برگاما

برگاما در ۱۰۰ کیلومتری شمال ازمیر و در حوزه رودخانه باکیر چای قرارداشته و در تاریخ تمدن ترکیه یکی از قدیمی ترین مناطق مسکونی است . در طول تاریخ و در دورانon ، روم و بیزانس در دوران پس از آن صاحب آثار گرانبهای باستان شناسی و مهم جهانی است.
Asklepoin که یکی از مراکز مهم بهداشتی دوران آنتیک است در جنوب غربی برگاما قرار دارد. همچنین آکروپول که در بالای یک تپه ۳۰۰ متری و بعنوان اولین منطقه مسکونی ساخته شده و عبادتگاه سراپیس متعلق به قرن دوم میلادی از جاذبه های مهم این منطقه است . تخت سنگی زئوس در سال ۱۸۹۷ به آلمان برده شده است .
برگاما ، با آبهای گرم با غذای مشهور ، نزدیکی به آیوالیک با پلاژهای مشهور ، صنایع گلیم و بافندگی توسعه یافته یک شهر مشهور است.
● تاریخ :
نام امروزی این شهر از نام قدیمی در دوره آنتیک بنام پارگمون Pergomon گرفته شده است . این شهر که در قرن اولیه شهر بزرگی با معابد بسیار عظیم بود و نام خود را از پادشاه خودگرفته بود در قرون وسطی نیز داراییک موقعیت استراتژیکی مهم شد. این شهر همچنین پایتخت پادشاهی کاره سیو در دوران امپراتوری عثمانی نیز یکی از مراکز مهم بوده است.
تاریخ قطعی ساخت این شهر مشخص نیست لیکن بر اساس اطلاعات بدست آمده از آثار و حفاریهای باستان شناسی ، ساخت حصارهای آن در قرون هفتم پیش از میلاد ثابت شده است . در همین سالها نیز شهرنشینی آغاز شده است . برگاما دوران امپراتوری پرس ، اسکندر کبیر ، Frigya ، پادشاهی تراکیا ، پادشاهی SelevKos، امپراتوری روم و بیزانس را به چشم دیده است.
در سال ۱۳۰۲ پس از آنکه حاکمیت بیزانس از این شهر برداشته شد ، تحت حاکمیت حکمرانان خاندان کاره سی قرار گرفت و از سال ۱۳۴۱ میلادی نیز برگاما تحت حاکمیت عثمانیها در آمده است .
‌● آب و هوا :
در این منطقه تاثیر آب و هوای مدیترانه ای بوضوح دیده میشود . تابستانهای گرم و خشک و زمستانهای معتدل و بارانی است .
‌● اماکن دیدنی :
▪ اکروپلیس (Akropolis ) :
آکروپل برای یک تپه بسیار عمودی ساخته شده است . برای رسیدن به قله این تپه ۳۰۰ متری می باید از یک جاده مارپیچی صعود کرد. در بافت شهر اکروپل ، ساختمانهای مذهبی ، رسمی ، اجتماعی و تجاری با یک نقشه مخصوص بخود مستقر شده اند. در بالای این تپه که از قرون اولیه بعنوان محل سکونت مورد استفاده قرار گرفته است کاخ های پادشاهی برگاما قرار دارد.۵ آب انبار و انبار مهمات نیز در بالای این تپه قرار دارد. در منطقه پایینی ساختمانهاعبادتگاه آتنا Athena و نیز کتابخانه و عبادتگاه تراجان Trajan ساخته شده است .در تراس پایین این بنا ها نیز تخت سنگی زئوس با دقت فراوانی جای گرفته است . یکی از عمودی ترین تئاترهای جهان نیز در اینجا قرار گرفته و در بخشهای پائینی نیز عبادتگاههای داماترو گیمناسلون(Demeter و Gymnaslon ) قرار گرفته است.
▪ عبادتگاه آتنا Athena :
این عبادتگاه که در تراس بالای تاتر ساخته شده در ابعاد ۱۰*۶ و بر سبک ستونی Dor بنا شده است . از پایه های این عبادتگاه فقط بعضی قطعات باقی مانده است . فقط بال غربی به ارتفاع ۲۰/۱ متر حفاظت شده است. قطعات ستون این عبادتگاه هم اکنون در موزه برلین نگهداری می شود. تعلق مهمترین عبادتگاه شهر به خدای آن دوره آتنا Athena ، همانگونه که در ازمیر ، میلت ، Eriythral، فوچا و Assos نیز دیده میشود بیانگر آن است که آناطولی غربی یک منطقه مسکونی بوده است .
▪ کتابخانه :
در قسمت شمالی ساختمان مقدس آتنا بنایی وجود دارد که آثار باقیمانده کتابخانه مشهور برگاما است . این کتابخانه که قبلا" از طبقه بالای گالری آورده شده است ، متعلق به دوره Eumenes دوم بوده و دارای یک اتاق بزرگ به ابعاد ۵۳/۱۳*۳۵/۱۵ متر می باشد. در این کتابخانه که دارای قفسه های چوبی است یک مجسمه ۵/۳ متری آتنا قرار داشت . این مجسمه نیز هم اکنون در موزه برلین قرار دارد. بزرگترین رقیب این کتابخانه که در دوره Eumenes دوم توسعه بسیاری یافته بود کتابخانه اسکندریه بود.
▪ کاخها :
در قسمت شرقی کتابخانه و در اطراف عبادتگاه آتنا آثار باقیمانده از کاخهای متعلق به پادشاهی برگاما قرار دارد. این کاخها که در وسط آنها شبستان ساخته شده بود در واقع دو خانه بزرگ به سبک پراستیلPeristyl می باشد. چنین بنظر می رسد که خانه کوچه شمالی در دوره Attolos و خانه بزرگتر در دوره Eumenes ساخته شده است . موزائیک های بکار رفته در این کاخ ها هم اکنون در موزه برلین نگهداری میشود.
● آرسنالها :
ارسانالها و یا به عبارت دیگر انبار ملزومات نظامی ، در منتهی الیه شمالی آکروپل و در مقابل کاخها و Trajaneum در ۱۰ متر پایین تر از سطح آنها قرار داشت. این بناها از ۵ ساختمان طویل موازی تشکیل شده است .
▪ Trajaneum :
این ساختمان که بلندترین آکروپل است برای امپراتور روم Trajan که خود را خدا میخواند ساخته شده است . وجود یک بنای متعلق به دوره Hellenist در این مکان ثابت گردیده است . این عبادتگاه که از ۳ طرف با ستونها احاطه شده بروی تراس بزرگ به ابعاد ۵۸*۶۸ متر ساخته شده است. در داخل عبادتگاه سر مجسمه های مرمری Trajan و Hadrian بدست آمده است . این آثار نیز در موزه برلین نگهداری می شود.
● تئاتر :
تئاتر برگاما بروی یک دامنه عمودی ساخته شده و یکی از آثار بسیار زیبای معماری دوره Hellenist میباشد. ظرفیت این بنا که عمودی ترین تئاتر آناطولی غربی است ۱۰۰۰۰ نفر است. جنس این تئاتر در دوره Helenist از چوب بود که در هنگام نمایش پهن و سپس جمع آوری می گردید.
● عبادتگاه دیونی سوسDionysos :
اهالی برگاما این عبادتگاه جالب را با تفکر خاصی در شمال تراس ۲۵۰ متری تئاتر و بصورتی که مشرف بر تمام اماکن گردشگری باشد ساخته بودند. عبادتگاه که همراه با تخت سنگی آن بخوبی محافظت شده با پروفیلهای غنی ، بروی یک سن و به سبک &#۳۰۴;on ساخته شده است . قرار گرفتن آن در انتهای یک جاده طولانی و بعنوان یک یادبود جالب توجه ن علاوه بر هنر بیزانس ، معماری سبک باروک Barokاروپا را نیز تحت تاثیر قرار داده است . قطعات اصلی متعلق به دوره Helenist و روم ، در موزه برلین نگهداری می شود.
‌● تخت زئوس :
در حدود ۲۵ متر پایین تر از تراس پایینی عبادتگاه آتنا قرار داشت . وسعت این مکان حدود ۷۷*۶۹ متر بود و تخت سنگی بزرگ دقیقا" در وسط آن قرار گرفته بود . به احتمال بسیار قوی ۴ طرف این تخت سنگی باز بود و یادبود از هر طرف براحتی قابل مشاهده بود. در آکروپل ، کلیه قطعات معماری این تخت که فقط پایه های آن دیده می شود و نیز حجاری های آن امروزه در موزه برلین و بشکل سابق نگهداری می شود.
● آگورا Agora :
در جنوب تخت سنگی زئوس ، آگورا قرار دارد که متعلق به دوره Helenist است . آگورا که متعلق به خدای بازرگانان هرمس Hermes تعلق داشت به سبک Dor ساخته شده است . در قسمت غربی میدان، پایه های عبادتگاه Demeter نیز دیده می شود.
▪ Gymnasion:
شهر برگاما دارای یک Gymnasion با عظمت که در ۳ تراس جداگانه و روی هم ساخته شده است میباشد. بر طبق کتیبه های بدست آمده ، تراس پایین مخصوص کودکان ، تراس میانی ویژه نوجوانان و تراس بالایی نیز مخصوص بزرگسالان بوده است.
▪ Asklepion :
Asklepion که بعنوان خدای سلامتی و پزشکی شناخته می شد ، یکی از پسران آپولون بود . Asklepion که به معنای محل Asklepion است در قرون اولیه مهمترین مرکز بهداشتی برگاما بوده است . از یک جاده ستونی به Akslepion می رفتند . در بین روشهای درمان اینجا آب شفابخش ، گل درمانی ، ورزش، تاتر و پسیکوتراپی بود . در سمت چپ مدخل ورودی بنایی وجود داشت که عبادتگاه Asklepion بود. این عبادتگاه که در سالهای ۱۵۰ پس از میلاد و بنام خدای سلامتی و از هدایای داده شده ساخته شده است با یک گنبد پوشیده شده و ضخامت دیوارهای آن ۳ متر است. در این مکان با استفاده از صدای آب و تلقین ها بیماران بهبود می یافتند.
▪ عبادتگاه سراپیس Serapis :
بزرگترین بنای برگامای قدیم با آجرهای سرخ ساخته شده وبه همین جهت از سوی مردم بنام شبستان سرخ نامگذاری شده است. این بنا به خدایان مصر هدیه گردیده است. این عبادتگاه هم اکنون در داخل محدوده شهری برگاما قرار گرفته است.
● مساجد :
▪ مسجد شادروان :
در کنار مناره سلجوقیان و در منطقهای به همین نام واقع شده است .در کتیبه مرمری روی درب نوشته شده است که در سال ۹۵۷ هجری (۱۵۵۰ میلادی)از سوی حاجی حسن فرزند عثمان ساخته شده است. سبیل موجود در شبستان از سوی حکمرانان برگاما عبدالله آغا و در سال ۱۸۲۴ ساخته شده است.
▪ مناره سلجوق :
در کنار مسجد شادروان واقع شده است . این بنا به مسجد عرب نیز مشهور است تخریب شده و امروزه فقط مناره آن باقیمانده است . به این مناره ، مناره گودوک ، مناره چینی نیز گفته شده است . معماری و تزیینات آن بیانگر ساخت آن در دوره سلجوقی است.
از سایر مساجدی که در برگاما قرار دارد ، می توان از مسجد کورشونلو ، مسجد حاجی حکیم واقع در منطقه بازار ، مسجد لاله علی واقع در جاده Asklepion ، مسجد ینی ( جدید) و مناره سلطان امیر نام برد.
● سرای ها :
▪ سرای چوکور :
در بین کوچه شفتالی و سراچلار قرار دارد . با توجه به نوع ساخت چنین بنظر می رسد که این سرای در قرون ۱۴ و ۱۵ ساخته شده است.
▪ سرای تاش ( سرای سنگی) :
در خیابان مکتب رشدیه و در کنار کوپلو حمام قرار دارد. بر طبق نوشته های کتیبه روی درب ، این کاروانسرای در زمان سلطان مراد فرزند سلطان محمد از سوی هیبت الله فرزند خطیب محمود و در سال ۱۴۳۲ ساخته شده است . وضوح نوشتاری کتیبه ، با سنگ حجاری شده بوده و در زیر آن حمد و ثنایی از مرمر قرار داده شده است .
● جلگه ها :
جلگه کوزاک در فاصله ۲۰ کیلومتری برگاما قرار داشته و از مسیر جاده برگاما به آیوالیک می توان به آنجا رفت .
● آب های گرم :
▪ آب گرم محمودیه :
میانگین دمای آبهای آن ۲۶ درجه و میزان رادیو اکتیویته آن زیاد است . در این آب گرم برخلاف وفور سدیم ، کلسیم وجود ندارد.
▪ آب گرم پاشا :
در روستای پاشا واقع در ۱۵ کیلومتری شمال برگاما قرار دارد. از آبهای این چشمه که از نظر املاح معدنی و دمای آن ضعیف است بعنوان حمام استفاده می شود.
▪ آب گرم گیکلی داغ Geyikli da&#۲۸۷; :
این آب گرم که در فاصله ۴ کیلومتری برگاما قرار دارد دارای یک گنبد و ۲ حوضچه مرمری است. این چشمه که در دوره پادشاه برگاما Eumenes ساخته شده سالیان درازی بنام حمامهای اسکولاپ مشهور بوده است. این چشمه آب گرم امروز در یک محوطه جنگلی قرار داشته و در کنار آن یک هتل متعلق به شهرداری برگاما قرار دارد. دمای این چشمه حدود ۳۵ درجه است و با داشتن املاح بیکربنات سدیم و سولفات برای رماتیسم و بعضی بیماریهای قلبی مفید می باشد. طبق روایات تاریخی هنگامیکه کلئوپاترا به برگاما سفر کرده بود در این چشمه حمام کرده و بر زیبایی خود افزوده است . میزان رادیو اکتیو موجود در آب این چشمه ۵/۱ است .
▪ آب گرم دره کوی :
در ۱۵ کیلومتری شرق ناحیه آلتین اوا واقع در غرب برگاما قرار داشته و دارای یک حمام است و برای بهبودی دردها مفید است .
▪ آب گرم حیدر :
در روستای ایلیجا از توابع کوزاک واقع در شمال برگاما قرار دارد . بغیر از آثار یک حمام از دوره روم ، اثر دیگری باقی نمانده است. آب گرم و گوگردی این چشمه برای درمان دردهای حرکتی و بیماریهای پوستی مفید است .
● خانه های برگاما :
دیوارهای بیرونی ضخیم ، نقشه های زیبای داخلی ، پنجره هایی با ابعاد متفاوت با بافت ساختمان و غیره از نظر کنترل میزان دمای درونی خانه های برگاما از مزیت خاصی برخوردار است . این خانه ها برخلاف خانه های سنتی ترک فاقد باز شدن به بیرون در طبقات بالا بوده و طبقات پایین و بالایی تقریبا" به یک اندازه می باشد. در بعضی از خانه ها نیز بالکن های چوبی دیده می شود.
● موزه ها :
▪ موزه باستان شناسی برگاما :
موزه باستان شناسی و Etnografy در سال ۱۹۲۴ از سوی عثمان باتالی در محل فعلی مرکز آموزش ملی تاسیس و سپس در سال ۱۹۳۶ به ساختمان مدرن فعلی با همکاری انستیتو باستان شناسی آلمان نقل و مکان نموده است . در این موزه ۱۰۵۱۶ اثر وجود دارد که تعداد ۵۳۵۰ عدد آن باستانی ، ۱۹۳۶ عدد آن Etnografy و تعداد ۳۲۰۱ عدد آن نیز سکه است . آثار باستان شناسی متعلق به عصر برنج ، آرکائیک ، کلاسیک ، Helenisti ، روم و بیزانس می باشد. آثار Etnografy نیز به دوران عثمانی و لوازم متعلق به منطقه برگاما می باشد.
در محوطه بیرونی موزه سنگهای گور به نمایش گذاشته شده است . در فضای سبز داخلی نیز قطعات معماری ، حجاری ها ، مجسمه های Kolosal و کتیبه های سنگی بر طبق کرونولوژی آنها به نمایش در آمده است .
ـ تلفن موزه: ۶۳۱۲۸۸۳ (۰۰۹۰۲۳۲ )
ـ روزهای بازدید : همه روز بغیر از روزهای دوشنبه
ـ ساعات بازدید : ۳۰/۸ الی ۱۲ و ۱۳ الی ۱۷
● خریدنی ها :
صنایع بافندگی در برگاما بسیار توسعه یافته است . بویژه گلیم های آن بسیار مشهور است . پارچه چادری و پیراهنی ، پارچه های نازک پنبه ای ، خورجین های پشمی ، سجاده ، فرش و گلیم بافته می شود.
در طول رودخانه برگاما نیز می توان فروشگاههای بشقاب فروشی را دید . این هنر که از سالیان گذشته نسل به نسل از پدر به پسر به یادگار مانده اکنون بعنوان یک صنعت خانوادگی رواج دارد . همچنین شرکتهای بزرگی نیز در این رشته فعالیت می نمایند.
▪ بدون دیدن برنگرد
ـ بدون دیدن شهر آنتیک برگاما
ـ بدون رفتن به آب گرمهای برگاما
ـ بدون خرید پنیر کیسه ای و راحت الحلقوم برگاما
برنگرد.
▪ تلفن های ضروری
ـ اداره اطلاعات گردشگری برگاما : تلفن : [phone] (۲۳۲-۰۰۹۰ )
ـ پلیس توریزم : تلفن : [phone] (۲۳۲-۰۰۹۰ )

منبع : سایت سفارت ترکیه