مصرف داروهای لاغری ، سرابی بیش نیست

بسیاری از ما با چاقی و افزایش بیش از اندازه وزن خود و یا اطرافیان روبه رو هستیم.چاقی معضلی است که اغلب در درازمدت و بتدریج به وجود می آید ، با این حال ما برای مقابله و کنترل آن به دنبال بهره گیری از راههای میانبر و کوتاه مدت هستیم. این روشها نیز چیزی نیستند بجز استفاده از داروهای ضد چاقی و یا اعمال رژیمهای غذایی غیراصولی و بسیار سخت که در هر دو موارد یا اثر مطلوبی حاصل نمی شود و یا عوارض جدی و نگران کننده ای سلامت افراد را تهدید می کند. تصور آن که مصرف داروهای لاغری بدون بهره گیری از رژیم غذایی مناسب و نیز انجام ورزشهای منظم نتیجه بخش باشد، خیال باطلی بیش نیست و امید بستن به این گونه شعارها تنها می تواند به نفع کارخانه های سازنده این داروها و البته تجار تمام شود.
براین اساس گفتگو با دکتر مسعود کیمیاگر، در زیر آمده است که شاید پاسخگر به پرسشهای افرادی که خواهان کاهش وزن هستند، باشد.
● اصولا داروهای ضد چاقی به چند دسته تقسیم میشوند؟ و هر کدام از این دسته های دارویی چه مزایا و معایبی دارند؟
اصولا داروهای لاغری به ۳دسته تقسیم می شوند.
دسته اول داروهای جلوگیری کننده از اشتها هستند که به دلیل عوارضی که به همراه داشتند از سوی کارخانه های تولیدکننده از چرخه دارویی حذف شدند. این عوارض هم عمدتا قلبی و عروقی بوده ؛ به گونه ای که به مرگ چند تن از مصرف کنندگان منجر شده است. البته داروهای جدیدتری از این دسته همچون سیپوترامین (مریدیا) نیز به بازار عرضه شد که از برداشت مجدد انتقال دهنده های عصبی که با سیستم اشتها کار می کنند، جلوگیری می کرد و البته این دارو نیز باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون می شود و تنها می توان در شرایط استثنایی (چاقی زیاد) و زیر نظر پزشک مصرف آن را توصیه کرد.
● آیا مصرف این دسته داروها به تنهایی می تواند باعث لاغری افراد چاق شود؟
خیر ، اینها داروهایی نیستند که در عرض چند روز یا چند هفته نتیجه دهند و مصرف کوتاه مدتشان اثربخش نخواهد بود نباید فراموش کرد که داروهای کم کننده اشتها را باید در کنار یک رژیم غذایی مناسب و انجام ورزشهای منظم مصرف کرد تا نتیجه بخش باشد.
● آیا دسته دوم از داروهای ضد چاقی همان داروهای چربی سوز هستند؟
بله ، این داروها به نسبت کم ضررتر بوده (همچون «زنیکال») و مکانیسم کارشان نیز متفاوت است.
با اشتها کاری ندارند و چربی هم نمی سوزانند، بلکه در سطح دستگاه گوارش مانع جذب یک سوم چربی غذا می شوند. البته این داروها با رژیم غذایی جواب می دهند. آن هم به صورت تدریجی و درازمدت (یک کیلو در ماه از وزن کاسته می شود).
● مصرف این دسته از داروها در درازمدت چه مضراتی به دنبال دارد؟
مصرف این داروها نیز می تواند عوارضی به همراه داشته باشد همچون بی اختیاری دست و ممانعت از جذب چربی نیز می تواند کمبود ویتامین های محلول در چربی را به همراه آورد. به علاوه خانمهای شیرده ، باردار و بچه ها از مصرف این داروها منع می شوند.
می رسیم به داورهای گیاهی ضدچاقی که بر روی آنها تبلیغات زیادی هم صورت می گیرد و به نظر می رسد مصرفشان کم ضررتر باشد؟
من با این نظر کاملا مخالفم ! و این داروها را به هیچ عنوان توصیه نمی کنم ؛ چرا که نه تنها تاثیر این داروها و ماده موثرشان قابل پیش بینی و مشخص نیست ، بلکه به طور بالقوه نیز می توانند مضر باشند. درست است که سازندگان این داروها ادعا می کنند که داروهای گیاهی ضدچاقی ، سوزاننده چربی هستند ولیکن اشکال در اینجاست که اینها تنها چربیهای اضافه بدن را نمی سوزانند و بعضا سلولهای مفید بدن همچون بافتهای چربی اطراف قلب را نیز می سوزانند.
● درواقع می توان گفت این دسته از داروها یا اصولا بی اثرند و یا این که اثرات منفی به دنبال دارند درواقع این طور نتیجه گرفتیم که هیچکدام از داروهای لاغری ، با وجود تصور عامه مردم چربی سوز نیستند؟
بله ، ولیکن محققان در دنیا در تلاشند تا سیستم سوخت و ساز بدن را به سمتی ببرند که چربی را بسوزاند و براین اساس ترکیبی به بازار آمده است که در داخل سلولهای بدن نیز ساخته می شود و تنها به ورزشکاران در شرایط خاص به عنوان نوعی مکمل ویتامین و البته تحت نظر پرشک ، توصیه می شود.
● آیا مصرف داروهای لاغری علاوه بر افزایش فشار خون و ضربان قلب ، عوارض دیگری هم دارد و اصولا مصرف این داروها به کدام دسته از افراد توصیه نمی شود؟
البته ممکن است مصرف این داروها عوارض دیگری را هم به همراه آورند و لیکن من با آنها برخورد نکرده ام خانمهای باردار نباید از این داروها استفاده کنند و تنها می توانند تا ۳ماهه اول بارداری تحت رژیمهای کم کالری قرار بگیرند و از اوایل ماه چهارم به بعد نباید کاهش وزن داشته باشند. خانمهای شیرده ، بیماران قلبی و کلیوی نیز از مصرف این داروها منع می شوند.
● یک متخصص تغذیه مانند شما ، مصرف کدامیک از این داروها را در کنار چه نوع رژیم غذایی توصیه می کند؟
من تنها مصرف «زنیکال» را توصیه می کنم و یا داروهای مشابه آن (آگار آگار) که مانند یک بالون قبل از هر وعده غذایی وارد معده شده و با اشغال حجمی از آن ، مانع از احساس گرسنگی می شود. البته هیچیک از این داروها برای کاهش وزن ، اساس کار نیستند و نتیجه مطلوب تنها با اعمال یک رژیم مناسب به دست می آید. کم کردن وزن هم بیش از یک کیلو در هفته جایز نیست و بیش از آن می تواند لطمات جدی به بدن وارد کند. (افراد بسیار چاق می توانند هر ماه ۶کیلوگرم کاهش وزن داشته باشند).
● آیا می توان برای گرفتن رژیم غذایی به یک پزشک مراجعه کرد؟
متاسفانه معضل اصلی در کشور ما این است که رژیمهای ناشایست ۴۰۰ یا ۵۰۰ کالری توسط پزشکان و نه متخصصان تغذیه به مردم داده می شود. آنچه مسوولان باید به آن اهتمام ورزند، آن است که کسی که رژیم غذایی می دهد، متخصص تغذیه بوده و در عین حال موظف باشد تا میزان کالری رژیم غذایی خود را قید کند. به اعتقاد من ، رژیمهای زیر ۸۰۰کالری خطرناک هستند و تنها در موارد استثنایی و آن هم تحت نظر مستقیم پزشک به افراد توصیه می شوند.

منبع : موسسه رژیم درمانی تن سالم