سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا

تبلیغ دم گوش مشترکان


تبلیغ دم گوش مشترکان
صنعت تبلیغات با حضورابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی راه های جدیدی برای نفوذ به زندگی روزانه مردم یافته است. اینترنت و ایمیل امروزه مملو از آگهی های تبلیغاتی است که در هنگام خواندن یک متن، گوش دادن به یک موسیقی و یا دریافت یک فایل بارها از جلوی چشم کاربران رژه می روند . میل باکس (MAILBOX) ها روز به روز از نامه های ناخواسته (SPAM) پر می شوند و لحظه به لحظه دریافت اطلاعات مورد نیاز و رسیدن به آنها در چنبره و هزارتویی از بنر(BANNER) های تبلیغاتی قرار می گیرد که شانس یافتن اطلاعات در میان این آشفته بازار به حداقل می رساند.
تلفن های همراه یکی از این ابزارهای ارتباطی هستند که در طول زندگی کوتاه خود صرفا به تبادل صوت قناعت نکرده اند و پیشرفت و مقبولیت آنها در جامعه به دلیل قابلیت هایی چون ارسال فایل های متنی ، صوتی و گرافیکی است. نسل های جدیدتر تلفن همراه به دلیل بهره گیری از تکنولوژی های منحصر به فرد هر چند شرکت های مخابراتی را در ابتدای راه و در کوتاه مدت به ورشکستگی رسانده اند اما حداقل سود بسیاری را نیز نصیب کسانی کرده اند که از گوشه و کنارفعالیت آنها به ارتزاق مشغولند. ارسا ل کنندگان پیام های تبلیغاتی روی تلفن همراه از آن جمله اند. برای آنها اصل ارسال پیامشان از نزدیک ترین مکان به مشتری مطرح است و از خود مشتری کسی نزدیک تر به آنها نیست ودیگر لازم به یادآوری هم نیست که تلفن همراه امروزه از خود مردم هم به آنها نزدیک تر است.
شرکت های تبلیغاتی می دانند که ارسال پیام به دستگاهی که روزانه از مشتریانشان جدا نمی شود شانس دیدن ، فکر کردن و پسندیدن محصولات معرفی شده توسط آن را به شدت بالا می برد، با چنین رویکردی حالا کم کم پیام های تبلیغاتی روی تلفن همراه مشتریان فرود می آیند.
● شورای اروپا و مقابله با معضل جدید
شورای اروپا چند ماه قبل نخستین پیام هشدارآمیز را در مورد پیام های تبلیغاتی روی تلفن همراه منتشر کرد. در این پیام با اشاره به افزایش حجم پیام های تبلیغاتی که از طریق تلفن های همراه به مشتریان می رسد از کشورهای اروپایی خواسته شده قبل از آنکه وضعیت شبیه ارسال پیام های ناخواسته(SPAMING) اینترنتی برسد،در این مورد چاره ای اندیشیده شده و قوانین لازم به این منظور تدوین و تصویب گردد.
ارسال نامه های ناخواسته به همان اندازه که باعث خوشحالی صنعت تبلیغات شده اسباب نگرانی طرفداران حفظ حقوق خصوصی ، دولتمردان کشورهای آمریکایی و اروپایی و کاربران را فراهم آورده است. روز به روز بر حجم این پیام ها در صندوق پستی کاربران اضافه می شود بی آنکه بتوان آنها را از پیام های عادی روزانه تفکیک کرد. در حقیقت ارسال کنندگان پیام های تبلیغاتی در طول دو سالی که مبارزه علیه آنان شدت گرفته ، به شکلی پارتیزان گونه آنچنان روش های خود را عوض کرده اند که نه سیستم های قضایی و نه سیستم های فنی قادر به مقابله با آنها نبوده اند و حتی کارشناسان از تاثیر تصویب برخی قوانین علیه آنان توسط دولت ایالات متحده ابراز ناامیدی می کنند. حالا با کشیده شدن پیام های تبلیغاتی به گستره ی ابزارهای ارتباطی دیگری چون موبایل، وضعیت به مراتب پیچده تر از این هم می شود. مشکلی که کشورهای اروپایی با آن درگیرند در حقیقت این است که برخی شرکت های خصوصی موضوع ارسال پیام های تبلیغاتی روی تلفن شهروندان را به نوعی در قراردادهای اولیه ذکر کرده اند هر چند در همین حال نیزبرخی شرکت های مخابراتی دولتی گفته اند که به زودی جرایمی را برای ارسال کنندگان این گونه پیام ها در نظر خواهند گرفت.
● ایران و پیام روی تلفن همراه
پیشرفت تکنولوژی سرعت نفوذ ان را به کشورهای در حال توسعه به شدت افزایش داده است به همین دلیل معضلاتی چون نامه های ناخواسته و ... دیگر صرفا مختص به برخی کشورهای پیشرفته نیست و کشورهایی چون ایران هم در این مشکلات سهیم هستند.
ارسال پیام های تبلیغاتی روی تلفن های همراه شهروندان ایرانی از اواخر سال گذشته آغاز شد اما تفاوت آن با نمونه اروپایی در این بود که شرکت مخابرات ایران در این مورد واکنش منفی نشان نداد چراکه پیام ها از طریق خود این شرکت برای مشترکان ارسال می شد.
این پیام ها ابتدا در سطح کوچکی از مشترکان تهرانی منتشر ولی پس ازآن دریافت چنین پیام هایی در گوشه و کنار کشور نیز گزارش شد. بنا بر گزارشی که خبرگزاری ایرنا منتشر کرد هزینه ارسال اس‌ام‌اس به هر ۱۰۰ هزار مشترک ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان است و اگر شرکتی بخواهد پیام محصولش در سطح وسیع‌تر منتشر شود تخفیف‌های لازم نیز به آن تعلق می‌گیرد. در همین حال "مقدس" معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز ضمن تایید ارسال اس ام اس های تبلیغاتی به روزنامه ابرار اقتصادی گفت که ارسال این اس ام اس ها قانونی است و به زودی آیین نامه آن توسط این وزارت خانه اعلام می شود. او همچنین درپاسخ به این پرسش که تلفن همراه یک فضای خصوصی است و هر گونه تعرض به آن می تواند دخالت در این حقوق تعبیر شود گفت که تلفن همراه بعد از فروش به طور کامل متعلق به یک مشترک نیست و همچنان سهمی از آن متعلق به دولت است و اسم اس اس های تبلیغاتی نیز در قالب این سهم ارسال می شود.
از طرف دیگر اما برخی حقوقدانان ارسال این SMS ها را تعرض به حقوق خصوصی افراد و حتی از مصادیق ایجاد مزاحمت تلفنی ( این بار از سوی مخابرات!) دانستند و حتی یکی از آنها صراحتا گفت که چنین کاری طبق قانون مشمول ماده مربوطه قانون مجازات اسلامی
درباره مزاحمت‌های تلفن‌های همراه قرار می‌گیرد، براساس این بند از قانون مجازات کسانی که از طریق تلفن اقدام به مزاحمت برای شهروندان کنند یک تا شش ماه حبس و جزای نقدی و همچنین قطع خط تلفن فرد مزاحم خواهد بود (هر چند بعید به‌نظر می‌آید بتوان تلفن خودمخابراتی ها را به خاطر مزاحمت تلفنی قطع کرد!).
با این احوال موضوع ارسال SMS های تبلیغاتی در حالی بالا گرفت که گفته می شد در دو سه روز ابتدایی سال جدید به دلیل ترافیک و ضعف شبکه ارسال SMS ها تا دو سه روز با اختلال شدید و پس از آن نیز با مشکلاتی چند همراه بود. این چنین مشکلاتی درست در زمانی صورت می گرفت که هنوز چندزمانی بیش از ایجاد اختلال درسایت اس ام اس مخابرات و شایعه دسترسی برخی افراد به پیام های دیگران ( به دلیل ضعف امنیت این سایت) نمی گذشت. با این همه اما شرکت مخابرات نیزدر پس این همه جنجال پاسخی در آستین داشت.
در اطلاعیه ای که از طرف روابط عمومی این شرکت منتشر شد، خاطر نشان گردید که با تصویب آیین نامه ارسال اس ام اس تسهیلاتی چون مجانی شدن چند مکالمه یا پیام SMS برای مشترکانی که اس ام اس های تبلیغاتی دریافت می کنند، در نظر گرفته خواهد شد و اگر برخی افراد نیز مایل به دریافت این گونه اس ام اس ها نبودند می توانند به مخابرات اطلاع دهند تا جلوی ارسال پیام برایشان گرفته شود. این شرکت همچنین خاطر نشان کرد که برخی اس ام اس ها نیز توسط تعدادی شرکت های خصوصی به تلفن های همراه ارسال می شود که آنها غیر قانونی و فقط پیام های تبلیغاتی مخابرات قانونی است .
این اطلاعیه در حالی در برخی مطبوعات منتشر شد که یک حقوقدان گفته بود ارسال پیام به دستگاه های تلفن همراه مشترکان که به طور کامل هزینه استفاده از آن پرداخت شده کاملا غیر قانونی و حتی غیر شرعی است و درست شبیه این است که کسی به تلفن ثابت شما زنگ بزند و یک پیام تبلیغاتی را قرائت کند. وی خاطر نشان کرد پیام های تبلیغاتی به دلیل ماهیت مزاحمت گونه شان باید از ابتدا با اجازه فرد به دستگاه وی ارسال شوند نه این که مشترکان درخواست ارسال نشدن آن را بعد از ارسال بدهند.
به هر حال از پس همه این دعواها نام یکی دو شرکتی که با ارسال اس ام اس بر سر زبان ها بود و تا مدتی دریافت پیام تبلیغاتی از آن ها نقل محافل مشترکان بود و حتی برخی مشترکان آن پیام ها را برای دوستانشان فوروارد می کردند!
آیا اس ام اس های تبلیغاتی واقعا از چنین تاثیر عمیقی برخوردار بودند و یا تازگی و جدیدی موضوع مشترکان را علاقه مند کرده بود؟
نویسنده : شهرام شریف
منبع : مرکز توسعه و تبادل دانش فناوری اطلاعات


همچنین مشاهده کنید