بررسی اثرات ضددردی نخاعی و فوق نخاعی نیمودیپین و نقش محور هیپوتالاموس- هیپوفیز- آدرنال (HPA) در آن

● مقدمه:
نیمودیپین به عنوان یک مسدد کانال کلسیمی نوع L اثر ضددردی دارد. اما مشخص نیست که این اثر در سطح نخاعی بارزتر است یا فوق نخاعی، به علاوه، گزارش شده ه اثر ضددردی نیفدیپین (دیگر مسدد کانال کلسیمی نوع L) با عملکرد محور HPA مرتبط است ولی در مورد نقش محور HPA در اثر ضددردی نیمودیپین هیچ گزارشی موجود نیست.
● روش ها:
در این مطالعه اثر ضددردی نیمودیپین با دو نوع تست؛ Tail Flick (شامل رفلکسهای نخاعی) و صفحه داغ (Hot Plate): شامل مراکز فوق نخاعی) سنجش شد تا ضمن بررسی اثر ضددردی این دارو، تفاوتهای این دو مسیر نیز روشن گشته و با مقایسه آن بین گروههای آدرنالکتومی شده (ADX) و دارای آدرنال (intact, sham) نقش محور HPA هم در این اثر آشکار گردد. و جهت بررسی تاثیر نیمودیپین بر عملکرد محور HPA و کنترل عمل آدرنالکتومی، سطح کورتیکوسترون پلاسما سنجش شد.
● یافته ها:
نیمودیپین منجر به کاهش کورتیکوسترون پلاسما در حیوانات دارای آدرنال و اثر ضددردی مشابه در هر دو نوع تست شد اما این اثر ضددردی در حیوانات ADX، در تست صفحه داغ بارزتر بود و در هر دو نوع تست، با آدرنالکتومی تقویت شده و با جایگزینی کورتیکوسترون معکوس گردید. به علاوه در هیچ یک از گروهها تغییر فعالیت حرکتی معنی داری دیده نشد.
● نتیجه گیری:
نیمودیپین اثر ضددردی دارد که در حضور غده آدرنال، بطور مشابهی در هر دو مسیر نخاعی و فوق نخاعی منتقل می شود. که چون با آدرنالکتومی تقویت شده و متقابلا نیمودیپین سطح کورتیکوسترون پلاسما را کاهش می دهد، تعامل دو طرفه ای بین نیمودیپین و محور HPA وجود دارد و از آنجا که این اثر ضددردی در غیاب آدرنال، در تست صفحه داغ بارزتر بود، احتمالا بین محور HPA و سطح فوق نخاعی انتقال درد ارتباط قابل تاملی موجود است.

مجتبی دولتشاهی صومعه سفلی
فرشته معتمدی
ابوالحسن احمدیانی
سعید اسماعیلی ماهانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی