پایان کابوس لاغری

این روزها تعادل وزن، معضلی شده است که همه جا درباره آن صحبت می‌کنند. افرادی که اضافه وزن دارند یا چاق هستند برای کم کردن وزنشان به هردری می‌زنند. لباس‌ها و مدها هم برای کسانی طراحی شده‌اند که زیادی لاغرند و حتی هنرپیشه‌های محبوب مردم هم از خوردن تنها لوبیاسبز و یا چند برگ اسفناج به همراه یک لیوان شیر در روز به‌عنوان افتخاراتشان یاد می‌کنند. اما در این آشفته بازار لاغری، افرادی هم پیدا می‌شوند که معتقدند داشتن وزن ایده‌آل مفهوم سلامتی است.
یعنی درست است که چاق‌ها باید وزن خود را کاهش دهند ولی لاغر‌ها هم باید وزن اضافه کنند تا از عوارض ناشی از لاغری مفرط در امان باشند.ما هم قصد داریم تا در این مقاله، راهکارهایی برای آنها که چاق‌تر شدن برایشان یک آرزو شده است، ارائه کنیم، شاید که کابوس لاغری پایان گیرد!
در حقیقت بدن انسان به مقدار معینی انرژی برای فعالیت روزمره نیاز دارد که بسته به خصوصیات فردی متفاوت است و از طریق غذاها به بدن می‌رسد. دو سوم این انرژی دریافتی صرف دستگاه‌ها و فعالیت‌های غیرارادی بدن ‌شده و یک سوم باقی مانده، صرف فعالیت‌های خارجی روزمره می‌شود.
حال اگر کالری دریافتی کمتر از نیاز بدن باشد، بدن برای تامین انرژی لازم از ذخایر چربی یا از دیگر بافت‌ها استفاده می‌کند و لاغر می‌شود. البته در برخی موارد، کاهش وزن در اثر بیماری‌های تب‌دار مثل تیفوئید (حصبه)، سرخک یا دیگر بیماری‌ها عارض می‌شود که در چنین مواردی، به محض کامل شدن پروسه درمان و رفع بیماری وزن شخص به شرایط عادی بر می‌گرددو با بازگشت به خوراک عادی و فعالیت طبیعی، وزن اولیه خود را به دست می‌آورد. در این میان ۳گروه از افراد هستند که بسیار لاغرند:
۱) آنهایی که خوب می‌خورند ولی لاغر می‌‌مانند: اجازه بدهید نوع اول از گروه اول را متوهم‌ها بنامیم وبه افرادی اشاره کنیم که خودشان می‌‌گویند خوب می‌‌خوریم و چاق نمی‌‌شویم. در توضیح این افراد باید گفت که کلمه زیاد می‌خوریم یک عبارت نسبی است که به نظر شخص لاغر، زیاد به حساب می‌‌آید. همچنین احتمال دارد غذاهایی که این افراد مصرف می‌‌کنند از انواع پرحجم و کم کالری باشد.
نوع دوم گروه اول افرادی هستند که واقعا تغذیه خوبی دارند، این افراد در واقع همان خوشبخت‌ها هستند! البته بخشی از این مسئله به‌خصوصیات ژنتیکی آنها مربوط است که بالا بودن متابولیسم (سوخت و ساز) را در بدن سبب می‌شود. مثلا در مورد کودکان، اگر کودک اشتهای خوبی داشته، فعال و پرتحرک باشد و با وجود پرخوری سالم و لاغر بماند، در این حالت هر چه مصرف می‌کند به انرژی تبدیل می‌شود.این گروه از کودکان، لاغر اما سالم می‌‌مانند بنابراین جای هیچ‌گونه نگرانی در مورد آنها نیست.
۲) آنهایی که نمی‌‌توانند هر آنچه را که می‌‌خورند هضم کنند: این گروه افرادی را در برمی‌گیرد که می‌توانیم آنها را رنجور بنامیم و بدترین نوع لاغری را به آنها نسبت دهیم چرا که در بسیاری از آنها کمبودهای شدید ویتامینی مثل کمبود ویتامین D یا ویتامین‌های گروهB وجود دارد. برخی از این افراد هم به‌دلیل بیماری‌های پیش رونده جسمی و روانی، دائماً بستری می‌‌شوند و مدام وزن کم می‌کنند. دراین موارد، مقاومت پایین بدن باعث لاغری و رنجوری می‌شود. البته گاهی هم وجود انگل‌های خاصی مثل کرم قلابدار، فرد را دچار کم خونی شدید و لاغری می‌کند. در چنین شرایطی، بدون دفع کرم‌ها، هر تلاشی برای افزایش وزن بیهوده خواهد بود.
۳) آنهایی که کمتر می‌خورند و بیشتر فعالیت می‌‌کنند: درتوضیح این گروه باید بگوییم که بعضی وقت‌ها لاغری از نوعی ناچاری نشأت می‌گیرد و آن زمانی است که کم‌خوری یا خوردن غذاهای بی‌‌خاصیت، به همراه فعالیت شدیدی که خارج از توان فرد است، موجب لاغری فرد می‌شود. این نوع لاغری در میان مردمان فقیر و کارگرانی که ساعت‌های طولانی، کار طاقت‌فرسا می‌کنند، دیده می‌شود. این افراد معمولا سرپرستان خانواده‌های پرجمعیت‌ هستند اما در مقابل مخارجشان درآمد مختصری دارند.
● بالا رفتن از نردبان چاقی
حالا که انواع لاغری را برشمردیم، بهتر است به توضیح این نکته نیزبپردازیم که بالا رفتن از نردبان چاقی و افزایش وزن یکباره رخ نمی‌دهد. یعنی، درست است که در رابطه با رژیم درمانی افراد لاغر، اصل بر افزایش کالری مورد نیازروزانه به اندازه ۱۰۰۰ تا ۵۰۰ کالری است اما بهتر است این افزایش کالری به شکل تدریجی باشد تا تحمل آن برای رژیم گیرنده راحت ترباشد. البته این را هم به خاطر داشته باشید که روند افزایش وزن نسبت به کاهش آن بسیار کندتراست.
در این میان، توصیه‌هایی هم وجود دارد که با عمل به آنها می‌توان از افزایش وزن مطلوبی برخوردار شد:
۱) از استرس و عصبانیت دوری کنید، زیرا عامل بسیاری از لاغری‌ها وجود استرس و نگرانی است. بنابراین بهتر است قبل از غذا (حدوداً ۱۵دقیقه) در جایی دورتر از منبع غذا قرار بگیرید. محلی را که برای صرف غذا انتخاب می‌‌کنید بهتر است جایی باشد که هوا جریان دارد، ساکت و آرام بوده و اگر از موزیکی ملایم استفاده کنید آرامش بیشتری خواهید یافت.
۲) بهتر است دندان‌های خود را چک کنید چرا که در بسیاری از موارد، علت بی‌‌اشتهایی یا عدم‌تمایل به مصرف غذا را باید در دهانتان جستجو کنید.
۳) استفاده از میان وعده‌هایی از نان و کره و عسل یا نان و خامه و خرما و یا ساندویچ‌های کوچک تهیه شده از نان‌های سبوس‌دار و تخم‌مرغ یا مرغ و کره بسیار سودمند است.
۴) مصرف صبحانه کامل مثل عدسی، لوبیا، حلیم یا املت‌های گوناگون به همراه پنیر، شیر و میوه‌های تازه، انرژی مناسبی را فراهم می‌آورد.
۵) استفاده از شیرینی برای ایجاد آرامش در مغز از روش‌های سنتی جالب قدیم است که قرن‌هاست مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستور اغلب حکمای طب سنتی برای داشتن خواب راحت و سنگین این است که قبل از خواب کمی عسل بخورید و یک ضرب‌المثل چینی توصیه می‌کند که هر وقت دچار استرس شدید چای شیرین بنوشید. در حال حاضر نیز اعتقاد به اینکه خوردن مواد شیرین موجب آرامش مغز است بین مردم اغلب جوامع جهان مطرح است. برای افزایش وزن هم تأکید اساسی بر مصرف مواد غذایی شیرین پس از وعده‌های غذایی به‌عنوان دسر وجود دارد؛ ژله، بستنی، شیرینی‌های کوچک، شکلات، آب میوه‌های شیرین و … .
۶) ماکارونی و پاستا به‌خصوص اگر از انواع غنی شده آن (همراه با زرده تخم مرغ و آهن) باشد، بسیار خوش طعم و مفید است. مصرف آنها همراه سس سفید، پنیرها و سبزی‌های معطر بسیار توصیه می‌شود.
۷) گیاهان معطر حاوی عطر مطبوعی هستند، که مربوط به اسانس روغنی موجود در آنهاست و ماده‌ای فرار است بنابراین بهتر است در آخرین مرحله غذا از آنها استفاده کرد. سیر، شوید، جعفری، ریحان و ترخون را می‌توان در غذاهای خام و زیره، میخک، جعفری، زعفران، دارچین، زنجبیل، گلپر، هل و‌آویشن را در غذاهای پخته اضافه کرد.
این کار کمک می‌کند تا مواد معطر طبیعی، اعصاب‌بویایی و برجستگی‌های زبان را تحریک کرده و موجب افزایش اشتها و در نتیجه ازدیاد ترشح شیره معده شود.
۸) استفاده از میوه‌ها به شکل مخلوط به همراه بستنی و خامه و دانه‌های آجیل، مخلوط مقوی و خوشمزه‌ای به‌وجود می‌آورد که می‌‌توان از آن به‌عنوان دسر استفاده کرد.
۹) قبل از خواب یک لیوان شیر همراه با عسل یا خرما میل کنید. در این مورد مراقبت‌های دهانی و دندانی را فراموش نکنید.
۱۰) بهتر است از ریزه خواری در بین وعده‌های اصلی بپرهیزید تا اشتهای شما برای ناهار بیشتر باشد و ناهار به‌طور کامل خورده شود.
۱۱) تنقلاتی مثل چیپس و پفک، شورها و ترشی‌ها و خوراکی‌هایی که فاقد ارزش تغذیه‌ای هستند را به حداقل برسانید و بدانید لاغری به هر قیمتی، هدف ما نیست.
۱۲) با استفاده از لیمو همراه با غذاهای گوشتی، جذب آهن را بالا ببرید.

صدف کوه کن

منبع : روزنامه همشهری