تمایز سلول‌های بنیادی جنینی موشی به رده مگاکاریوسیتی در محیط کشت عاری از لایه تغذیه کننده

● سابقه و هدف
سلول‌های بنیادی جنینی، سلول‌های بالقوه چند ظرفیتی اند که ازتوده سلول داخلی مرحله بلاستوسیت جنینی مشتق می‌شوند. تاکنون تمایز سلول‌های بنیادی جنینی به رده مگاکاریوسیتی، از هم کشتی با سلول‌های استرومایی مغز استخوان بوده است که دارای معایبی چون احتمال انتقال آلودگی از لایه تغذیه کننده به سلول‌های بنیادی وهمچنین ترشح فاکتورهای نامشخص از این لایه در ایجاد تمایز ناخواسته و ایجاد تغییرات ژنتیکی در سلول‌های بنیادی جنینی می‌باشد.در این مطالعه با حذف لایه تغذیه کننده، سلول‌های بنیادی جنینی موش به رده مگاکاریوسیتی تمایز داده شد.
● مواد وروش‌ها
مطالعه انجام شده از نوع تجربی بود. به روش قطره گذاری آویزان، از سلول‌های بنیادی جنینی موش رده R۱ ، اجسام شبه جنینی حاصل شدو سپس اجسام شبه جنینی، در دو گروه آزمون (محیط IMDM حاوی FBS ، ال گلوتامین، اسیدهای آمینه غیرضروری،بتامرکاپتواتانول و فاکتورهای رشد TPO و IL۳ ) وگروه کنترل(همان محیط کشت آزمون و فاقد فاکتورهای رشد) کشت شدند.بعد از گذشت ۴ روز، آزمون سنجش کلونی و پس از ۸ روز رنگ آمیزی ایمونوسیتوشیمی مولکول CD۴۱ وآزمون نسخه برداری از ژن PF۴ توسط RT-PCR برای اثبات تمایز به رده مگاکاریوسیتی انجام گرفت.
● یافته‌ها
نتایج سنجش کلونی نشان داد که سلول‌های مورد نظر توانایی تشکیل کلونی را دارند. تعداد کل کلونی‌های تشکیل شده ۱/۶ ± ۵۷ و کلونی‌های بنزیدین مثبت ۶/۳ ± ۱۸ بود. از طرفی رنگ آمیزی ایمونوسیتوشیمی و RT-PCR نشان داد که مولکول CD۴۱ و ژن PF۴ در سلول‌های تمایز یافته بیان می‌شوند.
● نتیجه گیری
نتایج ما نشان داد که سلول‌های بنیادی جنینی موش بدون استفاده از لایه تغذیه کننده به رده سلول‌های مگاکاریوسیتی تمایز می‌یابند و می‌توان از سلول‌های بنیادی جنینی به عنوان منبع نامحدود وجدید برای تولید رده مگاکاریوسیتی وانجام تحقیقات پایه‌ای وبیولوژیکی این رده استفاده نمود.

محمد قربانی
دکتر مسعود سلیمانی
دکتر سعید کاویانی
امیر آتشی

منبع : فصلنامه پژوهشی خون