بررسی اثر حفاظتی عصاره هیدروالکلی گیاه غازیاقی Falcaria vulgaris بر زخم معده ناشی از آسپرین در موش صحرایی

● زمینه و هدف:
در طب سنتی غرب کشور گیاه غازیاقی (Falcaria vulgaris) مصارف گوناگونی از جمله درمان زخم های پوستی و زخم معده دارد. این گیاه اثرات قابل توجهی در حفاظت معده در مقابل ضایعات ناشی از اتانول نشان داده است. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر حفاظتی عصاره هیدرو الکلی غازیاقی بر زخم معده ناشی از آسپرین در موش صحرایی می باشد.
● روش بررسی:
۲۴ عدد موش صحرایی جوان از نژاد NMRI، با وزن ۲۳۰-۱۸۰ گرم، در چهار گروه ۶ تایی قرار گرفتند:
گروه آزمایش، عصاره گیاه با دوز/day mg/kg ۱۵۰
گروه شاهد مثبت، امپرازول با دوز /day mg/kg ۵
گروه شاهد منفی، آب مقطر با دوز /day ۱cc/kg
گروه شاهد منفی حلال دارو، عصاره گیاه با دوز/day mg/kg ۱۵۰
به مدت ۱۴ روز، به طریقه گاواژ دریافت کردند.
از روز دهم رت ها به مدت ۴۸ ساعت گرسنه نگه داشته شده و سپس سه گروه اول به مدت ۳ روز (روزهای ۱۴-۱۲)، آسپرین day/mg/kg ۲۰۰ در یک میلی لیترحلال (کربوکسی متیل سلولز۱%) و گروه آخر فقط حلال دارو را گرفته و سه ساعت پس از آخرین دوز، حیوانات کشته شدند. پس از تشریح و جداسازی معده، با کمک استریو میکروسکوپ و Graticule، ابعاد زخم ها (mm) و میانگین آنها برای هر معده تعیین، سپس ضریب زخم ماکروسکوپی و میزان بهبودی محاسبه گردید. به منظور بررسی زخم ها و بهبود آنها، لام های میکروسکوپی از معده تهیه گردید. داده ها با روش آماری ANOVA و تست TUKEY تجزیه و تحلیل شدند.
● یافته ها:
عصاره غازیاقی (۱۵۰mg/kg/day) ضریب زخم را نسبت به دو گروه کنترل به طور معنی دار (p<۰.۰۱) کاهش می دهد. همچنین درصد بهبودی زخم را نسبت به گروه شاهد منفی (آب مقطر) ۹۱.۷۳% و شاهد مثبت (امپرازول) ۹۰.۲۵% افزایش داد. بررسی بافت شناسی، یافته های ماکروسکوپی را تایید نمود.
● نتیجه گیری:
عصاره گیاه غازیاقی دارای اثر حفاظتی قابل توجه بر زخم معده ناشی از آسپرین می باشد.

مظفر خزاعی
مریم یادگاری
رستم قربانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی