واکسیناسیون

● موقعیت های خاص
بالغین گاهی اوقات احتیاج به دوز کمکی در بعضی مواقع خاص دارند . برای مثال ، اگر شما دچار زخم عمیق و آلوده ای بشوید . ممکن است احتیاج به تزریق اضافی واکسن کزاز داشته باشید . آنفولانزا و مننژیت پنوموکوکی بویژه در افراد بیش از ۶۵ سال و یا آنهایی که ایمنی شان بر اثر شرایط و بیماری های طولانی مدت مانند دیابت و یا آلودگی HIV و ایدز AIDS کاهش پیدا کرده است ، می توانند بیماریهای جدی محسوب شوند . هم کودکان و هم بالغین در این گروههای با خطر بالا بایستی در برابر این بیماری ها ایمن سازی شوند . شما ممکن است احتیاج به ایمنی اضافی داشته باشید اگر بخواهید به کشوری که خطر بالایی برای بعضی از بیماریهای مسری مانند هپاتیت و یا تب زرد در آن وجود دارد ، مسافرت نمائید .
● خطر ایمن سازی
ایمن سازی دارای میزان کمی اثرات جانبی می باشد مثلا مقدار کمی تورم د راطراف محل تزریق و یا کمی تب ملایم ، اگر شما واکنش خاصی به دوزهای اولیه داشتید ، به پزشک خود بگوئید تا او بتواند شما را در مورد دوزهای بعدی راهنمایی کند . اثرات جانبی جدی ایمن سازی ، مثلا ارتباط با بیماری های طولانی مدت مانند بیماری کرون (Crohn) تا کنون ثابت نشده اند . تحقیقات نشان داده اند که خطر ایمن سازی برای کودکان عادی بسیار کمتر از خطر بیماریهایی هستند که دربرابر آنها ایمنی بدست می آورند .انواع هومیوپاتی واکسن ها زیاد موثرنمی باشند . اگر که شما بر آنها تکیه نمائید ، خودتان و کودکتان را در معرض خطر قرار می دهید .
● عمل سلامتی
ایمن سازی ، مقاومت و مراقبت را در برابر چندین بیماری مسری ایجاد می نماید و در طول دوران کودکی برنامه ریز می گردد . واکنش های جدی در برابر ایمن سازی بسیار نادر می باشند . اگر نگران هستید با پزشک خود مشورت نمائید. یک روش بوجود آوردن ایمنی مصنوعی در برابر بیماریهای مسری است که معمولا شامل یک سری تزریقات می باشد . ایمن سازی یک روش تقویت مقاومت کودک در برابر بیماریهای مسری می باشد . بسیاری ازایمن سازی ها از واکسنی که شامل تعداد کمی از ارگانیسم های ایجاد کننده بیاری بصورت ضعیف شده ویا غیر فعال می باشد ، استفاده می نمایند . وقتی که واکسن وارد بدن شد ِ، سیستم دفاعی بدن را تحریک می نماید تا آنتی بادی هایی را در برابر بیماری تولید نماید تا شما بتوانید هنگامی که در معرض این ارگانیسم ها در آینده قرار گرفتید ، از خود دفاع نمائید . بسیاری از واکسن ها به وسیله تزریق داده میشوند البته تعداد کمی مانند فلج اطفال به صورت خوراکی و از طریق دهان نیز استفاده می گردند . برای بسیاری از ایمن سازی ها ، چندین تزریق در طول یک دوره چند ماهه یا چند ساله به بدن انجام می شوند تا بتوانند دفاع و ایمنی کافی را فراهم آورند .
● زمانهای ایمن سازی
بسیاری از ایمن سازی ها در طول کودکی و نوزادی بر اساس زمانبندی ایمن سازی انجام می شوند . علاوه بر این ، افرادی که در معرض خطر بخصوصی قرار دارند ، مثلا به دلیل طبیعت کاری یا مسافرت ممکن است بعضی ایمن سازی های اضافی را نیز در دوران بزرگسالی انجام دهند . تمام ایمن سازی ها و آنهایی که در دوران کودکی انجام شده اند را یادداشت و ضبط نمائید تادر صورت نیاز پزشک بتواند وضعیت ایمن شما را بداند .
● نوزادان و کودکان
ایمن سازی برای نوزادان در طول سال اول زندگی شان هنگامی که خطر بیماری های مسری (عفونی) بسیار جدی می باشد ، ارائه می گردد . نوزاد یک سری آنتی بادی های طبیعی که از طریق جفت در طول حاملگی به بدن او وارد می شود را داراست اما این ایمنی بعد از حدود ۶ ماهگی از بین می رود . نوزادان زود رس باید به طور مرتب بعد از تولد واکسینه شوند ، چون اگر به عفونت مبتلا گردند در معرض خطر بیماری جدی قرار می گیرند
● برنامه ایمن سازی همگانی کودکان
برنامه ایمن سازی همگانی کودکان با توجه به شرایط بهداشتی کشور جمهوری اسلامی ایران بر اساس برنامه و راهنمای ایمنسازی ( مصوب کمیته کشوری ایمن سازی)
● بیماریها واکسن ها و علائم اختصاری
● نکات قابل توجه در واکسیناسیون کودکان
نکات قابل توجه در واکسیناسیون بر اساس برنامه و راهنمای ایمن سازی مصوب ( کمیته کشوری ایمنسازی)
۱) برنامه ایمن سازی کودکان نارس و یا کم وزن نیز مطابق جدول ایمنسازی عادی است و تجویز به موقع واکسنها اکیدا توصیه می شود .
۲) شل بودن مدفوع یا سرماخوردگی مانع از انجام ایمنسازی نخواهد بود.
۳) سوء تغذیه نه تنها مانعی برای ایمنسازی نیست ، بلکه ایمنسازی به موقع کودکان مبتلا به سوء تغذیه اکیدا توصیه می شود .
۴) برای هیچ واکسنی جز سیاه سرفه محدودیت سنی وجود ندارد و درصورت عدم سابقه ایمنسازی باید مطابق برنامه عمل شود.
۵) در اختلالات ایمنی چه اولیه و چه اکتسابی مثل لوسمی (سرطان خون ) و غیره واکسنهای ویروسی زنده و واکسن BCG منع استعمال دارند.
۶) در مورد واکسن های چند نوبتی مثل فلج اطفال ، سه گانه و هپاتیت ب در صورتیکه به هر علت ایمنسازی طبق فواصل تعیین شده انجام نشده باشد ، لزومی به از سرگرفتن واکسیناسیون نبوده و با احتساب واکسیناسیون قبلی ، برنامه ایمن سازی طبق جدول مربوطه ادامه داده می شود .
۷) اگر در تزریق واکسن سه گانه به کودک ، تب بالای ۴۰ درجه (درجه مقعدی) و یا تشنج عارض شود ، در نوبتهای بعدی بایستی از واکسن دوگانه استفاده شود . همچنین اگر به علتی در سن زیر ۷ سال واکسن دوگانه به جای سه گانه مصرف شود ، لازم است جمعا سه نوبت تکرار شود و سه گانه اولی به جای یک نوبت محسوب خواهد شد.
۸) تزریق واکسن سه گانه در کودکانیکه دچار ضایعات مغزی پیشرونده می باشند ممنوع است و باید از واکسن دوگانه استفاده شود .
۹) فاصله بین نوبت سوم واکسن سه گانه و یادآوری سه گانه نبایستی از ۶ ماه کمتر باشد .
۱۰) پس از پایان ۶ سالگی تلقیح واکسن سه گانه مجاز نیست و در صورت لزوم بایستی به جای آن از واکسن دوگانه ویژه بزرگسالان استفاده نموده .
۱۱)در صورتیکه واکسنهای زنده ویروسی بطور همزمان مورد استفاده قرار نگیرد ، بایستی بین آنها حداقل یکماه فاصله باشد .
۱۲) حتی المقدور از تزریق گاماگلوبولین به اطفال خود داری شود مگر در مواردی که پزشک جایز بداند در اینصورت فاصله تجویز واکسنهای ویروسی زنده ضعیف شده (به جز تب زرد و پولیو خوراکی)، با گاماگلوبولین و فرآورده های خونی لااقل سه ماه خواهد بود .
۱۳) چناچه تا ۲ هفته بعد از تلقیح واکسنهای زنده ویروسی (به جز تب زرد و پولیو خوراکی) به هر علت – گاماگلوبولین و فرآورده های خونی تزریق شود پس از سه ماه واکسن تکرار شود .
۱۴) بعلت ریشه کنی آبله در جهان ، تلقیح این واکسن به هیچ وجه لازم نمی باشد .
۱۵) واکسن فلچ اطفال تزریقی در افرادی که دارای نقص سیستم ایمنی می باشند مطابق دستورالعمل کارخانه سازنده تلقیح گردد .
۱۶) تغذیه با هر نوع شیر ازجمله شیر مادر با خوراندن واکسن فلج اطفال مغایرتی ندارد و لزومی به ندادن شیر قبل یا بعد از ایمنسازی نخواهد بود ، همچنین استفراغ مختصر پس از خواراندن قطره فلج اطفال مسئله مهمی نبوده ، نیازی به تجدید واکسن نمی باشد .
۱۷) پولیو صفر باید هرچه زودتر پس از تولد ودر نوزادانی که در زایشگاه بدنیا آمده اند هنگام خروج از زایشگاه تجویز شود درصورتیکه بهر دلیل تجویز واکسن در روزهای اول مقدورنباشد در اولین فرصت ممکن بایستی واکسن راتجویز نمود و محدودیت زمانی خاصی بین نوبت صفر و اول وجود ندارد .
۱۸) سابقه حساسیت به تخم مرغ – مانع ایمنسازی علیه سرخک نیست .
۱۹) تزریق همزمان واکسن سرخک وب ث ژ هیچگونه اشکالی نداشته و بایستی در دو محل جداگانه انجام گردد .
۲۰) چناچه واکسن دوم سرخک در سن ۱۵ ماهگی بهرعلتی تلقیح نشده باشد در اولین فرصت ممکن تلقیح شود .
۲۱) بهترین سن برای تلقیح ب ث ژ بدو تولد می باشد .
۲۲) در صورتیکه کودکی در بدو تولد نوبت اول واکسن هپاتیت خود را دریافت نکرده باشد . باید نوبت اول آنرا همراه سه گانه اول ، نوبت دوم را همراه سه گانه دوم و نوبت سوم را همراه سرخک دریافت نماید .
۲۳) در صورت تاخیر شیرخواران تا سه ماهگی می توان همزمان با سه گانه دوم دوز اول ، همزمان با سه گانه سوم دوز دوم ، همزمان با سرخک دوز سوم ، واکسن هپاتیت ب را تجویز نمود (بهر صورت فواصل تزریق واکسنهای هپاتیت نباید کمتر از یکماه باشد )
۲۴) واکسیناسیون هپاتیت ب هیچگونه موارد منع تلقیح ندارد حتی اگر فرد HBsAg مثبت یا HBsAb مثبت باشد .
۲۵) در صورتیکه نوزاد از مادر HBsAg مثبت بدنیا آمده باشد بایستی تزریق همزمان ایمونوگلوبولین اختصاصی هپاتیت B با واکسن هپاتیت B در دو عضله جداگانه در اسرع وقت و ترجیحا درظرف ۱۲ ساعت پس از تولد انجام گیرد . در صورت عدم دسترسی به ایمونوگلوبولین اختصاصی ، تزریق واکسن هپاتیت ب به تنهایی نیزدر ساعات اولیه پس از تولد حدود ۷۵ در صد تا ۹۵ در صد ایمنی ایجاد می کند .
۲۶) در صورتیکه یک از زوجین HBsAg مثبت باشد زوج دیگر و فرزندان ساکن در منزل آنها بایستی بر علیه بیماری هپاتیت ب واکسینه شوند .
۲۷) در افراد مبتلا به هموفیلی واکسن هپاتیت زیر جلدی تزریق گردد .
۲۸) در کودکان دارای نقص سیستم ایمنی ، کودکان تحت درمان با داروهای پایین آورنده قدرت دفاعی بدن نظیر کورتیکواسترویید ها ویا تحت درمان با اشعه و مبتلایان به لوسمی، لنفوم و سرطانهای ژنرالیزه استفاده از واکسن پولیو زنده خوراکی قدغن میباشد و به جای آن از واکسن کشته تزریقی باید استفاده شود .

منبع : وب سایت کودکانه