بررسی نوع و میزان سموم سنواتی موجود در انبارهای کشور

آفات و بیماری های گیاهی سالانه ۳۲% از تولیدات کشاورزی را مورد حمله قرار می دهند، از این رو، حفاظت از نباتات جایگاه مهمی در برنامه های اقتصادی ایران دارد.
میزان مصرف سالانه سموم دفع آفات کشاورزی در ایران، حدود ۲۴.۰۰۰.- تن است که، از این میزان حشره کشها، قارچ کش ها و علف کش ها به ترتیب از میزان بالای مصرف برخوردار هستند، همچنین استان گیلان از بالاترین میزان مصرف و استان سیستان و بلوچستان از کمترین میزان مصرف برخوردار است. با توجه به میزان مصرف، ‌بخش واردات سموم و مواد اولیه ۲.۰۶۹.۷۸۶ میلیون دلار را به خود اختصاص می دهد.
در این مقاله سموم سنواتی شامل تمام سمومی می شود که در حال حاضر به دلیل ممنوع بودن، خراب شدن یا آسیب دیدگی و گذشتن تاریخ مصرفشان، قابل مصرف نبوده و یا طبق مقررات کنوانسیون POPs و PIC مورد استفاده قرار نمی گیرند. در زمینه جمع آوری اطلاعات مبادرت به بازدید از انبارهای سازمانها و شرکتهای دارنده سموم سنواتی جهت برداشت وضعیت موجود،‌ شرایط انبارداری و اطلاع از نوع و میزان سموم سنواتی گردیده است. دارندگان عمده این سموم عبارتند از:
۱) انبار شرکت خدمات حمایتی
۲) سازمان حفظ نباتات
۳) سازمان تعاون روستایی
۴) واحدهای کشت و صنعت
میزان سموم سنواتی موجود در انبارها طبق آخرین اطلاعات اخذ شده بالغ بر ۶۳۷ تن در سال ۱۳۸۲ می باشد که از این میزان، بالاترین رقم مربوط به انبار شرکت خدمات حمایتی با رقمی بالغ بر ۳۹۶ تن و همچنین استان تهران به دلیل وجود انبار مرکزی شرکت خدمات حمایتی از بالاترین میزان سموم سنواتی حدود ۳۰۸ تن برخوردار است. همچنین با توجه به ارقام و سطح زیر کشت، شرایط اقلیمی، استان گیلان دارای بالاترین میزان سم سنواتی و استان کردستان دارای کمترین میزان سم سنواتی می باشد. آزمون آماری استفاده شده در این تحقیق نشان داده اند که:
میزان موجودی های سموم سنواتی یاد شده در نزد نهادهای سه گانه اختلاف معنی داری وجود ندارد و انباشتگی سنواتی نزد هر سه ارگان را می توان یکسان تلقی نمود. این همگنی به دلیل شرایط یکسان انبارداری، نحوه نگهداری و فقدان راهکارهای عملی و اجرایی در خصوص نگهداری موقت و طولانی مدت سموم سنواتی است.

تقی عبادی
لیندا یادگاریان
محمدرضا ذوالفقارپور
پروین فرشچی
پگاه فلاحی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی