بررسی اثر توام شوری و تغذیه نیتروژن بر رشد گیاه کلزا (.Brassica napus L)

به منظور بررسی اثر شوری و تغذیه نیتروژن بر روی رشد و بازده گیاه کلزا آزمایش هایی در مرحله رویشی بر روی گیاه کلزا Brassica napus رقم PF۷۰۴۵/۹۱ در محیط کشت شنی در گلخانه انجام شد. آزمایش با آرایش فاکتوریل و در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در ۵ تکرار اجرا گردید.
فاکتور اول نوع نیتروژن بود که دارای سه سطح نیترات، آمونیوم و نیترات توام با آمونیوم (به نسبت ۶ به ۵) بود. فاکتور دوم شوری بود که در سطح صفر، ۵۰ و ۱۰۰ میلی مول کلرید سدیم اعمال گردید. گیاهان در پایان مرحله رویشی پس از حدود هفتاد روز تیمار برداشت شدند. صفات اندازه گیری شده شامل وزن خشک، غلظت یون های سدیم و کلر، اسیدهای کل و نیتروژن کل بودند.
گیاهان تحت تیمارهای شوری با تغذیه نیترات رشد بهتری را نسبت به دو تیمار دیگر نشان دادند. بالاترین میزان رشد در گیاهان بدون تیمار شوری نیز در گیاهان تغذیه شده با نیترات مشاهده شد. گیاهان تیمار شده با آمونیوم حساس ترین گیاهان به شوری بودند که این امر در سطح برگ و وزن خشک این گیاهان منعکس گردید. تراکم یون های سدیم در بخش هوایی و کلر در ریشه گیاهان تغذیه شده با آمونیوم تحت شوری بیشتر از دو تیمار دیگر نیتروژن بود.
در تیمار نیترات، تراکم سدیم بخش هوایی کمتر بوده و سمیت کمتر سبب رشد بیشتر شد. میزان یون سدیم و کلر در گیاهان تیمار شده با نیترات توام با آمونیوم نسبت به دو تیمار دیگر حد واسط بود. هر چند کاهش یون پتاسیم در ریشه و بخش هوایی این تیمار ناچیز بود، از این رو رشد رویشی این تیمار حد واسط دو تیمار آمونیوم و نیترات شد.

احمد عبدل زاده
زهرا ملک جانی
سراله گالشی
فرهاد یغمایی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی