پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا
قصب نرگس یا قصب زرکش
به سبب محبوبیت بیش از حد شعر حافظ در میان فارسیزبانان، در طول قرنهای پس از او نسخههای فراوانی از دیوان اشعار او بهدست کاتبان گوناگون نوشته شده و با رواج صنعت چاپ نیز این دیوان عزیزالوجود بارها به اشکال مختلف به طبع رسیده است. به سبب همین تنوع و کثرت دست نوشتهها و چاپهای گوناگون، تحریفات و تفاوتهای بیشماری نیز در ضبط کلمات و توالی ابیات و جز آنها پدید آمده، که کار تصحیح علمی و انتقادی دیوان را به تعبیر خود حافظ به ”ماجرائی پایانناپذیر“ کشانده و با وجود کوششهای فراوان گروهی از نامآوران عرصهٔ تحقیق، هنوز باب بحث دربارهٔ بسیاری از مسائل آن گشاده است و بحثها همچنان ادامه دارد.
یکی از بحثانگیزترین ابیات حافظ که تاکنون نظرهای فراوانی دربارهٔ ضبط صحیح کلمات و معنی درست آن در کتابها و مقالات گوناگون آمده، بیتی است که در تصحیح مرحوم علامه قزوینی به این گونه ثبت شده:
مرا و سرو چمن را به خاک راه نشاند
زمانه تا قصب نرگس قبای تو بست
و در تصحیح شادروان استاد دکتر خانلری به این شکل:
مرا و مرغ چمن را ز دل ببرد آرام
زمانه تا قصب نرگس و قبای تو بست
و در حاشیه چاپ قزوینی تصریح شده است که در غالب نسخ بهجای کلمهٔ نرگس، زرکش آمده است.
دکتر مهدی نوریان
منبع : گوهر گویا
همچنین مشاهده کنید