اثر دگزامتازن بر تهوع و استفراغ و کیفیت تغذیه دهانی بعد از عمل جراحی آدنونسیلکتومی

● مقدمه و هدف:
عوارض بعد از عمل جراحی آدنوتونسیلکتومی شامل درد، عدم تغذیه دهانی کافی، استفراغ، تب، دهیدراتاسیون و خونریزی از اهمیت زیادی برخوردارند. تهوع و استفراغ علاوه بر ایجااد حالتی ناخوشایند برای بیمار منجر به طولانی شدن تغذیه وریدی بیمار و ادامه بستری در بیمارستان خواهد شد. هدف از انجام این مطالعه تعیین اثر دگزامتازون بر کاهش تهوع و استفراغ بعد از عمل و کیفیت تغذیه دهانی (شامل زمان شروع تغذیه و زمان کفایت تغذیه دهانی) در این بیماران می باشد.
● روش کار:
در یک مطالعه کارآزمایی بالینی دو سوکور، پلاسبو کنترل ۱۰۰ بیمار کاندید عمل جراحی آدنوتونسیلکتومی در سنین ۱۵-۵ سال (ASA class I.II) وارد مطالعه شده و بطور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. گروه مورد ۰.۵mg/kg (n=۵۰) دگزامتازون (حداکثر ۸mg/kg) و گروه شاهد (n=۵۰) معادل حجم آن سالین دریافت نمودند. روش انجام بیهوشی و عمل جراحی در تمامی بیماران یکسان بود. موارد استفراغ طی ۲ ساعت بستری در ریکاوری (early vomiting) و از ۲ تا ۲۴ ساعت در بخش (late vomiting)، همچنین زمان های شروع تغذیه، کفایت تغذیه دهانی، قطع مایع درمانی وریدی و طول عمل جراحی در دو گروه با استفاده از آزمون های آماری t-test و مجذور کای مورد مقایسه قرار گرفت.
● نتایج:
خصوصیات دموگرافیک، بیماران شامل سن، جنس، طول مدت عمل جراحی در دو گروه تفاوت معنی داری نداشت. شیوع تهوع و استفراغ طی ۲ ساعت بستری در ریکاوری و طی ۲۴-۲ ساعت بستری در بخش در گروه دگزامتازون به مراتب کمتر از گروه پلاسبو بود. علاوه بر این زمان شروع تغذیه، کفایت تغذیه دهانی و قطع مایع درمانی در گروه دگزامتازون به طور معنی داری سریعتر از گروه پلاسبو بود.
● نتیجه نهایی:
دگزامتازون به عنوان ۰.۵mg/kg تا حداکثر دوز ۸mg، منجر به کاهش انسیدانس تهوع و استفراغ در مرحله بستری در ریکاوری و یا در بخش خواهد شد. همچنین کیفیت تغذیه دهانی را نیز بهبود خواهد بخشید بدون آنکه عوارض قابل توجهی بدنبال داشته باشد.

محمدرضا فاضل
احمد یگانه‌ مقدم‌
زهرا فرقانی
فرهاد فراهانی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی