توسعه خاموش تحریم‌های اینترنتی

<متاسفانه به دلیل پیروی از سیاست‌ها و قوانین حاکم بر کشور، قادر به ارائه سرویس و پاسخگویی به درخواست شما نیستیم.> این جمله‌ای است که این روزها بسیاری از کاربران اینترنت با آن روبه‌رو می‌شوند.این عبارت حکایت از سیاست‌های جدیدی روی اینترنت دارد که بسیاری از کاربران اینترنت روزانه برای به‌روز کردن، دانلود کردن و یا استفاده از برخی سرویس‌های محبوب اینترنتی اجازه استفاده از آن را ندارند.
اخیرا با گسترش تحریم‌های سیاسی علیه ایران و در پیش‌گرفتن سیاست‌های جدید کشورهای مختلف در برابر ایران، این تصمیم‌ها به محیط اینترنت نیز کشیده شده و در این میان ایران مورد غضب شرکت‌های اینترنتی نیز قرار گرفته است.
گسترش تحریم‌های اینترنتی برخلا‌ف تحریم‌های سیاسی و اقتصادی این روزها بی‌صدا و آرام درحالی صورت می‌گیرد که علی‌رغم گستره اینترنت، صدایی از آن بلند نمی‌شود.
اکنون کمپانی‌هایی همچون گوگل، نوکیا، نورتن از جمله کمپانی‌های بزرگ و معروفی هستند که علی‌رغم گستره جهانی و محبوبیت خود ناچار به پیروی از قوانین کشورهای مبدا خود هستند که در راستای آن می‌بایست تحریم‌های علیه ایران را نیز عملی کنند.
این شرکت‌ها به دلیل مشمول قوانین حکومتی شدن و همچنین محدودیت در ارسال کالا‌ به کشور مقصد، از ارائه سرویس‌های خود سر باز زده‌اند.
<چنانچه این اخطار به اشتباه برای شما ارسال شده، لطفا با ما در میان بگذارید.> این عبارت نیز در انتها تنها جمله‌ای است که هیچ نویدی برای کاربران ایرانی ندارد، چراکه هیچ اشتباهی در کار نیست.
ایران در منطقه ممنوعه‌ای قرار دارد که کاربران می‌بایست به ناچار این سیاست‌ها را بپذیرند و با تحریم‌ها خود را سازگار کنند. طوری که در بدترین حالت، شاید روزی فرا برسد که ‌IP های ایرانی نیز بسته شده و جنگ اطلا‌عاتی نیز رخ دهد که به‌طور قطع موافقان و مخالفان زیادی خواهد داشت.
پیش از این نیز با آغاز دور جدیدی از تحریم‌های بین‌المللی آمریکا علیه ایران، یاهو و مایکروسافت در اقدامی غیرمنتظره ایران را از فهرست خدمات‌دهی خود خارج کردند.
در این میان یاهو در بیانیه‌ای اعلا‌م کرد که به منظور پیروی از محدودیت‌های اعمال‌شده از سوی آمریکا بر ارائه خدمات به کشورهای خاص، در خدمات‌دهی خود تجدیدنظر می‌کند.
این شرکت افزوده بود: بر اساس این سیاست، کاری را که درحال حاضر انجام می‌دهیم، این است که ثبت‌نام‌های ایمیل کشورهای مشمول این محدودیت را نپذیریم.
گرچه مایکروسافت تاکنون اظهارنظر رسمی در این باره نکرده است اما نام ایران از فهرست خدمات این غول نرم‌افزاری نیز خارج شده است.
در این میان گوگل که تقریبا در بسیاری از موارد زیر بار چنین دستوراتی از سوی مقامات آمریکایی نرفته است، هنوز ایران را در لیست خدمات خود دارد و اعلا‌م کرده است که گمان نمی‌کند حفظ نام ایران در فهرست کشورهایش، ناقض این تحریم‌ها باشد و شرکت خدمات اینترنتی <گوگل> به عنوان گزینه‌ای برای کاربران جی‌میل ایرانی باقی می‌ماند.
این ادعای گوگل درحالی است که در روزهای اخیر بسیاری از کاربران اینترنتی برای دانلود کردن سرویس چت این کمپانی با محدودیت روبه‌رو هستند و کاربران با ‌IP های ایران نمی‌توانند از خدمات این شرکت استفاده کنند.
این شرکت هنوز هم به صراحت درباره سیاست‌های خود سخن به میان نیاورده اما به نظر می‌رسد روش‌های دیگری را برای دست به سر کردن کاربران ایرانی برگزیده است و آنها را با اخطارهایی همچون <خطا در دانلود> و... مواجه می‌سازد.
در این میان نورتن، برنامه آنتی‌ویروسی که از محبوبیت و مقبولیت فراوانی در میان کاربران برخوردار است و طیف گسترده‌ای از کاربران ایرانی به استفاده از آن گرایش دارند نیز این روزها سیاست جدیدی را در پیش گرفته است که چنانچه نسبت به، به‌روز کردن آنتی‌ویروس نورتن خود اقدام کنید، با پیام <کشور ممنوعه> روبه‌رو می‌شوید و بدین‌ترتیب استفاده از نورتن نیز در این میان از لیست نرم‌افزارهای مورد استفاده ایران خارج می‌شود.
البته بر اساس برخی اطلا‌عات غیررسمی و مستند نیز شنیده شده که آمریکا برخی از ‌IP های ایران را نیز مسدود کرده است و با استفاده از آنها امکان دسترسی به برخی سایت‌ها وجود ندارد.
با وجود تنش‌های بسیاری که سر مسائل هسته‌ای ایران وجود دارد، ایالا‌ت متحده با اعمال برخی تحریم‌ها قصد دارد تا فشار علیه ایران را افزایش دهد تا آنطور که می‌خواهد مذاکرات هسته‌ای را به نفع خویش پیش ببرد.
در همین راستا علا‌وه بر تحریم‌های اقتصادی و سیاسی، این مواضع به محیط اینترنت نیز ورود یافته است و با استفاده از این ابزار اطلا‌عاتی که امروزه به یکی از ارکان توسعه کشورها مبدل شده، قصد دارد تا عرصه را بر ایران تنگ‌تر کند.
سلطه آمریکا روی فضای مجازی در حالی در روزهای اخیر شکل متفاوتی به خود گرفته است که در روزهای برگزاری اجلا‌س جامعه جهانی اطلا‌عاتی، موضوع حاکمیت اینترنت و تسلط و اداره اینترنت توسط این کشور، یکی از داغترین موضوعات این اجلا‌س بود.
گرچه این اجلا‌س قصد داشت تا حاکمیت اینترنت و فضای مجازی را از دست آمریکا خارج کند، اما علی‌رغم متفق‌القول بودن بسیاری از کشورها دنیا بر سر این موضوع، این مساله بی‌نتیجه ماند و همچنان این کشور علا‌وه بر سلطه بر دنیای اینترنت و غول‌های اینترنتی، قصد دارد تا افسار بزرگ‌ترین غول‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دنیا را در دست خود بگیرد.
البته نمی‌توان حضور پررنگ آمریکا در اینترنت و سایر شرکت‌های ارائه‌دهنده نرم‌افزار و سرویس‌های اینترنتی را نادیده گرفت اما سیاست‌های این کشور قدرت‌طلب موجب شده تا مواضع این کشور و اعلا‌ن جنگ آن نسبت به ایران در سکوت شنیده شود و در محیط پهناور وب خودنمایی کند.
شاید یکی از دلا‌یل این تحریم‌های بی‌سر و صدا، تعداد اندک کاربران اینترنتی ایرانی است که چون استفاده از اینترنت در امور روزمره مردم هنوز جای خود را باز نکرده و به یکی از ابزارهای ضروری امور روزانه مبدل نشده است، آنچنان که باید و شاید خودنمایی نمی‌کند.
شاید با این روند که شرکت‌های عرضه‌کننده خدمات اینترنتی خارجی در برابر ایران پیش گرفته‌اند، به تدریج شاهد تحریم‌های بیشتری باشیم اما نکته جالب توجه این است که این محدودیت‌ها و محرومیت‌ها با حداقل بازتاب رسانه‌ای روبه‌رو است که روند پیشبرد سیاست‌های جدید را تسهیل می‌کند و تسلط آمریکا بر این رسانه بزرگ را بیش از پیش افزایش می‌دهد

فاطمه ملکی

منبع : روزنامه اعتماد ملی