برآورد برخی از پارامترهای ژنتیکی در ذرت به روش تلاقی های دای آلل

تعداد ۱۰ لاین اینبرد ذرت در سال ۱۳۸۰ در کلیه ترکیبات ممکن با یکدیگر تلاقی داده شدند. درسال ۱۳۸۱ تلاقی های و ۱۰ والد در طرح لاتیس با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. دوازده صفت مهم زراعی از جمله عملکرد و برخی از اجزا عملکرد اندازه گیری شد. تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات بسیار معنی دار بود. لذا تغییرات ژنتیکی بین ژنوتیپ ها به روش های هیمن و جینکز به اجزا افزایشی و غیرافزایشی تفکیک گردید. نتایج نشان داد که اجزا a وb که به ترتیب ناشی از اثرات افزایشی و اثرات غالبیت ژن ها می باشند، برای کلیه صفات در سطح احتمال ۱% معنی داری است. همچنین ملاحظه گردید که اثرات مادری بجز برای تعداد برگ برای صفات دیگر معنی دار است.
بیشترین میزان متوسط درجه غابلیت برای عمق دانه و کمترین مقدار آن برای تعداد برگ و به ترتیب برابر ۷۸/۱ و ۶۸/۰ بدست آمد. قابلیت توارث عمومی از ۹۸ درصد برای درصد چوب بلال تا ۸۵ درصد برای تعداد روز تا رسیدگی متغیر بود. حداکثر قابلیت توارث خصوصی مربوط به تعداد روز ازکاشت تا ظهور گل تاجی و به مقدار ۷۵ درصد بود و حداقل آن به درصد چوب بلال و به میزان ۱۱ درصد تعلق داشت. با استفاده از نمودار گرافیکی و موقعیت خطوط رگرسیون کوواریانس ردیفها روی واریانس ردیفها و نحوه پراکنش والدها چنین نتیجه گیری شد که والد ۸/۸۶K برای صفات عملکرد دانه، ارتفاع گیاه و قطر بلال دارای بیشترین ژنهای غالب و والد ۱/۱۲۶۴K برای صفات عملکرد دانه، قطر بلال و تعداد روز از کاشت تا رسیدگی دارای بیشترین ژن مغلوب می باشند.

عبدالحمید رضایی
بهمن یزدی صمدی
عباسعلی زالی
عبدالمجید رضایی
حسن زینالی
اسمعیل حجازی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی