ارتباط سطح سرمی تری گلیسیرید، لیپو پروتئین با دانسیته بالا، تومورنکروز فاکتور آلفا و رسپتورهای محلول آن با فعالیت بیماری لوپوس اریتماتوز سیستمیک

● زمینه و هدف:
بیماری لوپوس اریتماتوز سیستمیک (SLE)، بیماری است که می تواند فرد را دچار عوارض تهدید کننده حیات کند. با توجه به شواهدی مبنی بر نقش مهم اندازه گیری سطح سرمی تری گلیسرید (TG) و لیپوپروتئین با دانسیته بالا (HDL) و تومورنکروز فاکتور آلفا (TNF-a) و رسپتورهای محلول نوع ۱ و ۲ آن در ارزیابی فعالیت لوپوس، این مطالعه با هدف بررسی ارتباط بین عوامل مذکور با فعالیت لوپوس در سال ۱۳۸۴ در تهران انجام شد.
● روش بررسی:
در این مطالعه ی مقطعی از ۸۶ بیمار مبتلا به SLE که براساس معیارهای ورود به مطالعه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، نمونه های خون ناشتا تهیه و فعالیت بیماری با روش (The Systemic Lupus Erythematosus Disease Activity Index [SLEDAI]) محاسبه و کسب امتیاز ۶ و بالاتر به عنوان لوپوس فعال و امتیاز کمتر از ۶ به عنوان لوپوس خاموش تلقی شد. سطح سرمی sTNFR۲, sTNFR۱, TNF-a به روش الیزا (Bender Medsystem) و سطح چربی های خون (HDL, TG) بعد از ۱۲ ساعت ناشتایی به وسیله ی تست های مرسوم شیمیایی اندازه گیری شد. نتایج با استفاده از آزمون های آماری تی، می ویتنی و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
● یافته ها:
۴۶ نفر (۵۳.۵ درصد) از افراد دارای بیماری غیرفعال و ۴۰ نفر (۴۶.۵ درصد) دارای بیماری فعال بودند. سطح TG با فعالیت بیماری، (P=۰.۰۰۱) sTNFR۲ و (P=۰.۰۱) TNF-a ارتباط معنی دار مستقیم داشت. بر عکس سطح سرمی HDL با (P=۰.۰۰۷) SLEDAI، (P=۰.۰۱) TNF-a و (P=۰.۰۰۱) sTNFRI ارتباط معکوس داشت. بین TG و HDL با sTNFR۲ ارتباط معنی داری مشاهده نشد. استفاده از آنالیز رگرسیون چند متغیره خطی نشان داد که سه متغیر TG، sTNFR۱ و sTNFR۲ برای پیش گویی فعالیت بیماری، درمدل نهایی نگه داشته می شوند و TNF-a و HDL از مدل خارج می شوند.
● نتیجه گیری:
دیس لیپوپروتئینمی (افزایش TG و کاهش (HDL با فعالیت بیماری SLE ارتباط مستقیم دارد که به دنبال افزایش فعالیت TNF-a و رسپتورهای محلول آن صورت می گیرد. بر این اساس سطح سرمی TG، HDL، TNF-a و رسپتورهای محلول آن با فعالیت لوپوس ارتباط داشته و شاخص های با ارزشی برای ارزیابی فعالیت بیماری لوپوس می باشند.

فرهاد غریب دوست
منصور کریمی فر
محمود اکبریان
میثمی علی پاشا
فرهاد شهرام
فریدون دواچی
احمدرضا جمشیدی
معصومه اخلاقی
عبدالهادی ناجی
شهرزاد خسروی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی