
● کابل خلیج فارس قطع شد
درحالی که قطعی های صورت گرفته طی یک هفته گذشته خسارات جبران ناپذیری به بار آورده است، شرکت فلگ روز گذشته علت اصلی قطعی کابل های اینترنت زیر دریایی خاورمیانه را اعلام کرد.
بر اساس گزارشات منتشر شده لنگر ۶ تنی یک کشتی عامل اصلی قطعی کابل زیردریایی و قطعی اینترنت ۸۳ میلیون کاربر عنوان شده است.
با این حال و بر اساس اخبار منتشر شده اینترنت در کشور مصر تا پایان امروز به حالت عادی برخواهد گشت و کندی سرعت اینترنت کاربران ایتالیایی و فرانسوی نیز رفع خواهد شد.
همچنین کشورهای حوزه خلیج فارس به دلیل به کارگیری از مسیرهای پشتیبانی صحیح توانسته اند تا حد بسیار زیادی بحران موجود را کنترل و شرایط مساعدتری را برای کاربران خود فراهم کنند. به طوری که شرکت "دو" یکی از اپراتورهای تلفن همراه امارات با اعلام خبری مبنی بر زمان بر بودن تعمییر کابل قطع شده عنوان کرده انتقال اینترنت و تلفن بین الملل را از طریق دیگر سیستم های کابلی که آسیب ندیده است را شروع کرده است.
"اتصالات" و دیگر شرکت های مخابراتی امارات و شرکت های مخابراتی عربستان نیز اعلام کرده اند که تخریب کابل ها تاثیری در سرویس دهی آن ها نداشته است.
● کیفیت پهنای باند مطلوب نیست
در حالی که همچنان مدیران دولتی از افزایش میزان پهنای باند کشور سخن می گویند اما شرکت های ارایه دهنده خدمات اینترنتی نسبت به کیفیت پهنای باند اینترنت توسط مخابرات اعتراض دارند. اعتراضاتی که عمدتا راه به جایی نبرده و تنها باعث نارضایتی کاربران نهایی در کشور خواهد شد.
به نظر می رسد استفاده نادرست از مسیرهای پشتیبانی باعث شده تا بروز کوچکترین اتفاق در مسیرهای اصلی، پهنای باند کشور را با بحران روبرو کند. بطوری که طی روزهای گذشته سرعت اینترنت چه در بخش اینترنت پر سرعت و چه در بخش دایلاپ با کندی سرعت روبرو بوده و در پاره ای از موارد نیز اختلالات به وجود آمده امکان استفاده از سرویس اینترنتی را با مشکل روبرو کرده است.
بر همین اساس روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه ای استان تهران به تازگی اعلام کرده است: با توجه به دریافت اعتراضات متعدد شرکت های ارایه دهنده خدمات اینترنتی، مدتی است که کیفیت پهنای باند ارتباط به شبکه جهانی اینترنت ارایه شده توسط مخابرات ایران، شرایط و اندازه های کیفی قابل قبول به منظور انتقال صدا بر روی اینترنت را نداشته و موجبات نارضایتی این شرکت ها به ویژه ارایه دهندگان خدمات تلفن اینترنتی و بسیاری از کاربران کشور را فراهم آورده است. این در حالی است که در حال حاضر، تنها تامین کننده خطوط ارتباط با شبکه اینترنت، فقط مخابرات است.
بنابراین گزارش از حدود یک ماه پیش تاکنون در تمامی روزهای اداری، از حوالی ساعت ۱۰ صبح لغایت ۱۶:۳۰ عصر، ارتباط اکثر قریب به اتفاق نقاط کشور با شبکه اینترنت، با بیش از ۵ درصد الی ۱۰ درصد ریزش بسته های اطلاعاتی (Packet Loss) مواجه شده و این میزان در مواردی تا ۲۰ درصد رسیده است. همچنین این ارتباطات با نوسان تاخیر در رفت یا برگشت بسته ها (Jitter) مواجه شده و این معضل، کیفیت نامطلوب انتقال صدا را رقم می زند. بنابراین کیفیت ارتباط با اینترنت، تامین شده توسط شرکت مخابرات، ارایه خدمات اینترنت و تلفن اینترنتی را با چالشهایی جدی مواجه ساخته است.
از سویی دیگر به نقل از شرکت های ارایه دهنده خدمات اینترنت و تلفن اینترنتی، این شرکت حتی از دریافت لیست قطعی ها و اعتراضات مشترکان خود امتناع ورزیده و بکارگیری سرویس تحت وب صدور بلیط (Ticketing) بدین منظور را توصیه اکید می نماید .
این در حالی است که این سیستم تاکنون عملیاتی نشده و در مقابل خسارت های وارده، هیچ کدام از شرکت های زیرمجموعه مخابرات جوابگو نیستند.
● روش های جایگزین
در حالی که با وجود قطعی های گسترده در دو هفته اخیر بسیاری از کشورها با تلاش بسیار و به کارگیری از روش های جایگزین سعی در کاهش خسارت های خود داشتند، شرکت مخابراتی صاحب کابل‌های زیردریایی آسیب دیده در دریای مدیترانه اعلام کرد که کابل جدیدی را مورد بهره برداری قرار خواهد داد که مسیری متفاوت از کابل‌های آسیب دیده خواهد داشت و در برابر قطعی‌های مشابه کاملا مقاوم خواهد بود.
بر اساس اعلام شرکت هندی فلگ طرح جدید که به نام کابل مدیترانه‌ای فلگ شناخته خواهد شد در مسیر جدیدی در دریای مدیترانه و بین مصر و فرانسه کشیده خواهد شد.
این شرکت همچنین از رسیدن کشتی تعمیر به محل آسیب دیدن کابل‌های زیر دریایی در نزدیک بندر اسنکدریه مصر خبر داد. تعمیر کابل سوم هم که جمعه گذشته در خلیج فارس و در نزدیکی دوبی قطع شد آغاز شده است.
این دو حادثه غیرمنتظره مانع استفاده از اینترنت توسط شرکت‌ها و اشخاص عادی در کشورهای خاورمیانه و هند شد. البته به نظر می‌رسد که اینترنت دولت‌های این منطقه با استفاده از سیستم‌های ماهواره‌ای پشتیبان به صورت عادی فعالیت می‌کنند.
با این حال و با توجه به اخبار و آمارهای منتشر شده، به جز ایران، سایر کشورهای درگیر در این بحران توانسته اند به وسیله مسیرهای جایگزین بحران موجود را تا حد زیادی کنترل کنند. اما سوالی که در این بین وجود دارد آنست که چرا در مواقعی از این دست وزارت ارتباطات و زیر مجموعه های مربوطه مشکل را بین المللی عنوان می کنند؟ آیا با صرف هزینه های گزافی که تاکنون در این بخش صورت گرفته نمی توان مسیری مطمئن را برای زمان های بحرانی در اختیار گرفت؟
آیا استفاده از توان بخش خصوصی که پیش از انحصار گرایی مخابرات، بخشی از پهنای باند مورد نیاز کشور را تامین می کرد، نمی تواند در این بین راه گشا باشد؟
و آیا . . .

م.ر.بهنام رئوف

منبع : پایگاه اطلاع رسانی ITanalyze