تا چه زمانی سالمندان می توانند رانندگی کنند؟

● آیا سالمندان می توانند رانندگی کنند؟
سالمند شدن به این معنی نیست که دوران رانندگی شما به سرآمده است .کنترل خویش را در دست بگیرید و این را درک کنید که چگونه محدودیت های جسمی شما می تواند رانندگی شما را تحت تأثیر قرار بدهد . برنامه ریزی داشته باشید و قدم های ساده ای در جهت کاهش موقعیت های خطرناک بردارید . از این اطلاعات در جهت حفظ ایمنی خود در جاده استفاده کنید و زمان کاهش و محدود کردن رانندگی خود را تشخیص دهید .
اکثریت افراد زمانی که رانندگی می کنند دچار فشار عصبی می شوند ، اما همینطور که سن شما بالا می رود ، موقعیت هایی که باعث عصبی شدن شما می شوند بیشتر می شود و شما و دیگران را در معرض خطر تصادف قرار می دهد .
● اثرات جسمی در سالمندان
همینطور که سن شما بالا می رود ، عضلات شما به صورت عمومی ضعیف تر می شود . مفاصل شما خشک تر و سفت تر شده و قابلیت انعطاف شما کاهش می یابد . رفلکس های شما نیز ممکن است شروع به کاهش کند . جمع این اثرات باعث سخت تر شدن رانندگی با کاهش عناصر ضروری در رانندگی می شود . چرخاندن چرخهای در حال حرکت ، شتاب گرفتن و توقف و نگاه کردن از روی شانه های خود و انجام مانورهای سریع از جمله این اقدام هاست .
شنوائی باعث تقویت توانائی شما در شنیدن صدای یک خودرو یا ترن که به سرعت به شما نزدیک می شود می گردد .
مشکلات شایع بینائی که با توانائی رانندگی شما تداخل دارند عبارتند از :
۱) آب مروارید ( کاتاراکت )
دید تار یا همراه کدورت می شود . آب مروارید باعث حساس شدن شما به نور یا هاله نورانی می شود و این باعث سخت شدن رانندگی شما در شب می شود .
۲) گلوکوم ( آب سیاه )
این دسته از بیماریها - که با افزایش فشار داخل چشم شما مشخص می شوند باعث تداخل در دید شما نسبت به افراد پیاده یا وسایل نقلیه می شود که از اطراف به شما نزدیک می شوند .
۳) دژنراسیون ( تخریب ) ماکولا‌:
این حالت باعث از دست رفتن قسمت مرکزی میدان بینائی شما می گردد . بدون این قسمت از بینائی دشوار است که شما افراد پیاده یا وسایل نقلیه ای که به سمت شما می آیند را ببینید .
● اثرات سالمندی در ذهن
ممکن است شما دچار سختی در تمرکز و واکنش سریع بشوید . این به معنای دشواری در تصمیم گیری های آنی مثلاً در سرعت های بالا و ترافیک سنگین می باشد . تغییر در ذهن شما باعث گیجی لحظه ای و تصمیم گیری های اشتباه می شود .
● اثرات بیماری های سالمندی
بسیاری از وضعیت های پزشکی که در دوران سالمندی بیشتر هستند می توانند توانائی شما را در رانندگی محدود کنند . برای مثال :
۱) بیماری آلزایمر :
آلزایمر که بیماری خاصی است که باعث از دست رفتن حافظه می شود باعث کندی واکنش ، ایجاد مشکل در قضاوت فاصله و فضا و کاهش قدرت برنامه ریزی می گردد . این باعث احتمال گم شدن شما ، گیج شدن در اتوبان ها و خیابان های یکطرفه جدا شده و خطر تصادف می گردد .
۲) آرتریت
مفاصل دردناک باعث محدود شدن قدرت دیدن آینه های بغل ، دید از روی شانه ها ، محکم گرفتن فرمان در حرکت سریع چرخ ها و حرکت زانوها در هنگام ایست و توقف می گردد .
۳) دیابت
دیابت که باعث اختلال در قند خون می شود می تواند باعث تخریب در دستان ، چشم ها و پاهای شما شود . دیابت باعث کاهش قدرت واکنش و بینائی شما می گردد و اگر قند خون شما افت شدیدی داشته باشد شما دچار گیجی و لرزش و اختلال هوشیاری و حتی از دست رفتن کامل هوشیاری می شوید .
۴) بیماری پارکینسون
پارکینسون یک بیماری مربوط به سیستم اعصاب است که باعث سفتی عضلات ، کندی حرکات و لرزش می شود . این حالات باعث تأثیر منفی روی قدرت هدایت چرخ ها و انجام حرکات سریع می شوند .
۵) سکته مغزی
سکته مغزی به وسیله تغییر در جریان خون مغز شما اتفاق می افتد . این حالت باعث تخریب بافت مغزی و اختلالات تعادل ، کاهش قدرت بینائی و از دست رفتن کنترل عضلات در یک یا هر ۲ سمت بدن می شود .
● اثرات داروها
بسیاری از سالمندان حداقل یک یا بیشتر دارو استفاده می کنند . داروهای تجویز شده و بسیاری از داروهای بدون نسخه باعث احساس خواب آلودگی یا کندی واکنش ها می شود ، مخصوصاً وقتی که با سایر داروها ترکیب می شوند . همین طور که سن شما افزایش پیدا می کند بیشتر به این اثرات حساس می شوید .
● چه اقداماتی برای محافظت از خودتان می توانید انجام دهید :
سالمندی روی رانندگی مسلماً اثراتی خواهد گذاشت ولی شما می توانید اقداماتی را برای محافظت از خود و دیگران انجام دهید .
آزمایش های منظم در زمینه بینائی و شنوایی خودتان انجام دهید ؛ از پزشکتان بپرسید که چند وقت یکبار نیاز به این بررسی ها دارید .
داروهای خود را بشناسید . از پزشکتان در مورد عوارض احتمالی داروهایتان بر روی رانندگی بپرسید و در صورت لزوم جایگزین احتمالی آن ها را بخواهید .
▪ از نظر جسمانی آمادگی خود را حفظ کنید .
تناسب جسمی باعث تقویت قدرت و انعطاف می شود که به شما در هدایت فرمان و دید طرفین از روی شانه ها کمک می کند .
قند خونتان را مرتباً آزمایش کنید ؛ در صورتی که مبتلا به دیابت هستید و برای کنترل قندخونتان مشکل دارید قبل از نشستن پشت فرمان قندتان را چک کنید .
▪ در شرایط پر استرس رانندگی نکنید .
مسیر خود را با برنامه ریزی قبلی طی کنید . این باعث می شود که روی رانندگیتان تمرکز کنید و حواستان معطوف مسیریابی نشود .
خودروی خود را به روز کنید . چیزهایی مثل آینه های بزرگ ، دید خوب ، قفل ها و پنجره های قوی و نقل و انتقال اتوماتیک می تواند در غلبه شما بر محدودیت های جسمیتان کمک کند . مهارت های رانندگی خود را تقویت کنید .
▪ از مصرف الکل پرهیز کنید .
● چه زمانی باید از انجام رانندگی خودداری کنید ؟
رانندگی یک بخش ضروری در زندگی بیشتر افراد است . متأسفانه ، علیرغم همه تلاشهائی که برای آمادگی خود انجام می دهید ، ممکن است به نقطه ای برسید که انجام رانندگی دیگر به نفع شما و دیگران نباشد . علائم آن را بهتر بشناسید .
برخی علائم بیشتر مشهود هستند . در صورتی که خود را درگیر تصادفات قابل پیشگیری می بینید ، برگ های هشدار و جریمه شما افزایش یافته است ، یا با همراهی رانندگی می کنید که او خود را در امنیت نمی بیند ولی گاهی علائم ضعیف تر هستند ، این ها شامل :
▪ حرکت بسیار آهسته در بزرگراهها
▪ عدم توانایی توقف کامل در مورد تابلوی توقف
▪ حواس پرتی و عدم هشیاری
▪ انجام حرکات نامنظم و غیرقابل پیش بینی
▪ واکنش های بسیار کند
▪ قرار گرفتن در معرض بوق های پیاپی رانندگان دیگر
▪ بی توجهی به علائم و هشدارهای ترافیکی یا عدم اطمینان در مورد معنی آنها
▪ عصبی شدن در شرایط شلوغی و ترافیک
▪ ناراحت و عصبی کردن همراهان خود در اتومبیل به صورتی که از همراهی شما در اتومبیل خودداری کنند .
با درک محدودیت های خود در رانندگی ، می توانید بهتر برای رانندگی آماده شوید .
به توصیه های خانواده و دوستان خود گوش کنید . اگر به شما توصیه کردند که به پزشکتان مراجعه کنید حتماً در مورد سلامت و وضعیت رانندگی خود ایشان را در جریان قرار دهید

منبع : پزشکان بدون مرز