پشت صحنه کودتا علیه اسلامگرایان ترکیه

سه شنبه ۱۱تیرماه پلیس ترکیه بیش از ۱۰۰فعال سیاسی، روزنامه نگار و افسر ارتش از جمله چند ژنرال را به اتهام اقدام علیه امنیت ملی این کشور و کوشش برای اجرای کودتایی خزنده دستگیر کرد. این افراد زیرمجموعه یک شبکه مافیایی به نام «ارگنه کن» هستند. «شمیل طیار» نویسنده و روزنامه نگار ترک و نماینده روزنامه آمریکایی «استار دیلی» در آنکاراست. کتاب «عملیات ارگنه کن» از تألیفات این نویسنده است.
طیار معتقد است سرویس های جاسوسی بیگانه با شبکه «ارگنه کن» در ارتباط هستند و هدف اصلی این شبکه درحال حاضر ساقط کردن حزب حاکم و اسلامگرای «عدالت و توسعه» است.
آنچه در ادامه می خوانید مصاحبه این روزنامه نگار با هفته نامه «زمان»-چاپ آنکارا- درمورد ماهیت و فعالیت های گروه مافیایی «ارگنه کن» است.
طیار در مصاحبه خود چاره رهایی از چنگال این شبکه گسترده و مخوف را پیوستن به اتحادیه اروپا عنوان می کند، حال آنکه خود معترف است «ارگنه کن» بازیچه و مورد حمایت دستگاه های جاسوسی غرب است.
پناه بردن به آغوش غرب برای رهایی از توطئه های آنان مصداق این شعر معروف سعدی است که:
شنیدم گوسفندی را بزرگی
رهانید از دهان و چنگ گرگی
شبانگه کارد بر حلقش بمالید
روان گوسفند از وی بنالید
که از چنگال گرگم در ربودی
ولیکن عاقبت گرگم تو بودی
▪ شما در کتابتان گروه مافیایی «ارگنه کن» را به فیل تشبیه کرده اید. علت این تشبیه چیست؟
- اینکه شما چطور یک فیل را توصیف کنید به این مسئله بستگی دارد که کجا ایستاده و به آن نگاه می کنید. من سعی کرده ام رابطه میان وقایع بین سال های ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ را کشف کنم. «ارگنه کن» ازنظر من یک ساختار است که حزب «عدالت و توسعه» و روند پیوستن به اتحادیه اروپا را نشانه رفته و برای رسیدن به اهداف خود از هرگونه روش غیرقانونی استفاده می کند. «ارگنه کن» یک هسته مرکزی و تعداد زیادی زیرشاخه دارد. زیر شاخه هایی که لزومی هم ندارد یکدیگر را بشناسند. آنها از هر مرکز قدرتی که در دسترس باشد استفاده می کنند. یکی از این مراکز سرویس امنیتی دولت است.
▪ هدف آنان چیست؟
- برخی محافل از اینکه «عدالت و توسعه» قدرت را در دست دارد، خشنود نیستند و همینطور از شتاب بخشیدن به روند پیوستن به اتحادیه اروپا، بنابراین آنان شروع به طراحی کودتا کردند. ما اخیراً فهمیدیم آنان دو کودتا را طراحی کرده بودند اما «ارگنه کن» پی برد این طرح ها عملی نیستند. بنابراین در سناریوی خود تجدیدنظر کرده و تصمیم گرفتند مردم را هم وارد این بازی کنند. جامعه را باید متقاعد کرد. آنان شروع کردند به استفاده از دانشگاهیان، رسانه ها و سازمان های غیر دولتی(NGO) و همکاری های خود را حول ارزش های مورد توجه جامعه مانند ملیت و پرچم پایه گذاری کردند.
▪ آیا آنها تنها مخالف حزب «عدالت و توسعه» و پیوستن به اتحادیه اروپا هستند یا یک طرح سیاسی هم در ذهن دارند؟
- همانطور که در پرونده آنان آمده، «ارگنه کن» برای سال ۲۰۲۳ یعنی صدمین سالگرد تأسیس جمهوری ترکیه، کشوری تهی از تمامی خائنان به میهن را پیش بینی کرده بودند، کشوری منزوی، بدون ارتباط با جهان خارج و تحت سیطره حکومتی فاشیستی.
«ارگنه کن» ساختار مرکزی یک پروژه سیاسی عظیم است. آنان برای رسیدن به این اهداف سعی می کنند حمایت هر جایی را که بتوانند از جمله دانشگاهیان، رسانه ها، تجار و سازمان های غیردولتی را کسب کنند. آنان از واحد اطلاعات ژاندارمری و ارتش نیز استفاده می کنند اما نتوانستند در پلیس آنچنان نفوذ کنند.
منبع مالی شبکه مافیایی « ارگنه کن» قاچاق موادمخدر، باج گیری و بالاخره هر راهی است که بتوان از آن پول به دست آورد. آنها حساب سازی هم می کنند. برای مثال در موردی که به واکنش شورای دولتی هم انجامید آنان برای یک شرکت حساب سازی کرده بودند. در این مورد به دلیل نبود مدارک کافی، بازتاب گسترده ای پیدا نکرد.
▪ آیا می توان از ماهیت این ساختار بزرگ پرده برداشت؟
- کسانی که اکنون در بازداشت به سر می برند از اعضای اصلی باند نبوده و نیروی عملیاتی برای مواقع لازم هستند. به نظر می رسید آنها ماموریت خود را تکمیل کرده اند. اکنون یک سیاست قاطعانه با هدف افشای «ارگنه کن» وجود دارد. نیروهای مسلح ترکیه بی قید و شرط ازاین موضوع حمایت می کنند. در عین حال وقتی به گانگسترها در سال های ۲۰۰۲ و ۲۰۰۷ نگاه می کنیم، می بینیم از برخی آنها حفاظت شده است.
▪ اما آیا شما می توانید بگویید همه این گانگسترها عضو «ارگنه کن» هستند؟ این خیالبافی نیست؟
- در ۱۰ سال گذشته بالغ بر ۳۵ هزار نفر به دلیل جنایت های گانگستری دستگیر شده اند، اما من آنها را بخشی از «ارگنه کن» نمی دانم. هدف اصلی این باند براندازی حزب «عدالت و توسعه» و جلوگیری از پیوستن به اتحادیه اروپاست. آنان فکر می کنند در دوره حکومت «عدالت و توسعه»، ترکیه وارد پروسه تجزیه شده و نظام حاکم مورد تهدید قرار گرفته است. آنان در شرایط هرج و مرج محیط قادرند به اهداف خود برسند.
اگر سایر گانگسترها به ایجاد چنین هرج و مرجی کمک کنند، این یعنی آنها در نهایت هدف واحدی دارند و این موضوع دلیل کمک«ارگنه کن» به رشد و نمو چنین گروه هایی است. هر جایی که گانگسترها ظهور کنند، سلطه حکومت متزلزل می شود.
▪ آیا «ارگنه کن» آنقدر قدرتمند است که ترکیه را به جای امنی برای گروه های مافیایی تبدیل کند؟ همچنین مخالف «عدالت و توسعه» و پیوستن به اتحادیه اروپا بودن یک مسئله است و گانگستر بودن یک مسئله دیگر.
- این یک گروه گانگستری ساده نیست. شما ملاحظه کنید بزرگ ترین نامی که تاکنون فاش شده «ولی کوچوک» ]ژنرالی که اخیراً دستگیر شد[ است در حالی که او به هیچ وجه عضو ۱۰ نفر اول این گروه نیست. در ضمن هر کس مخالف حزب «عدالت و توسعه» و پیوستن به اتحادیه اروپا هم باشد، جزء «ارگنه کن» نیست اما آنها بخشی از عملیات روانی «ارگنه کن» هستند که حداقل می توان گفت علایق مشترکی دارند. آنها به پروسه مانع تراشی برای تغییر ماده ۳۰۱ قانون اساسی کمک می کنند. ]ماده ۳۰۱ قانون اساسی ترکیه مربوط به قوانین جنایی است و تاکنون بسیاری از نویسندگان و روزنامه نگاران براساس آن محکوم شده اند. براساس این ماده هرگونه اظهارنظر در مورد ملیت ترک، جمهوریت و نظام لائیک که تضعیف کننده این محورها شناخته شود، جرم جنایی محسوب شده و باعث تعقیب خود متهم خواهد شد.[ نظاهرات روشنفکران آنها را در برابر دادگاه به یاد بیاورید. به کتاب ها نگاه کنید، خیلی از آنها بر ضد پیوستن به اتحادیه اروپا هستند. این بخشی از آن عملیات روانی است. در کتاب من نامه ای به چاپ رسیده که یک سرهنگ برای نخست وزیر فرستاده و در آن نوشته است، «ارگنه کن» قصد دارد مردم را متقاعد کند که اهداف سیاسی آنها به حق است. این چطور ممکن است؟ از طریق تمام مولفه هایی که قبلاً ذکر کردم.
▪ آیا شما فکر می کنید کند شدن روند پیوستن به اتحادیه اروپا، نتیجه اقدامات «ارگنه کن» است؟
- به طور غیر مستقیم بله. خیلی چیزها پشت سر هم اتفاق می افتد، انتخابات ریاست جمهوری و جنجال های مربوط به آن، سپس انتخابات سراسری و ماجرای رفراندوم قانون اساسی. این حوادث باعث توقف و مکث در روند پیوستن به اتحادیه اروپا شد. برای دولت وارد شدن به مقوله های مشاجره آمیز مثل ماده ۳۰۱ و مسئله قبرس که باعث سوء استفاده های سیاسی می شود، مشکل است. دولت تلاش های خود را در چنین زمینه هایی متوقف کرده است. اما در نهایت اگر دولت به این نتیجه برسد که گام برداشتن در این مسیرها باعث آسیب رسیدن به آن می شود، این مسئله نشان می دهد عملیات روانی «ارگنه کن» موفقیت آمیز بوده است. دولت تاکنون از خود ترس و دودلی نشان نداده اما در عین حال اتمسفر ایجاد شده توسط عملیات روانی مافیای «ارگنه کن» نیز بی تاثیر نبوده است. به مراسم یادبود کشته شدگان ]در جنگ علیه «پ.ک.ک[ نگاه کنید. آنها از این مراسم ها سوء استفاده می کنند.
▪ پیشتر شما گفتید نیروهای مسلح از مبارزه با «ارگنه کن» به صورت بی قید و شرط حمایت می کنند. این موضوع را توضیح می دهید؟
-اگر چنین حمایت همه جانبه ای نبود پرونده به این نقطه نمی رسید. ژنرال «یاشار بویوکانیت» (رئیس ستاد ارتش ترکیه) که در ماه آگوست ]مردادماه[ بازنشسته می شود به شکل غیرمستقیم به عملیات ضد «ارگنه کن» کمک کرده است. همچنین دولت هم مشتاق کسب چنین حمایتی از سوی ارتش است. این موضوع چرایی عکس العمل های گوناگون ملی گراها نسبت به بویوکانیت را روشن می کند. آنان از بی طرفی او ناراضی هستند. شما اگر به گزارش شنود تلفنی اعضای دستگیر شده «ارگنه کن» توجه کنید، فحاشی سنگینی را علیه بویوکانیت می بینید.
«ارگنه کن» در نفوذ به سیستم سری ستاد ارتش و ژاندارمری موفقیت زیادی داشته است. من گمان می کنم بویوکانیت گام هایی برداشت تا اطراف خود را از افسران مرتبط با این باند خالی کند. پس از نشست آتی نظامیان در آگوست، ارتش می تواند به این روند سرعت بخشد.
▪ آیا حزب «جمهوریخواه خلق» (CHP) ]بزرگ ترین حزب لائیک ترکیه و سرسخت ترین مخالف حزب «عدالت و توسعه»[ و حزب «جبهه ملی» (MHP) در کنار «ارگنه کن» هستند؟
-من نمی توانم موضع حزب «جمهوریخواه خلق» را درک کنم. صدای آنها در مورد موضوعی مثل حجاب بلند و رسابه گوش می رسید اما آنها در مورد «ارگنه کن» سکوت اختیار کرده اند. من نمی فهمم آنها چرا سکوت کرده اند. این یک واقعیت است که این حزب از برخی کارهای «ارگنه کن» سود برده است. طی دوره انتخابات سراسری «ارگنه کن» به دنبال پروژه ائتلاف میان حزب «جمهوریخواه خلق» و «جبهه ملی» بود. شاید حزب «جمهوریخواه خلق» نمی دانسته که این یک پروژه بوده اما به نظر من این قانع کننده است. «جبهه ملی» هم تمایلی به این قضیه نداشت اما مخالفتی هم نشان نداد. اما پس از انتخابات حزبی که بیشتر نسبت به این بازی سیاسی آگاهی پیدا کرد، «جبهه ملی» بود. این حزب کلاهی را که برایش دوخته بودند به سر نگذاشت و نقش مثبتی را در انتخابات ریاست جمهوری ایفا کرد. ]در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته نمایندگان حزب «جمهوریخواه خلق» با ترک پارلمان سعی کردند آن را از اکثریت انداخته و مانع انتخاب «عبدالله گل» به عنوان اولین رئیس جمهور اسلامگرا شوند اما این توطئه به دلیل همراه نشدن سایر احزاب با آنان از جمله «جبهه ملی» ناکام ماند.[
▪ آیا آنان ارتباط های بین المللی هم دارند و اگر چنین است مسئول ایجاد این ارتباط ها کیست؟
-بله، دارند. این مسلم است. اما من نمی توانم هیچ اسمی بیاورم. به علاوه وقتی که من نام فرد شماره یک «ارگنه کن» را بگویم این نظر شخصی من است که مبتنی بر تحقیق و کار روی اسناد و پرونده های بسیاری است. تا زمانی که من مدارک قابل ارائه در دادگاه به دست نیاورم نام فرد شماره یک این باند و کسانی که مسئول ایجاد ارتباط با دنیای خارج هستند را معرفی نمی کنم. اگر شما به نام افرادی که اخیرا متهم و دستگیر شده اند نگاهی بیندازید، افراد حاشیه ای باند را می بینید. اما یک چیز روشن است. آنها ارتباط بین المللی دارند و این روابط از طریق برخی دانشگاهیان ایجاد شده است.
▪ این روابط بین المللی از چه نوعی است؟
-این یک جنگ است و شامل سرویس های جاسوسی کشورهای بیگانه می شود. در برخی پرونده ها نام دستگاه جاسوسی آلمان به چشم می خورد. برخی سازمان ها مثل «سیا» و «موساد» در «ارگنه کن» نفوذ دارند اما مدارک محکمی در این مورد در دست نیست. این مسلم است که برخی قدرت ها مانند آمریکا، روسیه، آلمان و اسرائیل بارها و بارها از «ارگنه کن» یا زیر شاخه های آن استفاده کرده اند.
این سرویس ها نفوذی بر ساختار اصلی «ارگنه کن» ندارند اما می توانند در بخش های پایین دستی و انشعاب های آن نفوذ کنند. این موضوع روشن است که اداره کنندگان «ارگنه کن» در تحمیل سلطه کامل خود بر تمام اجزا دارای مشکلاتی هستند. قتل «پدر سانترو» در «ترابوزان» و «هرانت دینک» -روزنامه نگار- و میسیونرها در «مالاتیا» از نمونه های این موضوع هستند.
وقتی برخی اجزاء از کنترل خارج می شوند، سرویس های جاسوسی خارجی وارد عمل شده و نفوذ می کنند. به نظر می رسد در قتل «دینک» و «سانترو» سرویس های خارجی دست داشته اند.
▪ آیا دخالت سرویس های جاسوسی خارجی همیشه منفی بوده است؟
من فکر می کنم سازمان سیا تا حدودی به افشاءشدن «ارگنه کن» کمک کرده است اما این موضوع به این معنی نیست که همیشه اینطور بوده است. این مسئله مثل داستان «حزب کارگران کردستان» (پ.ک.ک) است، آنها آلت دستی هستند که همیشه دیگران از آنان استفاده می کنند. با «ارگنه کن» هم چنین رفتاری می شود. وقتی سرویس های جاسوسی به فضای هرج و مرج در ترکیه نیاز دارند، از «ارگنه کن» و «پ.ک.ک» حمایت می کنند اما وقتی آنها بر سر یک پروژه دیگر با ترکیه معامله کنند، این آلت دست های خود را قربانی می کنند.
▪ راه حل دائمی برای خلاصی از گروه هایی مثل «ارگنه کن» چیست؟
- با توجه به این حقیقت که دولت برای برداشتن گام های تندتر برای پیوستن به اتحادیه اروپا مردد است، می بینیم که تا حدی «ارگنه کن» تأثیر روانی خود را بر دولت گذاشته اما دولت در حال شتاب بخشیدن به این روند است. به عقیده من تنها راه حذف گروه هایی مثل «ارگنه کن» پیوستن به اتحادیه اروپاست.
تنها از این راه می توان یک حکومت شفاف داشت. عضویت در اتحادیه اروپا به معنای پایان دخالت ارتش در سیاست است. توقف روند پیوستن به اتحادیه اروپا بزرگ ترین ضربه را به دولت می زند.

مترجم :محمد صرفی

منبع : روزنامه کیهان