جدال سخت موگابه با حریفان

انتخابات ماه مارس تکلیف زیمبابوه و رهبر کهنه کار آن رابرت موگابه را روشن خواهد ساخت، بنابراین اکنون همه حریفان داخلی و خارجی موگابه تلاشی بی وقفه برای تأثیرگذاری براین انتخابات که قراراست درروز۲۹ مارس برگزارگردد، آغاز کرده اند . جنگ تبلیغاتی نامزدهای ریاست جمهوری به طوررسمی آغاز شده است. موگابه، رئیس جمهور و رئیس حزب حاکم زانو- پی اف هر روزبا برگزاری گردهمایی گسترده تبلیغات انتخاباتی ، سیاستها و برنامه های حزبش رابرای دورجدیدریاست جمهوری زیمبابوه اعلام می کند.او همان اندیشه های دوران استقلال را مطرح می کند لذا گفته است سیاستش، تداوم مبارزه برای استقلال ، هویت وسرمایه های سرزمین و ملت زیمبابوه است.
کارزار انتخابات برای موگابه میدان رویارویی جدید با غرب است. او گفته است که رؤسای جمهور آمریکا و انگلیس باید قبول کنند که زیمبابوه وتمام سرمایه هایش متعلق به مردمش است.موگابه با نقد وبررسی عملکرد دولت طی دوره قبلی ریاست جمهوری اش و ضمن قطعی دانستن پیروزی خود از مردم خواسته تا در این انتخابات حضوری تمام داشته باشند. ازسوی دیگر موگابه با انتقاد از حریف تازه نفس اش ، دکتر ماکونی، او را فردی فاقد مبارزه سیاسی برای استقلال کشورودربرابر قدرت های استعماری دانسته وجدایی ماکونی رااز حزب زانو- پی اف واعلام استقلال خودرا به عنوان مسئله ای شرم آوراعلام کرده است .
رقبای انتخاباتی موگابه ، دکتر ماکونی نامزد مستقل وتسونگیرای رهبرحزب مخالف دولت می باشند که البته با مطرح شدن ماکونی تبلیغات تسونگیرای کمرنگ شده است.
هم اکنون همه چیز در این کشور فقیر آفریقا نمای انتخاباتی گرفته است. پوسترهای انتخاباتی بر روی دیوارهای کشورنصب شده ونیروهای امنیتی کشور درکنارکمیسیون انتخاباتی به تأمین آرامش فضای انتخاباتی سرگرم هستند.
قراراست همزمان با انتخابات ریاست جمهوری ، انتخابات دومجلس وفرمانداری ها نیز برگزار گردد. این اولین بار در زیمبابوه است که چهارانتخابات به طورهمزمان برگزار می گردد.از سوی دیگر آمریکا وانگلستان ضمن مخالفت با نامزدی موگابه برای ریاست جمهوری دوباره برای زیمبابوه سرمایه گذاری های هنگفتی رابرای تبلیغات ماکونی طراحی کرده اند.دولت انگلیس با تصویب لایحه ای افزایش بودجه برای حمایت مخالفین موگابه رابرای پیروزی درانتخابات به مورد اجراگذاشته است.همزمان سران مخالفین موگابه در آفریقای جنوبی وانگلیس حرکتهای اپوزیسیونی گسترده ای راشروع نموده اند.
اتفاق جالب در این انتخابات این است که روستائیان زیمبابوه طرفدارموگابه هستند اغلب شهروندان کشور از ماکونی یا تسونگیرای حمایت می کنند .
در اتفاق دیگر موگابه دست رد سینه ناظران اروپایی برای حضور درانتخابات زده است . دولت تنها از سازمان های بین المللی همچون: اتحادیه آفریقا، سادک وسازمان های
بین المللی حقوق بشر ونیز کشورهای طرفدار جهت نظارت برانتخابات دعوت به عمل آورد.
چنان که انتظار می رفت اقتصاد و فقر بر این انتخابات سایه سنگین انداخته است . آنچه این روزها درفضای عمومی انتخابات مشاهده می گردد، درواقع، توزیع فراوان اقلام موردنیاز زندگی مردم و گرانی سرسام آوراست .نرخ تورم کشور درروزهای پایانی اولین ماه سال جدید میلادی به بالای یکصد درصد رسید.
همین وضعیت موجب شده که مطبوعات مستقل زیمبابوه تبلیغات تندی راعلیه موگابه سرداده اند با این اوصاف جامعه زیمبابوه برخلاف نزاع قبیله ای کنیا دربرگزاری انتخابات اخیر ، فضای بسیارآرامی را می گذراند. آنچه دراین بین جاری است جدال های زبانی وتنش های طبیعی درانتخابات است.مهم ترین این جدلهای لفظی، انتقادهای ماکونی ازموگابه است . به نوشته هفته نامه استاندارد ماکونی نامزد مستقل ریاست جمهوری در حمله بی سابقه فوریه ادعا کرد که موگابه میلیون ها دلار برای برگزاری مراسم سالگرد تولدش درجنوب زیمبابوه خرج کرده است.
هرچند گزارش ها حاکی است که ماکونی درحال پیشی گرفتن از تسونگیرای است اما روشن نیست که او بتواند بر موگابه غالب آید.درجلسه مابین تسونگیرای و ماکونی قراراست طرح همکاری وائتلاف برای پیروزی بر موگابه دردستورجدی قرارگیرد.
تا پایان این کارزار سخت فقط چند روزمانده است موگابه امیدوار است که برای پیروزی قطعی خود به دوردوم انتخابات نیازنداشته باشد.لذا، اگر موگابه نتواند رأی ۵۱ درصدی را در دور اول برای خودداشته باشد،حداکثر تا ۲۱ روز بعد ازبرگزاری دوراول انتخابات، دور دوم برگزار می شود و چنانچه دو نامزد ریاست جمهوری دردوردوم هم با مسئله رأی بیشتر روبروشوند، مجلس برای تعیین برنده نهایی وارد تصمیم خواهدشد.
ماکونی که از سال ،۱۹۸۰ زمان استقلال کشور در ساختارسیاسی دولت حضورداشته، به عنوان یک تکنوکرات مورد احترام است و خطری برای انتخاب مجدد موگابه محسوب می شود.
علاوه بر این ها او از پشتیبانی حریفان بین المللی موگابه برخوردار است.
در آرایش حزبی زیمبابوه نیروهای اپوزیسیون در حزب تغییرات دموکراتیک جمع هستند، حزبی که خواهان قانون اساسی جدیدی است که تعیین کمیسیون مستقل انتخاباتی درآن لحاظ شده باشد.به سخن دیگراین تقاضا بدین معناست که قانون اساسی از نو دگرگون و بازسازی گردد، نکته ای که آقای موگابه قطعاً زیربارآن نخواهد رفت. بنابراین، جناح مخالف بیشترخواهان تعویق زمان برگزاری انتخابات است، مورگان تسوانگیرایی، یکی ازرهبران رقیب اعلام نموده درصورت عدم تحقق شرایط درخواستی خود، انتخابات را بایکوت می کند.
رابرت موگابه که ازسال ۱۹۸۰ قدرت رادردست دارد، هنوز اپوزیسیون را جدی نمی گیرد. البته محافل مردم جنوب آفریقا را نظربراین است که ممکن است بلافاصله پس از انتخابات، موگابه ازقدرت کناررفته وسکوی اداره کشوررابه جانشین خوددرحزب زانو- پی اف واگذار کند و شاید چنین کسی امرسون منانگاگوا،رئیس سابق اداره امنیت کشورباشد، درچنین صورتی، چه بسا حاکمیت جدید با تأمین یکی از امیال حزب اپوزیسیون (تغییرات دموکراتیک) و در همراهی با آن موفق به تشکیل«دولت وحدت ملی» باشد و البته دراین حالت به یقین غرب نیز سیاست دوستی را با زیمبابوه آغاز خواهد نمود. آنچه پیداست انتخابات امروز زیمبابوه به میدان رویارویی بازیگران غربی با دولت موگابه نیز تبدیل شده است. رسانه ها و محافل غرب این روزها بیش از همیشه پرونده اتهامی علیه موگابه گشوده اند. در برابر این موج فشارها و تهدیدها، حاکم کهنه کار این کشور این امید گذرا را به مردم زیمبابوه ارزانی داشته که سرانجام امکان وقوع تغییرات درجامعه امری محال نیست.
اما این ایده موگابه از سوی حریفان داخلی اش نیز به چالش کشیده می شود چنان که درروز پنجم فوریه، سیمباماکونی، وزیر سابق دارایی که هنوز عضو مهم حزب حاکم زانو- پی اف به شمار می رود ،ضمن انتقاد از «رهبری ملی» کشور،آمادگی خود را برای به دست گرفتن مسئولیتی خطیر اعلام نمود. نطق های ماکونی سخت ترین چالشی است که تاکنون برای موگابه، اتفاق افتاده است. چه بسا بی باکی ماکونی ،حرکت حزب مخالف یعنی «تغییر برای دموکراتیک» را سرعت بخشد،حرکتی که بر آن است که می توان با ائتلافی بزرگ رئیس جمهورفعلی را به کنار زد. هنوز معلوم نیست ماکونی، حمایت فراوان توده مردم رانداشته باشد اما خوداو می گوید که نامزدیش برای انتخابات ریاست جمهوری به تشویق برخی شخصیت های با نفوذ ملی و حزب حاکم می باشد. تاکنون کسی به طور آشکار به او نپیوسته اما چنانچه سولومون موجورو ، رئیس سابق قدرتمندارتش، به سوی ماکونی جذب شود، بخش اعظمی از آرای حزب حاکم زانو- پی اف را متحول خواهد ساخت.
اغلب ناظران سیاسی آفریقا معتقدند که شکست موگابه ۸۳ ساله امری کاملاً سخت است چرا که تجربه و مدیریت سیاسی او که نزدیک سه دهه ادامه دارد آن قدر هست که به این سادگی ها بازنده بازی های سیاسی نشود. موگابه رهبری است که اززمان کسب استقلال سیاسی کشور در سال ،۱۹۸۰ به عنوان قهرمان آزادیبخش آفریقا به راحتی توانسته مخالفین خود را از سرراه بردارد. یک دلیل تداوم قدرت موگابه، ضعف مفرط رقبای او است. جبهه رسمی مخالف ازهر زمان ممکن ضعیف تر به نظر می رسد هنوز حزب تغییرات دموکراتیک ازعهده ترمیم انشعاب خود برنیامده و بعد از ماه ها مذاکرات، رهبران دو جناح منشعب حزبی یعنی: مورگان تسونگیرای وآرتور موتامبارا،به نقطه نظرواحدی درمورد انتخابات وشخص تسونگیرای به عنوان نامزدریاست جمهوری نرسیدند و در حال حاضر اعلام کرده اند که جداگانه در رأی گیری انتخابات ریاست جمهوری ومجلس مبارزه خواهند نمود.
آنچه پیداست غرب بویژه آمریکا همه اهرم های فشار سیاسی را به کار گرفته تا این انتخابات پایان حیات موگابه باشد لذا هفده فوریه بوش، رئیس جمهور آمریکا در جریان آخرین سفر دوره ریاست جمهوری خود به پنج کشور آفریقایی مستقیماً علیه رابرت موگابه موضع گرفت و در سخنانی دشنام آلود آرزو کرد تا کابوس زیمبابوه بزودی به سرآید.بوش همه حرف مخالفان غرب نشین موگابه را تکرار کرد که زیمبابوه به رهبری دیگرنیازدارد چراکه قحطی مواد مورد نیاز مردم، تورم شدید و... دیگرقابل تحمل نیست و غرب به حمایت خوداز آزادی درزیمبابوه ادامه می دهد. رئیس جمهور آمریکا به همسایگان زیمبابوه و از جمله آفریقای جنوبی هشدار داده که رفتاری مشابه را در مورد این کشورداشته باشند. اما موگابه نیز در برابر بوش کوتاه نیامد و اعلام داشت که بوش نباید سخن از حقوق بشر برزبان آورد چراکه خود موازین انسانی رادرجهان زیرپا گذاشته است.
طبیعی است که با این سوء ظن دولت زیمبابوه با درخواست بسیاری از کشورهای غربی ویا اتحادیه اروپا برای اعزام ناظران انتخابات ریاست جمهوری ماه آینده به دلیل دشمنی شان با موگابه استنکاف کند. لذا انتظار می رود این انتخابات زیر چتر نظارت آفریقایی ها انجام گیرد.

محمدحسن ایپکچی

منبع : روزنامه ایران