جمعه, ۱۰ فروردین, ۱۴۰۳ / 29 March, 2024
مجله ویستا


آدمهایی از جنس خودمان!


آدمهایی از جنس خودمان!
▪ نویسنده: علیرضا مسعودی
▪ کارگردان: مجید صالحی
▪ مشاور کارگردان: رضا عطاران
▪ بازیگران: محمد کاسبی، شهره لرستانی، علی صادقی و....
▪ خلاصه داستان: دو خانواده از بستگان نزدیک به دلیل شرایط اقتصادی نا مناسب تصمیم به راه اندازی و تأسیس یک شرکت خدماتی گرفته اند. مشکلات شدید مالی، حوادث و موقعیتهایی را برای آنها به وجود می آورد که مجبور می شوند همگی با هم در یک خانه زندگی کنند و....
سریالهای طنز تلویزیونی و به ویژه آن دسته از آنها که شکل فانتزی کمدی را برای طرح و تولید انتخاب می کنند چند سالی است که در میان بینندگان تلویزیون با استقبال کمتری مواجه می شوند.
مخاطبان پر تعداد سیما حالا دیگر توجه چندانی به فضاها و محیط سانتی مانتال و بیگانه کمیک نشان نمی دهند. همین رویکرد باعث شده تا طنزسازان تلویزیونی بیش از پیش سوژه هایشان را به حوزه های اجتماعی و نیش و نقد کمدی را به دغدغه های امروزی تر بینندگانشان نزدیکتر کنند. نمونه چنین رویکردی را در میان ویژه برنامه های نوروزی و با سریال «مرد هزار چهره» شاهد بودیم.
اما در میان سبکها و شیوه های مختلف طنز تلویزیونی، یکی از پر طرفدارترین شیوه ها کمدی تلویزیونی ساده اجتماعی «رضا عطاران» بوده که به واسطه محور قرار دادن طبقه متوسط جامعه و حتی قشر آسیب پذیرتر (به لحاظ اقتصادی) محبوبیت بسیار زیادی پیدا کرده است.سریال تلویزیونی «سه در چهار» که این شبها از شبکه اول سیما روی آنتن می رود، در ادامه این سبک از کار تولید می شود و حتی نام «رضا عطاران» را به عنوان مشاور کارگردان در تیتراژ خود دارد.
«سه در چهار» در همان نخستین قسمتهای پخش ازسیما توجه عموم بینندگان تلویزیون را به خود جلب کرد و پیش بینی می شود که به زودی به پر مخاطب ترین برنامه تلویزیون هم تبدیل شود.
این مجموعه تلویزیونی بر خلاف خیلی از کارهای روتین طنز تلویزیونی بر اساس یک داستان پیوسته نوشته شده و محور و بستر رویدادهایش را طبق قواعد و ساختارهای همین داستان نیز پرداخت کرده است. دوخانواده از طبقه زیر متوسط با هم شریک شده اند تا کار جدیدی راه اندازی کنند و وضعیت اقتصادی شان را بهبود بخشند.در واقع پیش بینی می شود که همه موقعیتهای داستانی «سه در چهار» در دو فضای مؤثر و مطلوب «خانه» و «شرکت» مورد پرداخت قرار گیرند.
عناصر و قابلیت های موجود در شخصیتها و نوع زندگی و ارتباط آنها با یکدیگر تا کنون، نشان دهنده آنست که حتی همین خانه قدیمی پایین شهری و آدمهایش می توانند به تنهایی بستر مناسبی برای موقعیتهای کمدی سریال باشند. نوع پرداخت شخصیتها و مشکلات آنها در همین محدوده، نیش انتقادی طنز مورد انتظار سازندگان و مخاطبان سریال را هم تیز نشان می دهد. همچنان که در قسمتهای اولیه سریال شاهد چنین رویکردی بودیم.
اما آن طور که به نظر می رسد، مجید صالحی قصد دارد با تأسیس شرکت(احتمالاً) این فضا را گسترش دهد و داستان را به طور مستقیم و با وسعت بیشتر وارد حوزه درگیریهای اجتماعی نماید. کار یک شرکت خدماتی و ارتباط آن با گستره وسیعی از مردم و جامعه آنقدر قابلیت و ظرفیت دارد که محدوده پرداخت داستانهای سریال را نسبت به نمونه های مشابه خانوادگی - شغلی(سریال بدون شرح و باغچه مینو) پر مایه تر و گسترده تر سازد.
منتها باید منتظر ماند و دید که تقسیم داستان و موقعیتهای آن میان خانواده و جامعه(شغل) چگونه صورت خواهد پذیرفت. زیرا انتظار آن نیز می رود که خروج از محدوده ساده و صمیمی خانواده، طنز ساده و روان «سه در چهار» را دگرگون سازد. در این صورت مجید صالحی که نخستین تجربه اش را در زمینه کارگردانی پشت سر می گذارد باید هوشیارانه کار کند و خانواده صمیمی و فقیر داستانش را غالب بر سایر محدوده ها و حوزه ها مورد پرداخت و اهمیت قراردهد.
راز موفقیت «سه در چهار» و سریالهایی از این دست که تا به حال تنها «عطاران» آنها را میهمان خانه های مردم کرده است، همین سادگی شخصیت هاست. آدمهای داستان «سه در چهار» همگی شبیه ما و اطرافیان ما هستند و دغدغه ها و مشکلات آنها همان دغدغه های ماست.
مشکلاتی نظیر مسکن، جوانان، دانشگاه و... و به همین خاطر هم هست که ما خودمان را در میان آنها می بینیم وبا دنیایشان همذات پنداری می کنیم؛ مسائل و مشکلات واقعی و ملموس آنها را درک می کنیم و برای فرار از تلخی این مشکلات بهانه و گریزگاهی می خواهیم که همان طنز، کمدی و خنده است.
مجید صالحی، موقعیتها و داستانی را برای طنز تلویزیونی اش انتخاب کرده که به واسطه نزدیک بودن و شبیه بودن به موقعیت های واقعی ما خنده دار و کمیک است. به مشکلات دو خانواده در پیدا کردن یک ملک برای شرکت توجه کنید. آیا تمام واکنشها و موقعیتهایی که اعضای خانواده در داستان با آن مواجه می شوند، نوع اغراق شده واکنشها و موقعیتهای زندگی ما نیست؟!
اما نکته ای که در پایان نباید از آن غافل شد این است که دیالوگها و رفتارهای کمیک شخصیت های داستان - و بخصوص شخصیت بیژن در این سریال - نباید به بهانه خلق کمدی، به دامن لمپنیسم و ادبیات نازلی بیفتد که ممکن است برای خانواده ها، بخصوص کوچکترها جوانب منفی دربر داشته باشد.
تجربه پخش این گونه سریال ها و البته بازتابهای اجتماعی آن طی این سالها نشان داده که این برنامه ها تأثیر سریع و مستقیمی روی مناسبات رفتاری و اجتماعی خانواده ها، بخصوص کودکان دارد. بنابراین سازندگان این سریال ها باید با در نظر گرفتن این اصول، مراقب تأثیرات منفی احتمالی شخصیت هایی که خلق کرده اند هم باشند.
مهدی نصیری
منبع : روزنامه قدس


همچنین مشاهده کنید