مهارخشونت

شنیده شده رئیس جدید کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال درصدد تهیه رفتارنامه انضباطی دیگری برای فوتبال است تا به گونه ای جدید و مبتنی بر گفت وگوهای صمیمی و معرفتی تغییری در نگرش های نادرست جاری در این ورزش به وجود آورد. در این آئین نامه یا رفتارنامه انضباطی شاخص های رفتاری با مدیران، سرپرستان، مربیان و بازیکنان باشگاه ها، حتی داوران و دیگر وابستگان به فوتبال تعیین خواهد شد تا هیچ کس در اتفاقات ناگوار از قلم نیفتد.
این که رفتار نامه جدید چه ارتباطی با قوانین انضباطی فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا خواهد داشت و در حد و حدود قوانین جاری مملکت تا کجا پیش خواهد رفت و چگونه عمل می کند که حرمت داور و کمیته داوران زیر سؤال نرود، باید منتظر ماند و پس از اجرایی شدن آن به قضاوت نشست. از هم اکنون هم می شود با خوش بینی و خوش باوری بر نیات خیر آقای شریفی مهر سکوت بر لب نهاد، اما در یک قضاوت صحیح، که اغلب کار مشکلی است، اصولی هم باید رعایت شود که بهتر است رئیس جدید کمیته انضباطی فدراسیون فوتبال به آنها توجه کند تا هرچه حکم می راند براساس عدالت اجرا شود. نخست آن که داور میدان، حاکم بدون چون وچرای مستطیل سبز و هر اتفاقی است که از نظر فنی در آنجا می گذرد و تا حدی اشتباهات سهوی او مبرا از تغییر است و نیز قضاوت بر اعمال او باید در کمیته داوران بررسی شود. اعضای کمیته انضباطی خود نمی توانند براساس آنچه می بینند و می شنوند و می خوانند، حکم صادر کنند. دوم آن که راویان، اگر انصاف و عدالت آنان تأیید نشده باشد، ممکن است براساس گرایش هایی که دارند، اطلاعات صحیح در اختیار کمیته انضباطی نگذارند، اما استفاده از دوربین های مدار بسته برای نظارت بر کار تماشاگران، تعامل با باشگاه ها برای اداره نظم سکوها و مسئول کردن آنان در اداره تماشاگران و هواخواهان تیم به وقت میزبانی و بسیاری موارد دیگر می تواند به نظم و رفتارهای خشم آگین و گاه بی مهار تماشاگران کمک کند. دوربین های تلویزیونی پخش مسابقه ها که اینک تعداد آنها در هر بازی از ۹ دستگاه هم می گذرد، قادر است نه تنها رفتارهای خشن و دور از چشم هر سه داور بازی را ثبت کند حتی می تواند به اتفاقات اطراف زمین و خارج از میدان بازی هم تسلط و احاطه داشته باشد تا به وقت ضرورت یار و یاور کمیته انضباطی قرار گیرد.
● راه های رفته
فراموش نکنیم که انگلیسی ها چندین سال پیش که بشدت از رفتار عصیانگران فوتبال و طرفداران لیدز و لیورپول به ستوه آمده بودند این راه را رفته اند. آنها پس از بررسی فراوان، با استفاده از دوربین های تلویزیونی مداربسته تماشاگران را بشدت زیرنظر گرفتند و پس از تشخیص چنین افرادی آنها را فراخوانده و علاوه بر بازداشت، زندانی و جریمه کردن، به نسبت جرمی که از آنها سر زده، آنها را از ورود به ورزشگاه ها و سفرهای ورزشی، همراه تیم ها، محروم می کردند. جلوگیری از می خوارگی و ممنوعیت فروش آن در محدوده ورزشگاه های انگلیس به هنگام مسابقه هم (که خوشبختانه در مملکت ما به دلیل احکام شرعی نیازی به چنین سختگیری هایی نیست) از موارد دیگری بودند که کمک می کرد ورزشگاه ها چنان آرام شوند که به ندرت، آنچه در گذشته به کرات و هر یکشنبه اتفاق می افتاد، مشاهده شود.
ایتالیایی ها که عامل اصلی بسیاری از تنش ها را از درون میدان و رفتار بازیگران خشن و تندخو تشخیص داده اند، علاوه بر گزارش داور، با مشاهده نمایش فیلم مسابقه ها و بازبینی آنها، هر رویداد و ماجرای پنهان مانده از چشمان داوران را هم در کمیته انضباطی به بحث و بررسی می گذارند و بر طبق رفتارنامه ای که دارند (کمیته داوران یا کمیته انضباطی) جریمه هایی برای بازیکنان و مجرمان درون و بیرون میدان و در نهایت باشگاه ها در نظر می گیرند. ایتالیایی ها نیز کم و بیش توفیق هایی داشته اند و تجربه هایشان مثل انگلیسی ها نتیجه مثبت داشته است.
● نگاه یکرنگی
اما آنچه بالاتر از رفتارنامه های قدیم و جدید قادر است خشونت ها را درون یا بیرون میدان مسابقه مهار کند، یکسان نگری و قضاوت های منصفانه کمیته انضباطی است که گاه در گذشته چنین نبوده و هر بازیکن یا مربی و سرپرست تیم برحسب رنگ لباس و ارج و قرب اجتماعی، با حکمی متفاوت، جریمه و تنبیه می شدند. در زمان آقای شاه حسینی دیده شد که سختگیری ها به دلیل رعایت عدالت در قضاوت کمیته انضباطی و صدور احکام تا حد زیادی اثرگذار بودند و آنجا که برحسب حکم کمیته استیناف، سبک یا سنگین می شد، به مخمصه و تنگنا خورد و سرانجام موجب جدایی و کناره گیری او گردید.
البته نباید از این نکته هم به سادگی گذشت که شاه حسینی گاه در نقش ناظر و ضابط، خود در صحنه ها حاضر می شد که چندان به صلاح او و کمیته قضایی نبود، اما از این که همه را از هر رنگ، به یک چشم می دید، نمی شود بر عدالت در احکام او تردید آورد. آقای مجتبی شریفی پیش از آن که به تدوین رفتارنامه جدید اهمیت دهد، باید در اجرای احکام یکسان وقت بگذارد و به زیردستانش تعلیم دهد همه را به یک رنگ ببینند.

پرویز زاهدی

منبع : روزنامه ایران ورزشی