انیسون

گیاهی است با ساقه هایی به طول بیش از ۷۰ سانتی متر، بسیار معطر، منشعب، یك ساله با موهای نرم كركی یا پوشیده از موهای نرم بسیار كوتاه، برگ های طوقه ای ساده به طول ۵ _ ۲ سانتی متر، دمبرگدار، كلیوی شكل یا تخم مرغی، با حاشیه دندانه دار، برگ های پایین ساقه منقسم، شانه ای، دمبرگ ها غلافدار، چترها دارای ۱۵ _ ۷ شعاع، فاقد برگك و یا تنها یك عدد، فاقد برگچه و یا به تعداد بسیار كم، بسیار باریك است. گل ها سفید و در هر چترك حدود ده گل دیده می شود. میوه آن تخم مرغی و دارای موهای كوتاه چسبیده به سطح است. بخش دارویی این گیاه را میوه تشكیل می دهد كه دارای بوی معطر و مطبوع است و به صورت خشك و رسیده مصرف می شود كه موقع برداشت آن در ماه های مرداد و شهریور است. از مهمترین مواد موثره این گیاه روغن فرار است كه مقدار آن بین ۵۸/۲ - ۲ درصد است. قسمت عمده این روغن را آنتول تشكیل می دهد. انیسون گیاهی است كه در مصر، كشورهای اطراف مدیترانه، تركیه، یونان و آسیایی به طور خودرو می روید. در ایران به مقدار زیاد در نواحی شمال غربی از جمله تبریز، جنوب غربی و شهبازان در ارتفاع ۵۰۰ متری می روید. از آن به عنوان ضد اسپاسم، ضدنفخ، خلط آور و افزایش دهنده شیر استفاده می شود. در طب گذشته برای انیسون اثرات ضدنفخ، مسكن، كاهش دهنده علایم سرماخوردگی و خوشبوكننده دهان قائل بوده اند. از فرآورده های موجود در بازار می توان به قطره شیرافزا و قطره پروستاتان اشاره كرد. میوه خشك آن به مقدار ۱ _ ۵/۰ گرم و سه بار در روز به صورت دم كرده و روغن فرار آن ۵/۰ _ ۲/۰ میلی لیتر مورد استفاده قرار می گیرد.

منبع : روزنامه شرق