گوش کنیم، بخوانیم، بنویسیم

این روزها با وجود تعطیلی مدارس اما والدین در تب و تاب ثبت نام دانش آموزان و آغاز سال تحصیلی جدیدی هستند که با شعار «نوآوری و شکوفایی» آغاز خواهد شد.
بی شک برای رسیدن به شکوفایی تحصیلی دانش آموزان، ضلع سوم مثلث تربیت علاوه بر معلم و دانش آموز نیز اهمیت فراوانی دارد. «مدرسه» تا فرصت شروع سال تحصیلی هر هفته با مطالبی درخصوص شیوه های تعامل با دانش آموزان برای رسیدن به یک سال تحصیلی پربار و پرثمر به خانه های شما خواهد آمد.
انجام دادن تکالیف درسی چندین شرط دارد که اولین آن محیط مناسب و آرام بودن این محیط است. از دیگر شروط ؛ نور کافی، زمان مناسب، برنامه ریزی درسی و... می باشد. شرط مهم دیگری که شاید والدین به آن کمتر بها می دهند، مطالعه کردن است. مثلاً شما به عنوان پدر یا مادر در همین نقش چه قدر مطالعه می کنید؟
● نکاتی درباره خواندن
یکی از مهمترین کارهایی که می توانید انجام دهید تا فرزندتان را به خواندن تشویق کنید آن است که خود شما هم اهل مطالعه باشید. معمولاً بزرگسالان خانواده اولین الگوهای فرزندان به شمار می روند. وقتی بچه ها در وضعیتی بزرگ شوند که ببینند والدینشان از مطالعه لذت می برند آنها نیز به طور طبیعی در این زمینه کنجکاوی هایی نشان می دهند ولی باید کتابها، نشریات خواندنی و یا در صورت امکان کتابخانه نیز مانند تلویزیون در منزل شما وجود داشته باشد پس محیط مناسب مطالعه را فراهم کنید. به عبارت دیگر به صورت عملی و غیرمستقیم به او نشان دهید که «خواندن» و «آموختن» جزو ضروریات زندگی است و نباید لحظه ای از آن غافل باشد.
▪ از زمانی که فرزندتان خردسال است کتاب خواندن را برای او شروع کنید و تا هنگامی که میل دارد این کار را ادامه دهید.
▪ اگر کودکتان با صدای بلند چیزی را می خواند به او گوش کنید. این کار برای او لذتبخش است و مهارتهای خواندن را تقویت می کند.
▪ به صورت منظم با فرزندانتان به کتابخانه سری بزنید و برای او کارت عضویت کتابخانه تهیه کنید تا بتواند مستقلاً از کتابخانه استفاده کند.
▪ برای فرزندتان اشتراک یک مجله را در سن خودش و با موضوعی که به آن علاقه دارد هدیه کنید.
▪ تلویزیون را خاموش کنید و با هم به مطالعه بپردازید و در پایان روز کاری یک ساعت مطالعه خوشایند و آرام بخش است. باید به خاطر بسپارید اعتیاد به تلویزیون و این عادت ناپسند که همیشه در خانه شما تلویزیون روشن باشد حتی اگر کسی آن را تماشا نکند، کودک به آن خو گرفته و فرصت خواندن و بازی را از او می گیرد.
● خوب بخوانیم
خوب خواندن شیوه ای است که به فرزندتان کمک می کند تا به وسیله افزایش مهارتهای درک مطالب نوشته شده و مطالب شنیداری، کتابخوان بهتری شود. یک جلسه خوب خواندن فقط حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد.
▪ بنابراین:
ـ برای فرزندتان که هنوز در سنین نخست دوره ابتدایی است به مدت پنج دقیقه با صدای بلند کتاب بخوانید و واژه ها را با دقت و به روشنی تلفظ کنید، مشخص است با بالا رفتن سن نقش شما بیشتر به یک هدایتگر دور تبدیل می شود و باید در انتخاب کتابها دقت بیشتری به خرج دهید.
ـ وقتی فرزندتان کتاب می خواند به او گوش کنید. از او بخواهید که ادامه همان کتاب را با صدای بلند بخواند، این بخصوص برای بچه های ابتدایی مفید است و ظرفیت واژگانی آنان را ارتقا می دهد.
ـ به وی یادآوری کنید، به صورت شمرده و دارای معنا بخواند، اگر لغتی را اشتباه کرد او را متوقف نکنید. آن را یادداشت کرده و بعد تذکر دهید.
ـ درباره آنچه که کودک خواند از او سؤالهایی بپرسید، گوش کردن و خواندن او را آزمایش کنید. در مورد پاسخهایش با او صحبت کنید و نظرتان را درباره پاسخها بیان کنید.
روش خوب خواندن و پرورش مهارتهای خواندن یک روش سرگرم کننده برای مطالعه جمعی است. از مطالبی که مورد علاقه کودک است شروع کنید.
ـ برای دیکته نویسی آماده شویم
ـ دیکته نویسی همیشه کار راحت و ساده ای نبوده است حتی برای باهوش ترین بچه ها. پس تا می توانیم به آنها کمک کنیم، یادمان باشد بسیاری از فرزندان ما حتی پس از پایان تحصیلات متن های پراشتباهی می نویسند و برای پرهیز از این اتفاق ناخوشایند باید:
ـ از فرزندان بخواهیم لغات را به دقت نگاه کنند و بخوانند.
ـ از فرزندتان بخواهید لغات جدید درسی را روی یک کارت بنویسد.
ـ با کلمات جدید جمله سازی کنید.
ـ از او بخواهید لغت غلط نوشته را جدا روی یک کارت دیگر بنویسد.
ـ یک روش جالب استفاده از ضبط صوت است که کودک لغات را به طور صحیح بخواند و هجی کند، بعد نوار را از اول بگذارد و خودش دیکته بنویسد.
ـ مطالب غیردرسی برنامه ریزی بلند مدت می خواهد
همواره علاوه بر تکالیف درسی متداول روزانه، به بچه ها تکالیف درسی بلندمدت مثل گزارش نویسی، خلاصه کردن کتاب و آماده شدن برای امتحان هم واگذار می شود. این تکالیف بلند مدت معمولاً بچه ها را سر در گم می کند و نمی دانند که وقتشان را چگونه تنظیم کنند.
ـ تکالیف را به گامهای ساده تر تقسیم کنید و تاریخ تکمیل هر یک را روی برگه برنامه ریزی بلندمدت بنویسید.
میزان دخالت شما در کمک به فرزندانتان برای سازمان دادن برنامه های بلندمدت، به سن آنها و درجه موفقیتشان در انجام کار به صورت مستقل بستگی دارد.
برای رسیدن به این منظور گامهای نوشتن یک گزارش را مشخص کنید و ترتیب زیر را در این گامها رعایت کنید.
▪ گام نخست: موضوع را مناسب انتخاب کنید.
▪ گام دوم: در جهت کشف موضوعهای مختلف درباره آن مطلب، از منابع مختلف استفاده کنید.
▪ گام سوم: تعیین کنید، به چه پرسشهایی درباره موضوع مورد نظرتان باید پاسخ دهید.
▪ گام چهارم: در زمینه موضوع یادداشتهایی تهیه کنید.
▪ گام پنجم: خلاصه ای از رئوس مطالب نوشته شده و یک پیش نویس آماده کنید.
▪ گام ششم: نسخه نهایی گزارش را بنویسید.
▪ امتحان سخت نیست اگر...
امتحان دشوار نیست اگر از قبل برنامه ریزی را به فرزندمان آموزش بدهیم. مثلاً تعیین کنید که امتحان چه موادی و چه فصلی از کتاب است یا یادداشتهای کلاس مدنظر است یا قرار است امتحان میان ترم گرفته شود.
برای شروع، تمام موادی را که باید مطالعه شوند، سازمان دهید. سپس با توجه به آن ترتیب مطالب را برای مطالعه مشخص کنید و اینکه برای هر فصل چند ساعت مطالعه لازم است.

حوریه ملکی

منبع : روزنامه قدس