پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا

نگهبانان ناامیدکابل


نگهبانان ناامیدکابل
رئیس جمهوری افغانستان بیش از حد تحت فشار است تا در باره چگونگی حضور و عملکرد نیروهای ناتو در افغانستان تصمیم گیری کند. شمار شهروندانی که در دو ماه اخیر بر اثر بمباران های جنگنده های امریکا جان باخته اند بیش از افرادی هستند که در عملیات های انتحاری طالبان کشته شده اند. لذا کاسه صبر افغان ها از این همه اشتباه و بی مبالاتی در عملیات نیروهای ائتلاف لبریز شده است ‎/ در مجلس افغانستان که اغلب در اختیار اپوزیسیون دولت است و به پایگاه مخالفت با اشغال نظامی کشور تبدیل شده اخیراً این سؤال مهم مطرح شده که چرا دولت مالکی در عراق می تواند برای ۱۶۰ هزار نظامی امریکا تعیین تکلیف کند اما افغان ها از عهده تصمیم گیری برای ۷۰ هزار ارتش ائتلاف خارجی بر نیایند.
به گفته ناظران چنان که دولت کرزای فکری عاجل نیندیشد احتمال وقوع همه نوع حوادث خطرناک از جمله درگیری مردمی با ارتش های غربی در ولایت های شرقی افغانستان وجود دارد. بویژه این که او کاندیدای انتخابات آینده است و برای بقای سیاسی خود هم شده باید تصمیم های قاطع بگیرد ‎/
تا چندی پیش اوضاع به گونه ای بود که دولت کرزای شانس اندک برای موفقیت پروژه ناتو حس می کرد اما منحنی نظرخواهی ها دائم سیر نزولی را در باره سرنوشت جنگ نشان می دهد. اکنون شمار تلفات نیروهای ائتلاف بیش از عراق شده است.
شبکه تلویزیونی سی ان ان به تازگی گزارشی از منطقه دورافتاده استان نورستان افغانستان و یکی از کانون های اعزام نیروهای انتحاری منتشر کرد که خشم کاخ سفید را نیز برانگیخت در این گزارش تأکید شده بود که در مناطق صعب العبور و کوهستانی افغانستان جنگیدن برای نیروهای امریکایی کاری بسیاری دشوار و حتی امری محال شده است. این استان با پاکستان هم مرز است.
سی ان ان به نقل از برخی منابع اطلاعاتی امریکا افزوده بود که نورستان به کابوس امریکا ودولت کرزای تبدیل شده زیرا مخفیگاه هسته فرماندهی طالبان است و حتی گفته شده که اسامه بن لادن در همین اطراف است زیرا یکی از تصاویری که بن لادن را با معاون خود نشان می دهد در همین منطقه گرفته شده است ‎/
آخرین پروژه امریکا و ناتو برای پیشبرد جنگ در این نقطه صعب العبور این بود که همانند عراق که شورای عشایر- موسوم به شورای بیداری- را مأمور جنگ با القاعده کرد. با جلب حمایت مردم محلی و اعزام افراد نفوذی به درون القاعده و طالبان مأموریت خود را در این منطقه با موفقیت پشت سر بگذارد. اما به اعتراف وزارت خارجه امریکا این سناریو در افغانستان نتیجه نداده است ‎/
اولین عامل ناکامی این طرح ذهنیت مردم افغان در باره آینده جنگ است آنها به فرماندهان امریکایی گفته اند که امیدشان به موفقیت مخالفان بیش از ناتو است در وهله بعدی افغان های مرز نشین بنابر تعصبات فرهنگی و قومیتی اکنون با شورشیان بیشتر احساس همدلی می کنند تا ارتش ناتو ‎/‎/‎/
از روزی که آتش جنگ در عراق قدری فروکش کرده است، مقام های سیاسی امریکا بویژه دو مدعی جانشینی بوش از کاخ سفید خواسته اند که امریکا برای تبدیل افغانستان به مرکز جنگ با تروریسم و اعزام نیروی اضافی در سال آینده به این کشور مبادرت کند و اینکه هشت تا ۱۰ هزار سرباز اضافی می توانند اوضاع را تغییر دهد ‎/ اما برآوردهای خود کارشناسان غربی از این پیشنهادها این است که با چنین طر ح هایی نیز وضع جبهه جنگ تغییر نخواهد کرد
زیرا با احتساب نیروهای اضافی شمار سربازان ناتو در محل به ۷۰ هزار نفر می رسد. این رقم چیزی نیست که منجر به کنترل منطقه شود ‎/
طبق برآوردی که یک مؤسسه فرانسوی درباره این طرح باراک اوباما انجام داده بود در افغانستان که مساحت آن یک چهاردهم بزرگتر از فرانسه است و ارتفاعات بسیار دشواری دارد احتیاج به نیرویی چند برابر بیش از ارتش امروز ناتو است. در ناحیه شرق و جنوب افغانستان که کانون اصلی جنگ است بلندترین کوههای این منطقه بیش از شش هزار متر ارتفاع دارند و از فراز آنها می توان مرز پاکستان را مشاهده کرد. جایی که احتمال می رود سران القاعده و طالبان در دامن آن پناه گرفته اند در این مناطق نه دولتی و نه امکانات شهری یا رفاهی یا بیمارستانی وجود دارد.
به غیر از کابل و چند شهر بزرگ ، شورشیان کنترل قدرت محلی را در نقاط استراتژیک این کشور در دست دارند.در جنوب و شرق کشور ، طالبان با حمایت بخش اعظمی از پشتون های متعصب محلی موفق شده اند قدرت موازی تشکیل دهند.
مخالفان دولت در این مناطق غالبا محروم توانسته اند خلأهای نظامی را پرکنند، برپایه گزارش منابع سازمان ملل هیچ کدام از طرح هایی که غرب برای عمران این مناطق وعده داده بود عملی نشده است. اقدامی برای ساکنان روستاها بویژه در جنوب و شرق کشور (مناطق پشتون نشین) که عناصر کلیدی کشور را تشکیل می دهند؛ صورت نگرفت. برطبق این گزارش ها کمک های بین المللی به توسعه زیر ساخت ها که اساساً تحت کنترل کابل قرار دارد کمتر از ۱۰ درصد کمک های اهدایی را تشکیل می دهد.‎/
یکی از وعده های اجرا نشده امریکا و اروپا که دولت کرزای را زمینگیر کرده است به ماجرای تجهیز و آموزش پلیس و ارتش افغانستان برمی گردد. شمار نیروهای ارتش افغانستان به زحمت به ۵۸ هزار نفر می رسد و این ارتش فاقد بدیهی ترین تجهیزات است کرزای با خوشبینی وعده می دهد که ۸۰ هزار نفر آموزش ببینند. باید این رقم را دو برابر خواهیم کرد.اما واقعیت این است که دولت حتی مدیریتی برای این پروژه ندارد و شواهد زیادی دلالت براین دارند که تیم مدیران دولت در این زمینه ناکارآمد است و سیستم پلیس ، همانند باقیمانده دولت ، در فساد دست دارند. افغان ها در پارلمان هر روز این آمارها را به رخ کرزای می کشند که عده ای از وابستگان دولت در پوشش قدرت به طرز قابل توجهی ثروتمند شده اند.در چنین شرایطی است که سخنان های ملی گرایانه ، مبارزه با اشغالگران و مبارزه با فساد موجب افزایش هواداران آنها می شود.
همه چیز در افغانستان امروز بر پایه تناقض و آشفتگی پیش می رود در حالی که امریکا و کرزای بر ادامه جنگ پا می فشارند شبکه دیگری از دیپلمات های اروپایی تز مصالحه را دنبال می کنند و در این میان انگلیسی ها به صراحت گفته اند که باید برای مذاکره تلاش کرد و چاره دیگری وجود ندارد.
جنگ سخت افغانستان در هفتمین سال آن در یک دو راهی قرارگرفته است. درست است که طالبان نمی توانند برنده جنگ در برابر ناتو شوند اما آنها به راحتی نقشه های امریکا و ناتو را به هم ریخته اند و فرصت حکمرانی را از دولت متحد غرب در کابل سلب کرده اند لذا ناتو نیز قادر به نابودی آنها نیست.
آنچه که محتمل است ظرف سه تا چهار سال آینده ، ناتو و امریکا از یک جنگ فرسایشی خسته خواهد شد. هیچ کس در این واقعیت تردید نمی افکند که اگر اوضاع به این منوال پیش رود بر توان و تعداد مخالفان افزوده خواهد شد ‎/
خطر اصلی برای امریکا آنجا است که مسئله جنگ غربی ها با طالبان اکنون به مناطق قبیله ای پاکستان سرایت کرده است و چند میلیون پشتون در دو سوی سرحدات خود را در معرض تهاجم می بینند (پشتون ها در افغانستان اکثریت را تشکیل می دهند و این قبیله بیش از ۱۵ میلیون عضو در پاکستان دارد)‎/ به عبارتی این احتمال وجود دارد که جنگ ناتو و طالبان به جنگ غرب و پشتون ها تبدیل شود.
سلیمان دعویسرا
منبع : روزنامه ایران


همچنین مشاهده کنید