جایی برای زندگی

فصل تابستان از آن جهت که بیشتر کودکان و نوجوانان بیشترین اوقات خود را در خانه و در اتاق هایشان می گذرانند، زمان خوبی برای تغییر دکور و چیدمان اتاق خواب آنهاست. این کار علاوه بر اینکه در روحیه آنها تاثیر مثبت می گذارد و باعث شادمانی و نشاط در آنها می شود به طوری که ترجیح می دهند بیشتر از گذشته در اتاق شخصی شان بمانند، این امکان را نیز فراهم می کند که آنها بتوانند نظرات و ایده های خود را به راحتی درمیان گذاشته و پدر و مادرشان را با سلایق خود بیشتر آشنا کنند. این امر در نوجوانان که به تازگی وارد اجتماع شده اند و به دنبال فرصتی برای بیان احساسات، تمایلات درونی و همچنین به تماشا گذاشتن حس استقلال طلبی خود هستند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و کمک بزرگی به تکوین شخصیت آنها می کند. بر اساس آنچه در مقالات و کتب روانشناسی آمده، رشد کودک در سال های ابتدایی زندگی، از عوامل بسیاری تاثیر می پذیرد.
فعالیت و بازی یکی از ارکان اصلی رشد و یادگیری هر کودک است که در ارتباط با فضا و محیط، رشد شخصیتی و اجتماعی او را شکل می دهد. فضاهای مرتبط با فعالیت کودکان، باید دارای شرایط مناسب و مطلوب برای رشد جسمی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنان باشد. از این رو در طراحی فضاهای مناسب برای کودکان، از جمله اتاق آنان، شناخت روحیات و علاقه مندی های نونهالان اهمیتی خاص پیدا می کند. برای دستیابی به این امر باید از طرح هایی استفاده کرد که منطبق با شرایط جسمی و روانی کودک باشد. اتاق برای کودکان مفهوم قلمرو شخصی دارد.
آنها در دنیای تخیلی خود، دنیا را آن طور که دلشان می خواهد، مجسم می کنند نه آن گونه که در واقع هست، مثلاً اتاق خود را همچون رویای خویش؛ یک کاخ یا یک قلعه یا یک سفینه فضایی یا یک کشتی مجسم می کنند و آنجا را جایی می بینند که بتوانند به راحتی در رویای خود بازی کنند. شناخت شخصیت و جنبه های روانی کودک یکی از مهم ترین مواردی است که در برخورد با مسائل کودکان می تواند چاره ساز باشد. ما تا کودک خود را نشناسیم، به راحتی نمی توانیم فضای مورد نیاز او را که بتواند در آن با آرامش وقت خود را به بازی، تفریح، استراحت و مطالعه بگذراند، طراحی کنیم. قدم اول در تغییر دکوراسیون اتاق کودکان، صحبت کردن با کودک و پی بردن به تصورات ذهنی اوست. با کودک مشورت کنید. با کودک خود صحبت کنید و فعالیت های مورد علاقه او را بیابید و توجه کنید او از چه چیزهایی لذت می برد. از صفات منحصر به فرد او به دقت مطلع شوید و بیابید که دوست دارد محیطش چگونه آراسته شود. همین طور شخصیت کارتونی مورد علاقه او برای کمک بهتر به طراحی اتاقش و رنگ مورد علاقه وی مطلع شوید. کودکان باید کمک کنند محیط خود را بیافرینند، بدین گونه آنها یاد می گیرند مسوولیت پذیر بوده و برای به ثمر رساندن کیفیت استعداد وجودی خود کوشش کنند. قدم دوم اختصاص فضایی جدا برای خواب، بازی و مطالعه است. فراموش نکنید که کودکان نسبت به والدین فضای حرکتی بیشتری دارند. پس تنها به این تکیه نکنیم که چون او کودک و کوچک است و احتیاج به فضای کمتری دارد باید کوچک ترین اتاق خانه را به او اختصاص دهیم. این فرضیه با شرایط، هوش و ذهنیت کودکان که همراه با تکنولوژی روزبه روز پیشرفت می کند، همخوانی ندارد. طراحی فضای منطبق با شرایط کودکان به طور قطع بستگی به شناخت کافی از ویژگی های رشد آنان دارد. خصوصیات جسمی و روانی کودکان در مراحل مختلف رشد، اساس برنامه ریزی، فضا و طراحی برای آنان است. اگر فضا و عناصر آن متناسب با اندازه های کودکان باشد، آنها به سادگی می توانند از فضا ها و وسایل مربوط به خود استفاده کنند. برای دستیابی به این هدف اتاق کودک باید به طریقی چندمنظوره طراحی شود.
از آنجایی که کودکان از اتاق شان برای بسیاری از فعالیت ها در کنار استراحت و خواب استفاده می کنند، تقسیمات و قلمرو های خاص و مشخص خود را از قبیل فضایی برای مطالعه و بازی های مهیج و همچنین فضایی برای سرگرمی طلب می کند. فضای بازی باید در کنار فضای خواب و استراحت کودک و در ارتباط مناسب با آن طراحی شود. از دیگر مواردی که نقش بسیار مهمی در طراحی اتاق کودکان دارد، رنگ است. رنگ های روشن به چشم بچه ها باشکوه هستند. معمولاً کودکان رنگ های تابناک و درخشنده را دوست دارند. رنگ های شاد و شفاف و آزاد، تصور کودکانه را برمی انگیزند و آنان را به آفرینش و خلاقیت تشویق می کنند. رنگی که برای دکوراسیون اتاق کودک در نظر می گیریم، باید با مقطع سنی که کودک در آن قرار دارد، متناسب باشد. در طول سال اول زندگی رنگ های ملایم برای اتاق کودکان بهترین انتخاب هستند، چرا که نوزاد به نور و سایه بیشتر توجه نشان می دهد تا تفاوت رنگ ها. از این رو اتاق خواب نوزادان باید با رنگ های روشنی مانند سفید و کرم یا رنگ های زرد، صورتی، آبی یا سبز روشن رنگ آمیزی شود. هرچه کودک بزرگ تر می شود با به کارگیری رنگ های شاد و درخشان در اتاق می توان فضایی جذاب و سرشار از انرژی و تحرک برای او فراهم آورد.اگرچه استفاده از رنگ های روشن و طرح های شاد که مورد پسند کودکان بوده و موجبات تحریک خلاقیت آنها را فراهم می آورند، در اتاق کودکان توصیه می شود، اما همواره باید دقت کرد دکوراسیون اتاق کودکان در عین بشاشیت و شادی، بیش از اندازه شلوغ نباشد تا موجب بی قراری و سلب آرامش کودک نشود.
در رده سنی زیر هفت سال نیز بیشتر رنگ های ملایم آبی، لیمویی، خاکستری روشن یا بنفش یاسی کاربرد دارند چرا که کودک در این سن دوست دارد شخصیت های کارتونی یا نقش خورشید، ماه و آسمان را روی دیوار یا سقف اتاقش ببیند مثلاً یک دیوار یا سقف آبی روشن که با ابر آغشته به رنگ سفید لکه هایی ایجاد کرده و نشان دهنده ابر در آسمان است یا کشیدن یک خورشید زرد تابان یا نصب ماه و ستاره روی سقف برای او بسیار خوشایند است. در سنین بالاتر دخترها معمولاً رنگ های گرم و ملایم و دکوراسیونی مملو از رنگ های صورتی، سفید، بنفش، نارنجی و لیمویی و پسران رنگ های آبی و سبز را می پسندند. در میان کودکان بزرگ تر که قادر به اعمال سلیقه خود در انتخاب رنگ و دکوراسیون اتاق شان هستند بسیاری از دختران فضایی رویایی و دخترانه و بسیاری از پسران رنگ های پرسایه و شاد با کنتراست بیشتر را ترجیح می دهند. در دکوراسیون اتاق دختران هارمونی و هماهنگی بیشتر و در اتاق پسران رنگ های متضاد و کنتراست بیشتر ترجیح داده می شود. توجه به وضعیت روشنایی از دیگر نکاتی است که باید در چیدمان اتاق کودکان و نوجوانان مورد توجه قرار بگیرد.
طبق نظر کارشناسان طراحی داخلی فضاهایی با نور طبیعی و شفاف اثر مثبت بر کودکان دارند و اتاق های تاریک با نور مصنوعی و نامناسب اثر منفی در پی خواهند داشت. نور مناسب فضا را جهت محیطی آرام و مناسب جهت مطالعه محصور می کند و تاثیر مهمی در خواندن و نوشتن و ایجاد آرامش و تمرکز آنان دارد.در تغییر دکوراسیون اتاق نوجوانان علاوه بر آنچه در بالا ذکر شد، توجه به تغییرات جسمی و روحی آنان اهمیت بیشتری می طلبد. آنها در این سن در فاصله میان کودکی و بزرگسالی قرار دارند و به نوعی هم در طلب نیازهای کودکی شان هستند و هم می خواهند رفتاری درخور شخصیت یک بزرگسال از خود ارائه دهند. نوجوانان در این سنین بیش از هر چیز درصدد پاسخگویی به حس استقلال طلبی خود هستند و از این رو می کوشند اختیارات هر آنچه به آنها تعلق دارد را طبق میل و تفکر خود به دست گیرند. حتی در نحوه دکوراسیون اتاق شان نیز می خواهند خود تصمیم گیرنده باشند و به آزادی از هر آنچه به آن تعلق خاطر دارند، از نوارهای موسیقی، فیلم و کتاب گرفته تا عکس ها و پوسترهای ورزشکاران و هنرپیشگان مورد علاقه شان که جمع آوری آنها در این سن یک مورد عادی و پیش پا افتاده است، نگهداری کنند.

منبع: www.donnamoderna.it

منبع : روزنامه سرمایه