رسوایی اخلاقی کلیسای کاتولیک جهان

طی ماه های اخیر انتشار اخبار پیاپی از رسوایی های جنسی کشیشان کلیسای کاتولیک جهان در جای جای دنیا دیگر امری عادی شده است. تا آنجا که پاپ بندیکت شانزدهم مجبور شد در سفر اخیر خود به استرالیا رسماً از والدین کودکانی که مورد سوءاستفاده جنسی کشیش ها قرار گرفته اند، عذرخواهی کند. در تاریخ هجدهم ماه مارس گذشته شبکه سی ان ان به نقل از اف بی آی گزارش داد دو کشیش نیز در میان ۴۰ مجرمی بودند که به جرم شرکت در یک شبکه پورنوگرافی کودکان در اینترنت دستگیر شده اند. یک هفته پیش از اعلام این گزارش نیز یک کشیش در فلوریدا امریکا به تجاوز به یک پسربچه در ۲۵ سال پیش اعتراف کرد و از مقام خود استعفا داد. در ماساچوست ۸۵ شاکی کلیسای رم را در بوستون به خاطر انحرافات جنسی «جان گوهان» تحت تعقیب قضایی قرار داده اند. علاوه بر این دو پرونده انحرافات جنسی نیز در فرانسه و لهستان علیه کشیشان کلیسای کاتولیک در جریان است.
کلیسا از زمان های دور به عنوان آخرین پناهگاه افراد ناامید و رانده شده شناخته می شود. کشیش ها در کنار پزشکان، پرستاران، پلیس ها و معلمان برآورنده اصلی ترین نیازهای مردم بوده و از جایگاه ویژه یی در فرهنگ مردم امریکا برخوردارند. این جایگاه طی سالیان اخیر با فاش شدن رسوایی های اخلاقی مردان کلیسا به شدت تخریب شده و موجب کلیسا گریزی نسل جوان این کشور شده است. اما سوال اینجاست چرا این قدر طول می کشد تا افکار عمومی از این انحرافات و جنایات جنسی کشیشان باخبر شوند؟ در برخی از موارد این جنایات پنهان می ماند. برای مثال براساس گزارش گروه مطالعاتی انستیتو پروتستان های اروپا یکی از این کشیش های منحرف به رغم شکایت هایی که از والدین بچه ها به کلیسا رسیده بود تا دوسال به هیچ وجه مجازات نشد. حتی در برخی موارد که اعمال خلاف کشیش منحرف بر همگان آشکار شده بود کلیسا تنها اقدام به انتقال او از یک کلیسا به کلیسای دیگر کرد. در دیگر موارد نیز قربانیان این کشیش های منحرف از شکایت کردن علیه آنها هراسانند. با این کشیش ها چه باید کرد؟ بسیاری معتقدند بدون هیچ تردیدی باید آنها را از کلیسا اخراج کرد نه اینکه آنها را به کلیسای دیگری منتقل کرد. اعمال خلاف عفت و تجاوزهای جنسی آنها نشان داده است که آنها برای دیگران یک خطر بالقوه هستند و انتقال این کشیش ها به کلیساهای دیگر آن هم بدون اینکه اطلاعاتی از گذشته آنها در اختیار اعضای کلیسا قرار بگیرد، بسیار غیرمنصفانه است.
کلیسای کاتولیک رم در امریکا در سال گذشته ۶۱۵ میلیون دلار را هزینه رسوایی های اخلاقی کشیش های خود در امریکا کرد که نسبت به سال قبل از آن با ۵۴ درصد افزایش روبه رو شده است. در گزارشی رسمی در مورد نحوه اجرای منشور حقوق جوانان توسط کلیسا از وجوهی که توسط کلیسا پرداخت شده است ۵۲۶ میلیون دلار هزینه پرونده های مربوط به فساد اخلاقی کشیش ها و سوءاستفاده از زنان و جوانان شده که نسبت به سال ۲۰۰۶ تقریباً دو برابر شده است. حدود ۸۳ میلیون دلار نیز هزینه درمان قربانیان یا حمایت از متهمان بوده است. بر اساس این گزارش تعداد شکایات در سال گذشته با ۳درصد کاهش به ۶۸۹ مورد رسیده است. اکثر قربانیان مذکر بوده و بیش از نیمی از آنها در زمان تجاوز بین ۱۰تا ۱۴ سال سن داشته اند. براساس اعلام برخی مقامات کلیسا از ۴۰ سال پیش تاکنون حدود پنج هزار نفر از ۴۱ هزار و ۵۰۰ کشیش امریکا به سوء استفاده جنسی از کودکان محکوم شده اند. این گزارش تنها چند هفته پیش از سفر پاپ بندیکت شانزدهم به امریکا منتشر شده است. پاپ در ماه آینده سفری به نیویورک و واشنگتن خواهد داشت اما به بوستون نخواهد رفت. امریکا با داشتن ۷۰ میلیون مسیحی پیرو واتیکان، دومین کشور کاتولیک جهان محسوب می شود. از این دیدگاه ساکنان مذهبی امریکا احترام خاصی به کلیسا و روحانیان آن قائل اند. با این حال اتفاقات سال های اخیر در این کلیسا و تغییر رویه مردان کلیسای این کشور، نگرش جدیدی را در مورد کلیسا و مذهب کاتولیک ها موجب شده است. انحرافات اخلاقی کشیش ها که در این سال ها توجه بسیاری از محافل داخلی و خارجی امریکا را به خود جلب کرده، ریشه در قوانین کلیسای کاتولیک و تحولات جامعه امریکا دارد. رواج روزافزون بی بند وباری در این کشور و گسترش همجنس گرایی در کنار قانون منع ازدواج برای کشیش های کاتولیک، این مردان را به سوی انحطاط اخلاقی سوق داده است. آمارهای رسمی از موارد بی شمار انحرافات اخلاقی در این کلیسا خبر می دهد. کودکان و نوجوانانی که برای تعلیم اصول دینی به مکان مقدسی مانند کلیسا پناه می برند، قربانیان اصلی این انحرافات بوده اند. بسیاری از خانواده های مذهبی که پیش از این کودکان خود را برای در امان ماندن از انحرافات اخلاقی گسترده جامعه امریکایی توصیه به پناه بردن به کلیسا می کردند، امروز تغییر عقیده داده اند. پاپ بندیکت شانزدهم در سفر اخیر خود به امریکا تلاش فراوانی کرد تا وجهه از دست رفته کلیسای کاتولیک در این کشور را به آن بازگرداند. اما به نظر می رسد این اقدام تغییری در جراحت وارد شده بر افکار عمومی و نگرش منفی به مردان مقدس این کلیسا ایجاد نکرده است. بیشتر مردان کلیسا از جمله افرادی هستند که زمانی به انتهای خط رسیده و برای آرامش وجدان خود به کلیسا پناه آورده اند. آنها حاضر شده اند مانند «مادر ترزا» تن به سخیف ترین کارها بدهند تا بر احساس شرم خود غلبه کرده و با تنبیه خود از بار گناهان خود بکاهند. اما این کلیسا با وجود امکانات بسیاری که برای پیشرفت اعتقادی در اختیار این افراد قرار می دهد، چیزهای دیگری را از آنان می گیرد. ورود به کلیسا یک شرط دارد و آن دست شستن از تمام تعلقات دنیوی و بزرگ ترین آنها یعنی میل جنسی است. در این کلیسا هیچ کس حق ازدواج ندارد. این اعتقاد در میان مردان کلیسای کاتولیک وجود دارد که حضرت مسیح برای رسیدن به عشق واقعی و پاکی کامل از امور دنیوی ازدواج نکرد و به همین دلیل نیز پیروان راستین او باید این سنت را در پیش بگیرند. در این مذهب هر آنچه که از قرون متمادی به جا مانده، حتی تحریف های کتاب مقدس با ارزش بوده و باید به آن عمل کرد. این اعتقاد تا آنجا پیش رفته که حکم ارتداد «گالیله» دانشمند ایتالیایی که اعتقاد به کروی بودن زمین و گردش آن به دور خورشید داشت، به باور پاپ بندیکت شانزدهم درست بوده و نباید نسبت به تصمیم سران کلیسای قرون وسطی تردید داشت. هفته نامه دی ولت مصاحبه یی با یکی از کشیش های کلیسای امریکا کرده که از یک جهت بسیار قابل توجه است. این مرد مورد احترام، زمانی در کودکی مورد آزار جنسی یک کشیش قرار گرفته و همین امر وی را به تبدیل شدن به روحانی کلیسای کاتولیک سوق داده است. او با وجود گذر سال های متمادی از این حادثه، هنوز با افسردگی و اختلالات روحی ناشی از آن دست و پنجه نرم می کند. این کشیش حتی به داشتن روحیات همجنس گرایانه خود اعتراف می کند. به گفته وی بروز پدیده همجنس گرایی پیش از هر جایی در امریکا از کلیسا آغاز شده است. کشیش ها که سال های بی شمار زندگی خود را با سرکوب تمایلات غریزی گذرانده و با ممنوعیت شدید برای ازدواج روبه رو هستند، دچار انحراف می شوند. هر چند به اعتقاد این کشیش چنین روابطی برای مدت طولانی در پرده نمانده و کم کم در برابر دیدگان مردم قرار گرفته است.
مردم به خوبی از واقعیت اطلاع دارند. آنها می دانند که بسیاری از مردان کلیسا همجنس خواه هستند. شمار دقیق این افراد مشخص نیست اما به اعتقاد کارشناسان بین ۳۰ تا ۵۰ درصد اعضای کلیسا را دربر می گیرد. این در حالی است که شمار کسانی که به دلایل مالی و نه عشق به خدا یا مردم به عضویت کلیسا در می آیند هر سال رو به افزایش است. انتقاد به کلیسای کاتولیک امریکا به همین جا ختم نمی شود. حضور شمار فراوان مردان در دستگاه مذهبی این کشور، دور شدن تدریجی زنان را در پی داشته است. زنان از کلیسای مردسالار دل خوشی ندارند و برای مقابله با این روند هم که شده هر روز بیشتر به گروه های فمینیستی گرایش پیدا می کنند. عقاید تحقیرآمیز کلیسای کاتولیک در مورد زنان، آنان را از این نهاد مذهبی سرخورده کرده و به انزوا در امور مذهبی کشانده است. در نظر بسیاری از زنان مومن امریکا، یک کلیسای مردسالار زن ستیز جایگاه خدا نیست. از این روست که بیشتر قدیسان آنان را زنان تشکیل می دهند. عشق زمینی و ازدواج نیز که اموری تقبیح شده در کلیسا هستند، به زن گریزی مردان مقدس و کلیسا گریزی زنان دامن می زند. براساس آیین کاتولیک، کشیش کاتولیک فردی است که باید بسوزد و راه بندگان خدا را روشن کند. او باید در این راه از همه چیز خود حتی زندگی خصوصی اش بگذرد. او باید این تصمیم را گرفته و وارد میدان شود و اگر می بیند توانایی چنین ایثاری را ندارد، نباید از ابتدا وارد چنین معرکه یی شود. گذشت زمان و فشار نیازهای بشری بسیاری از کشیش ها را به قبول ناتوانی خود در انجام چنین کاری وا می دارد. اما این هنگام برای کنار کشیدن از این سمت کمی دیر است، به خصوص وقتی که شخص در این مدت وجهه و مقامی نیز کسب کرده و درآمد قابل توجهی هم داشته باشد. این گونه است که یک راه شیطانی اما نسبتاً بی خطر پیش روی آنان گسترده می شود. کلیسا ارتباط با زنان را ممنوع کرده و فاش شدن آن به اخراج از کلیسا می انجامد، اما این قانون شامل ارتباط با جنس موافق نمی شود. به همین دلیل است که تمایلات همجنس خواهانه در میان کشیش ها زیاد دیده می شود.
اما سوال اینجاست که برای پایان دادن به این رسوایی ها چه باید کرد؟ صدور اجازه ازدواج به کشیشان لزوماً به این معنی نیست که چنین انحرافاتی پایان خواهد یافت چرا که بسیار دیده شده که حتی افراد متاهل نیز مرتکب چنین انحرافات جنسی می شوند. اگرچه کلیسای کاتولیک امروز با کمبود کشیش و روحانی مبلغ روبه رو است و تمام تلاش های تلویزیون، رادیو و رسانه های نوشتاری برای ترغیب مردم به کشیش شدن راه به جایی نبرده است اما به نظر می رسد سختگیری های بیشتر در خصوص بررسی سوابق و گذشته افراد متقاضی که قصد دارند کشیش شوند تا حدود زیادی از بروز و وقوع چنین جنایت هایی جلوگیری خواهد کرد. البته این مشکلی نیست که کلیسا تنها در چند ماه اخیر با آن روبه رو شده باشد. در سال ۲۰۰۱ نیز زمانی که پاپ ژان پل دوم در قید حیات بود این مشکل یکی از دردسرهای اساسی کلیسای کاتولیک بود. پاپ ژان پل در نوامبر سال ۲۰۰۱، با ارسال ای میلی به تمامی کلیساهای سراسر جهان اقدام بسیاری از کشیش ها، اسقف ها و مبلغان مذهبی را در سوءاستفاده جنسی از کودکان و برخی زنان محکوم کرد. در گزارشی که از سوی کلیسای کاتولیک منتشر شد به انحرافات جنسی وابستگان کلیسا در ۲۳ کشور جهان اشاره شده بود. در کلیسا حتی گزارش شده است برخی قربانیان این کشیش های منحرف راهبه های کلیساها بوده اند که از سوی کشیش کلیسا به زور به رابطه نامشروع با کشیش تن می داده اند. حتی در مواردی اجبار قربانی و سپس سقط جنین نیز گزارش شده است.
البته نکته قابل توجه در این میان این است که کلیسای کاتولیک حداقل جسارت و جرات داشته تا این رسوایی را بپذیرد و صراحتاً از تمامی قربانیان این رسوایی ها عذرخواهی کند.

آرمین منتظری
منابع
۱- سایت رسمی کاتولیک های جهان
۲-WWW.RELIGIOUSTOLERANCE .ORG
۳-Bostonglob
۴- برنا نیوز

منبع : روزنامه اعتماد