تعیین مدل ریاضی مناسب برای پیش بینی هزینه های تعمیر و نگهداری تراکتورهای کشاورزی مورد استفاده در کشت و صنعت نیشکر کارون

پیش بینی هزینه های تعمیر و نگهداری تراکتورها در واحد های مکانیزه کشاورزی، از چند نقطه نظر حایز اهمیت است، که سنجش دقیق تر میزان عایدی با لحاظ کردن این اقلام هزنیه، تعیین عمر مفید تراکتورها با بررسی روند تغییرات هزینه های مزبور وامکان بررسی علل نامطلوب افزایش هزینه ها، در صورت ایجاد از جمله این موارد هستند. این مطالعه به منظور تعیین یک مدل ریاضی مناسب که بتواند مقدار هزینه های تعمیر و نگهداری تراکتورهای کشاورزی را حتی المقدور به صورت دقیق پیش بینی کند، برای سه نوع تراکتور متداول در شرکت کشت و صنعت نیشکر کارون واقع در شمال استان خوزستان انجام شده است.
تراکتورهای مورد مطالعه عبارتند از: تراکتورهای مسی فرگوسن- ۲۸۵ که از کاملترین پرونده های مربوط به ۱۶۸ دستگاه تراکتور موجود انتخاب شده اند، تراکتور های جاندیر- ۳۳۵۰ از ۲۰ تراکتور موجود و تراکتورهای جاندیر- ۴۹۵۵ که از تعداد کل ۲۵ تراکتور انتخاب شده اند. عمده ترین اطلاعات جمع آوری شده جهت انجام این تحقیق عبارتند از: میزان هزینه های تعمیر و نگهداری سالیانه که از مجموع سه هزینه عمده تعمیر و نگهداری (لوازم یدکی، دستمزد تعمیرات و روغن و گریس) به دست می آید و نیز میزان کارکرد سالانه تراکتورها. در تفکیک اقلام هزینه، مقایسه هایی نیز بین مقادیر آنها صورت گرفته که نشان می دهدهزینه های لوازم یدکی بیشترین سهم را از مجموع کل هزینه های تعمیر و نگهداری، در شرایط موجود دارا می باشند.
در ادامه با محاسبه مقادیر تجمعی این دو دسته از اطلاعات برای سالهای مختلف کارکرد تراکتورها، برازش داده های نهایی با شش مدل ریاضی مختلف (خطی، نمایی، معکوس، ضربی، درجه دو و درجه سه) از روش کمترین مربعات و با استفاده از یک نرم افزار کامپیوتری انجام شد. با انجام این عملیات مناسب ترین مدل برآورد هزینه های تعمیر و نگهداری هر سه نوع تراکتور، به صورت مدل ضربی به دست آمده و پارامترهای مربوطه محاسبه شدند. همچنین یک مدل نهایی که بهترین برازش را برای اطلاعات هزینه های تعمیر تجمعی به ازای ساعات کارکرد انباشته همه تراکتور ها ارایه کند، به صورت ضربی تعیین شد. مقایسه مدل نهایی به دست آمده در این تحقیق با بعضی از مدلهای ارایه شده در منابع دیگرنشان می دهد که مقادیر تجمعی این هزینه ها به صورت درصدی از قیمت اولیه، توسط مدل مزبور کمتر ازمدلهای سایر منابع برآورد می شود. علت اصلی این امر، اختلاف بیشتر هزینه های تعمیر و نگهداری (به خصوص در سالهای اولیه کارکرد تراکتورها) با قیمت اولیه تراکتورها، در مقایسه با سایر منابع گزارش شده می باشد.

مرتضی الماسی
حمیدرضا یگانه

منبع : پایگاه اطلاعات علمی