قهرمان آسیا، پرنوسان و نگران کننده

بیستمین دوره رقابت های بسکتبال قهرمانی جوانان آسیا با خاطرات تلخی برای قدرت های سنتی این رده خاتمه یافت. تیم های چین، کره جنوبی و فیلیپین که عناوین نخست زیادی را در کارنامه دارند حتی جزو چهار تیم برتر مرحله نهایی نبودند و ژاپن که به این دور رسیده بود در جای چهارم ایستاد تا عملاً تیم های غرب قاره (ایران، قزاقستان و سوریه) عناوین اول تا سوم را برای خود تقسیم کنند و به جام جهانی برسند. بزرگترین ناکام این دوره پنجم چین بود که برای دفاع از عنوان قهرمانی خود به تهران آمده بود و اتفاقاً تدارک وسیعی هم دیده بود.
چینی ها که می دانستند ایران تنها به قهرمانی فکر می کند به قدری کوبنده ظاهر شدند که در سه بازی ابتدایی خود تیم های هنگ کنگ، هند و ژاپن را با اختلافات ،۵۴ ۴۹ و ۶۰ امتیاز از پیش روی برداشتند اما وقتی در دام بازی دفاعی سوریه افتادند اعتراض به نحوه قضاوت داوران تنها چیزی بود که ذهن مربی این تیم را به خود مشغول کرد تا بیرون کشاندن تیم از زمین یک باخت فنی ۲۰ بر صفر را برای قهرمان هشت دوره این رقابت ها به دنبال داشته باشد. چین با این تصمیم احساسی مربی خود حتی حضور در رقابت های جهانی نیوزیلند را از دست داد. در شرایطی که شرقی های پرامکانات و مدعی جملگی ناکام ماندند تیم های غرب قاره با درخشش خود حاکمیت بسکتبال را به غرب انتقال دادند تا سنت شکنی کرده باشند. در این بین ایران پرچمدار تیم های غرب قاره به حساب می آید و تنها تیمی است که مقابل بزرگان شرق آسیا ایستادگی کرده است.
● پرنوسان
قهرمانی تیم جوانان ایران در آسیا، پس از نشان طلای جام ملت های قاره توسط تیم بزرگسالان می تواند بسیار مهم تلقی شود. این اهمیت زمانی بیشتر جلوه می کند که کشورهای اروپایی مثل آلمان نیز در جست وجوی علل پیشرفت بسکتبال ایران در سال های اخیر برآمده اند. بعد از بازی های آبرومندانه ای که تیم ملی در المپیک پکن برگزار کرد و دو بازیکن به NBA و لوشامپیونا فرانسه تقدیم کرد نگاه ها به بسکتبال ایران کاملاً فرق کرده و قهرمانی اخیر جوان ها نیز ثابت کرد فدراسیون کشورمان بیکار ننشسته و برای جانشینی نسل طلایی کنونی تلاشهای زیادی صورت گرفته است. با این همه به نظر می رسد تیم جوانان ایران نیاز به کار زیادی دارد تا بازیکنانش پا جای پای بزرگترها بگذارند.
این تیم که در سه سال گذشته تمرینات و اردوهای داخلی و خارجی بزرگی را پشت سر گذاشته بود و در هر دو مرحله بازی های غرب آسیا نیز به راحتی قهرمان شد در مرحله نهایی مسابقات قهرمانی آسیا بسیار پرنوسان ظاهر شد تا برخی نگرانی ها نسبت به حضور این تیم در بازی های جهانی سال آینده در کشور نیوزیلند مطرح شود. با وجود این که تیم تحت هدایت نیوشا رایچوویچ دومین قهرمانی تاریخ جوانان ایران را به ارمغان آورد اما شاید تنها در بازی فینال (که البته فشار سه هزار تماشاچی نیز روی تیم قزاقستان بود) توانست کیفیت راضی کننده ای را بروز دهد و در دیگر بازی ها، به خصوص مصاف با تیم های کره، فیلیپین و سوریه هرگز در حد یک قهرمان ظاهر نشد. رضا مشحون مدیر تیم های ملی بسکتبال نیز این موضوع را می پذیرد و اعتراف می کند که تیم جوانان نواقص بسیار زیادی دارد. مشحون البته معتقد است که بیشترین مشکل بازیکنان این است که مقابل تماشاچیان احساسی بازی می کنند. وی می گوید: «تیم ما جوان و ناپخته است و در مقابل تماشاچیان نیز احساسی عمل می کند.
باید برای رفع این نقیصه تدبیری اندیشید. ما باید یک تیم متعادل را سازماندهی کنیم. تیم خوب تیمی نیست که یک روز خوب باشد و روز بعد ضعیف! مدیر تیم های ملی بسکتبال در پاسخ به این سؤال که آیا چنین تیمی می تواند در بازی های جهانی آبرومندانه ظاهر شود، توضیح می دهد: «قبول دارم تیم ما به لحاظ بدنی، بازی فیزیکی و کار تیمی ضعیف است. درست است که قهرمان شدیم و تیم فعالیت و تلاش بسیار خوبی داشت ولی برای مسابقات جهانی باید روی تیم کار کنیم. در نخستین فرصت ممکن باید برنامه مدونی را برای تیم جوانان پیش بینی کنیم که بی تردید انجام دیدارهای تدارکاتی در داخل و خارج از کشور را شامل می شود. این تیم پختگی لازم را ندارد. ما طی جلسات مختلف به آنها گوشزد کردیم که به جمعیت هوادار توجهی نکنند اما در عمل به حرفمان گوش نکردند. در زمان باقی مانده تا مسابقات جهانی تا جایی که امکان دارد روی نواقص کار می کنیم ‎/ من به شما قول می دهم در رقابت های جهانی حرکتی رو به جلو خواهیم داشت.
● غرور
اما محمود مشحون رئیس فدراسیون بسکتبال غرور را مهم ترین عامل بازی های پرنوسان تیم جوانان عنوان می کند. رئیس فدراسیون بسکتبال با بیان این نکته می گوید:«این تیم سه سال تمام تحت پوشش قرار داشت و در شرایطی وارد بازیها شد که به جز پنج تیم، بقیه از بازیکنان صغر سن استفاده می کردند. در ابتدا همه چیز خوب پیش می رفت اما هرچه جلوتر رفتیم بچه ها مغرور شدند و در یکی دو بازی مثل فیلیپین و سوریه به مشکل برخوردیم. «مشحون دیدار پایانی مقابل قزاقستان را بهترین بازی تیم ایران در رقابت های قهرمانی آسیا دانسته است.
وی درخصوص بازی های جهانی نیوزیلند می گوید: «هفته آینده درباره نبوشا رایچوویچ سرمربی تیم تصمیم گیری می کنیم. ما باید برنامه ریزی منسجمی برای بازی های جهانی داشته باشیم و از وجود کادر فنی هماهنگ و با انسجام بهره مند بشویم. تیم را چند روز به استراحت فرستادیم ولی خیلی سریع بازیکنان تحت پوشش قرار می گیرند و رها نمی شوند.»
این که چرا تیمی که سه سال مداوم تحت پوشش و تمرین قرار داشت و با وجود قهرمانی در آسیا نگرانی هایی را به دنبال خود دارد پرسشی است که در ذهن بسیاری از علاقه مندان به بسکتبال خطور کرده است. تیم کشورمان نشان داد در شرایط حساس و مقابل تیم هایی که پرفشار بازی می کنند شوت های خوبی نمی زند. این موضوع در بازی با ژاپن ، کره، فیلیپین و سوریه کاملاً مشهود بود. یکی دیگر از نکات بارز درخصوص تیم جوانان این است که با پرسینگ حریفان در تمام نقاط زمین ، خیلی سریع کارش گره می خورد و بازیکنان راه های فرار از یارگیری فشرده حریف را به خوبی مرور نمی کنند.
برخی ها معتقدند که سرمربی کنونی و صربستانی تیم جوانان در حد و اندازه های این تیم نیست و نتوانسته تاکتیک های خوبی برای جوانها در نظر بگیرد. شاید همین موضوع باعث شده که مسئولان فدراسیون درخصوص تمدید قرارداد رایچوویچ کمی تردید داشته باشند. رضا مشحون مدیر تیم های ملی دراین باره می گوید: من تنهایی نمی توانم در این باره چیزی بگویم. قرارداد ما با نبوشا تمام شده و او برای استراحت به صربستان رفته است. کادر فنی و هیأت رئیسه فدراسیون باید نشستی برگزار کنند تا ببینیم به او نیاز داریم یا نه! من تنها یک نظر دارم که ناشی از اطلاعات و یادداشت هایی است که از عملکرد او در تمرینات و مسابقات داشته ام.
محمد حسن زاده بازیکن بلندبالا و مؤثر تیم کشورمان درخصوص کیفیت کار نبوشا خاطرنشان می کند که حساسیت و هیجان زیاد مسابقات گاهی در کارش اثر گذاشته بود. این بازیکن ابراز اطمینان کرد بزرگان بسکتبال درباره نبوشا بهترین تصمیم را می گیرند و حرف های مهدی شیرجنگ دیگر بازیکن خوب تیم ایران در خصوص عملکرد کادر فنی جالب توجه است: «ما برای شرکت در رقابت های جهانی مسلماً به امکانات بیشتری نیازمندیم که قطعاً با بهبود همه جانبه امور حاصل می شود. به اعتقاد من نبوشا در این سطح خوب کار کرده است اما بی شک علم یک مربی بزرگ در مسابقات جهانی کارساز خواهد بود.»
آنچه مسلم است تیم جوانان ایران برای حضوری شایسته در رقابت های جهانی نیازمند به تقویت و ترمیم در بسیاری از زمینه هاست. شرایط بسکتبال ایران به گونه ای است که همه روی تیم های کشورمان حساب ویژه ای باز می کنند. تردیدی نیست که فدراسیون بسکتبال برای بهبود اوضاع بهترین تصمیم ها را خواهد گرفت.

علی رضایی

منبع : روزنامه ایران