طرح جمع آوری اطلاعات اقتصادی به روایت مردم

با وجود اینکه حدودا سه هفته از اجرای طرح جمع آوری اطلاعات اقتصادی خانوارهای کشور می گذرد و کمتر از یک هفته تا پایان آن فرصت باقی است، براساس اعلام مرکز آمار ایران هنوز حدود هفت میلیون خانوار به پایگاه ها مراجعه نکرده و پرسشنامه ها را تحویل نداده اند. در این بین برای بسیاری از مردم حتی آنان که در طرح مشارکت داشته اند سوال های بسیاری مطرح بوده و هنوز از نشانی پایگاه ها و چگونگی دریافت نقدی یارانه می پرسند.
برای بررسی چگونگی استقبال مردم و تصورات آنها از طرح هدفمندکردن نظام توزیع یارانه خبرنگار ایسنا گزارشی از پایگاه های مرکز آمار مستقر در مدارس تهیه کرده و از مردم و ماموران درباره این طرح سوال کرده است. پس از گرفتن مجوز از استانداری تهران، در تعطیلات هفته گذشته به مدرسه سیدرضی در منطقه دو آموزش و پرورش رفتم. پس از عبور از حیاط مدرسه وارد سالنی شدم که فقط سه نفر از ماموران مرکز آمار در آن حضور داشتند و یکی از آنها مشغول خواندن نماز بود و دو نفر دیگر با هم صحبت می کردند. پس از معرفی خود و نشان دادن مجوز استانداری از آنها درباره نحوه استقبال مردم پرسیدم. یکی از آنها پاسخ داد: «در روزهای تعطیلی تعداد مراجعان بسیار کم است زیرا بیشتر مردم در سفر هستند.»
مامور دیگر که مردی حدود ۴۵ ساله بود درباره مشکلات مراجعان گفت: «افراد بیشتر درباره کد طبقه شغلی، وارد کردن درآمدشان مشکل دارند یا هنگام مراجعه مدارک لازم را همراه ندارند.»
وی ادامه داد: «اگر می خواهی با مردم صحبت کنی در روزهای عادی بیا.» روز بعد به مدرسه شهید چمران در منطقه ۶ آموزش و پرورش رفتم. تعدادی از ماموران مرکز آمار و فردی که برای تحویل فرم به این پایگاه آمده بود در اتاقی که شبیه راهرو بود و درهای اتاق های دیگر به آنجا باز می شد حضور داشتند.
یکی از ماموران که خانم جوانی بود، گفت: «مردم از نامفهوم بودن فرم ها شاکی هستند و در وارد کردن کد طبقه شغلی، متوسط درآمد سه ماهه و ارزش ملک مشکل دارند.» وی ادامه داد: «بعضی از آنها می گویند ما اطلاعات خود را راست نمی نویسیم از کجا متوجه می شوند؟»
یکی دیگر از آنها که مشغول پرکردن فرم یک سرپرست خانوار بود نیز گفت: «عده ای به این طرح امید بسته اند و باور دارند که با اجرای آن وضعیت اقتصادی شان بهتر خواهد شد، امیدواریم این طراح اجرا شود تا وضع مردم بهبود یابد.»
از مردی که برای تحویل دادن فرم خود آمده بود پرسیدم روش پرداخت نقدی یارانه را به روش کنونی ترجیح می دهید؟ پاسخ داد: «بله! پرداخت نقدی بسیار بهتر است. با این دولتی که داریم این طرح صددرصد اجرا می شود، مگر اینکه کارشکنان در کار دولت خدشه وارد کنند.»در این مدرسه نمایندگان مرکز آمار از مشکلات خود در روزهای اول طرح صحبت کردند و گفتند: «روزهای اول امکانات مدرسه بسیار کم بود حتی پنکه و گاز هم نداشتیم و برای تهیه ناهار با مشکل روبرو بودیم.»
پس از این مدرسه به دبستان امام سجاد در منطقه ۱۱ رفتم. این مدرسه هم خلوت بود و علاوه بر نمایندگان مرکز آمار دو نفر که برای تحویل دادن فرم های خود آمده بودند نیز در مدرسه حضور داشتند. خانمی هم، همراه پسرش که به نظر می رسید در همین مدرسه تحصیل می کند در راهرو مشغول گفت وگو با مسوول مدرسه بود و از وی درباره چگونگی دریافت فرم و مدارک لازم برای شرکت در طرح سوال می کرد. از او پرسیدم آیا از چگونگی اجرای طرح اطلاع دارید؟ پاسخ داد: «نه! آمده ام فرم بگیرم.» وی از پرداخت یارانه نقدی اطلاعی نداشت و زمانی که متوجه شد با پرداخت یارانه نقدی قرار است قیمت برخی کالاها مثل حامل های انرژی آزاد شود، روش فعلی را ترجیح داد.
نمایندگان مرکز آمار در این مدرسه در دو اتاق جداگانه مستقر بودند، خانم ها در یک اتاق و آقایان در اتاق دیگر.
از یکی از آقایان درباره مشکلات مردم هنگام مراجعه سوال کردم گفت: «برخی مدارک لازم را همراه ندارند. بعضی نیز از کم بودن اطلاع رسانی شکایت می کنند.»
وی ادامه داد: «مردم می گویند هدف طرح مشخص نیست.»
به اتاق خانم ها رفتم. یکی از آنها درباره استقبال مردم گفت: روزهای اول، استقبال مردم عالی بود اما هفته اول به بعد تعداد مراجعان کمتر شد.
این نماینده مرکز آمار افزود: «در این مدرسه و مدرسه های دیگر فرم ها از کلیه افراد خانواده که به سن قانونی رسیده باشند تحویل گرفته می شود اما حساب بانکی فقط به نام سرپرست خانوار باز می شود.»
خانمی حدودا ۵۵ ساله که روبه روی یکی دیگر از ماموران مرکز آمار نشسته بود و با انگشت سبابه فرم صورتی رنگ را تایید می کرد،
پرسیدم آیا از این طرح اطلاع دارید؟ پاسخ داد: «فقط می دانم می خواهند ماهانه پول بدهند اما از اینکه چقدر است خبر ندارم.» دوباره پرسیدم آیا روش نقدی را ترجیح می دهید؟ با شک و تردید اظهار بی اطلاعی کرد و گفت: «نمی دانم کدام بهتر است!»
پس از این مدرسه به هنرستان فیروزکوهی رفتم. ماموران مرکز آمار در اتاقی بزرگ مستقر و مشغول خوردن هندوانه بودند. مردی هم مشغول پرکردن فرم خود با کمک یکی از ماموران بود.
خانمی که مسوول نمایندگان مرکز آمار در این مدرسه بود، پس از دیدن مجوزی که از استانداری گرفته بودم راضی شد با من صحبت کند. او به استقبال خوب مردم در هفته اول اشاره کرد و دلیل کم شدن مراجعان در این روزها را کمتر بودن تعداد خانوارهای پنج و شش نفره دانست.
مسوول این پایگاه گفت: «مردم در روزهای اول بیشتر مشکل داشتند اما با توجه اطلاع رسانی صدا و سیما و رسانه ها این مشکلات برطرف شده است. اما مردم هنوز درباره دلیل اینکه چرا باید فرم پرکنند اطلاعات دقیقی ندارند.»
او در پاسخ به این سوال که آیا فرم های تکمیل شده را به پایگاه مرکز آمار می فرستید؟ گفت: «فرم ها فقط به آموزش و پرورش منطقه فرستاده می شود مگر اینکه مسوول منطقه بگوید فرم ها را به جای دیگر بفرستید.»
پس از این مدرسه به هنرستان هفتم تیر رفتیم. با وجود اینکه این مدرسه نیز به عنوان پایگاه مرکز آمار اعلام شده بود، جلوی در آن بروی کاغذ نوشته شده بود: «جمع آوری فرم های جمع آوری اطلاعات اقتصادی خانوارها در مدرسه شهید بهشتی انجام می شود.»
به مدرسه شهید بهشتی رفتم و با دو نفر از ماموران مرکز آمار که در حیاط نشسته بودند روبه رو شدم. به محض ورود پرسیدند آیا برای تحویل فرم به مدرسه آمده ای؟ پس از اینکه متوجه شدند برای تهیه گزارش رفته ام به سوالاتم جواب دادند.
در این مدرسه هم در روزهای اول تعداد مراجعان بسیار زیاد بوده است: «مردم از اطلاع رسانی درباره آدرس پایگاه ها شکایت می کنند» اینها را یکی از ماموران گفت.
مامور دیگر ادامه داد: «عده ای اطلاعاتشان را درست نمی نویسند. به طور مثال طلافروشی آمده بود می گفت ماهی ۳۰۰ هزار تومان درآمد دارم. اما فردی آمد و تا ریال درآمدش را هم درست نوشت و گفت تا به حال به دلیل صداقت در آمارگیری ها سه بار تشویقی گرفته ام.»
در این مدرسه با مردی جوان صحبت کردم که برای تحویل دادن فرم خود آمده بود. او گفت: «دولت هیچی نمی دهد، این اطلاعات را فقط برای گرفتن مالیات می پرسند!» بعد از این مدرسه به دبستان دخترانه ابوالفضل غیاثی در منطقه هجده رفتم. از خانمی ۲۵ ساله که جزو خانوارهای چهار نفره بود پرسیدم برای چه به مدرسه آمده اید؟ پاسخ داد: «آمده ام فرم را تحویل دهم اما نمی دانم چرا باید فرم پرکنم.»
«همه مراجعان درباره پولی که قرار است ماهانه به حسابشان واریز شود صحبت می کنند و اینکه این پول چقدر است». اینها را نماینده مرکز آمار در این مدرسه گفت. سپس به دبستان پسرانه امین در منطقه ۱۷ رفتم بالای در ورودی مدرسه دو تابلو نصب شده بود. روی یکی نوشته شده بود: «دبستان شهید شهسواری و روی دیگری دبستان پسرانه امین.» پس از ورود به مدرسه و عبور از حیاط وارد راهرو مدرسه شدم. روی میز کاغذی چسبانده شده بود که روی آن نوشته بودند: «طبق دستورالعمل مرکز آمار از ثبت نام و پذیرش افراد نظامی معذوریم. این افراد برای ثبت نام به یگان های مربوطه مراجعه کنند.» وارد اتاق نسبتا بزرگی شدم که دو خانم و یک آقا که از ماموران مرکز آمار بودند در آن حضور داشتند و مردی برای تحویل فرم خود به آنجا آمده بود. یکی از خانم ها گفت: «بعضی از مردم می گویند اگر ما حقیقت را ننویسیم از کجا می فهمند؟ اما ما توضیح می دهیم که از طریق پایگاه های اطلاعاتی متوجه خواهند شد.» این پایگاه تنها جایی بود که افراد برای تحویل فرم خود باید در روزهای مشخص شده توسط مرکز آمار مراجعه می کردند. مامور دیگر اضافه کرد: «مردم فکر می کنند ما کاره ای هستیم و می توانیم مشکلاتشان را حل کنیم.»

منبع : روزنامه مردم سالاری