شب‌های سفید

جمهوری ترکمنستان کشوری تازه استقلال یافته از جمهوری‌های سابق شوروی است. این کشور در شمال شرقی ایران و در منطقه آسیای مرکزی قرار دارد و مرکز آن «عشق‌آباد» است که مردم آن به زبان ترکمنی صحبت می‌کنند.
این کشور در ماه اکتبر سال ۱۹۹۱ با رای مردم در همه‌پرسی موجودیت استقلال خود را به عنوان یک کشور مستقل اعلام کرد و قانون اساسی آن در ۱۸ مه ۱۹۹۲ در چهاردهمین نشست مجلس ترکمنستان به تصویب رسید و «صفر مراد نیازوف» اولین رییس جمهور این کشور شد، او چندی پیش درگذشت. این کشور با اینکه از لحاظ اقتصادی معیشت مردم وضع چندان مساعدی ندارد، اما در فهرست چهار کشور بزرگ تولیدکننده گاز طبیعی و چهار کشور تولیدکننده نفت در شوروی سابق است، که البته آن زمان استان ترکمنستان نام داشت.
ذخایر اثبات شده نفت و گاز این کشور با دو هزار میلیارد مترمکعب گاز، مقام چهاردهم جهان را داراست، ضمن اینکه سالانه ۵۴۶ میلیون بشکه نفت صادر می‌کند. بیشتر ذخایر نفتی کشور در غرب ترکمنستان از جمله در پهنای دریای خزر متمرکز شده است.
همچنین ذخایر گاز طبیعی تقریبا در سراسر خاک کشور پراکنده است. معادن نمک کلسیم این کشور در منطقه قویرداق وجود دارد، ذخایر نمک‌های طبیعی دریایی در خلیج قره‌بوغاز متمرکز است، همچنین بیشتر زمین‌های کشاورزی ترکمنستان را دشت قره‌قوم تشکیل می‌دهد که اغلب برای چراندن گوسفندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در زمین‌های کشاورزی این کشور محصولاتی چون پنبه، میوه، تره‌بار و انگور پرورش می‌یابد، همچنین امور پرورش کرم ابریشم نیز در این کشور توسعه یافته است و در طی سال‌های اخیر، تولید گندم نیز افزایش خوبی داشته است.
● آثار تاریخی
ترکمنستان دارای آثار تاریخی و مراکز دیدنی زیادی است، جاده ابریشم که در گذشته دور، نقشی بسیار مهم در برقراری ارتباطات بازرگانی شرق و غرب داشته، در قسمتی از مسیر طولانی خود، از آسیای مرکزی و ترکمنستان، می‌گذرد و به بنادر شرقی دریای مدیترانه منتهی می‌شود. هم اکنون خرابه‌ها و آثار بر جای مانده از دوره فعالیت این جاده و دوره‌های پیشتر از آن واقع در مسیر گویای اهمیت آن جاده در دوران گذشته را می‌دهد.
اما نباید این مسئله را نادیده گرفت که در سالیان اخیر، این کشور با مدیریت «نیازوف» رشد صعودی داشته و اقتصاد آن رو به رشد است و با توجه به منابع سرشار نفت و گاز و پنبه، از طریق سرمایه‌گذاری مشترک به گسترش خوبی رسیده است و یا با فرآوری محصول پنبه و با اتکا به نیروی کار، صنایع نساجی به فعالیت پیشرفته‌ای رسیده که هم اکنون از بازار فروش بالایی در سطح جهان برخوردار شده است و با فروش سالانه مقدار زیادی گاز به کشورهایی چون اوکراین و روسیه و چند کشور دیگر از جمله ایران، کسب درآمدهای سرشار برای کشور به وجود آمد.
۷۲ درصد مردم ترکمنستان به زبان ترکمنی صحبت می‌کنند که شاخه‌ای از زبان‌های آلتایی می‌باشد و نزدیک به ۹۰ درصد از جمعیت پنج میلیونی این جمهوری را ترکمن‌ها تشکیل داده و بقیه مردم آن کشور از نژادهای روس و ازبک بوده که تعدادی قزاق هم در این کشور دیده می‌شود. مردم ترکمن مسلمان هستند.
● عشق‌آباد
از مشهد که حرکت کنی سه ساعت دیگر به مرز و شهر باجگیران می‌رسی و از آنجا یک ساعت بعد به شهر عشق‌آباد، پایتخت جمهوری ترکمنستان می‌رسی، آنهایی که ده سال پیش به این کشور سفر کردند و دوباره در سال‌های اخیر به آنجا رفتند، می‌گویند «عشق‌آباد» خیلی تغییر کرده، ساختمان بزرگ و بلند سفید رنگ که در چند سال اخیر ساخته شده، به این شهر نمای زیبایی داده است، به ویژه زمانی که در شب‌ها، چراغ‌های زیادی به دیواره این ساختمان‌های بلند ، با رنگ‌های مختلف می‌تابد و فضای این شهر را بسیار زیبا کرده است.
اگر از روی بام یک ساختمان بلند منظره‌ای دور از شهر را ببینید، کاملا برای‌تان مشخص است که چرا لقب شهر «شب‌های سفید» را روی «عشق‌آباد» گذاشته‌اند.
برای مردم این کشور، اسب و زمین‌شان بسیار باارزش است، به طور حتم در مسابقات اسب‌سواری شنیده‌اید که می‌گویند «اسب ترکمن» از نژادهای بارز اسب در دنیا است. مردم ترکمنستان عاشق رییس‌جمهورشان «صفرمراد نیازوف» هستند، تا جایی که تصویر او را به ماه فرستادند!
بازارهای «عشق‌آباد» شما را به یاد بازارهای شهر آستارا می‌اندازد اما همان طور که گفته شد، در چند سال اخیر، ساختمان‌سازی‌های زیبا، پاساژهای شیک، نمایی خاص به خیابان‌های این شهر داده است، بازارهای سنتی عشق‌آباد، طرفداران خاص خود را دارد و توریست‌هایی که به این کشور سفر می‌کنند، حتما سری به این شهر می‌زنند و از صنایع دستی و هنرهای سنتی ملی ترکمنی که شامل زرگری، قالیبافی، نمدبافی، فلزکاری، صنایع چوب، سفالگری و ابریشم‌بافی است دیدن می‌کنند، ضمن اینکه توریست‌ها به عنوان سوغات، محصولاتی چون قبه، النگو، زیورآلات، فرش، خورجین، قالی، قالیچه، روسری‌های زیبای زنانه و... را تهیه می‌کنند.

منبع : مجله خانواده سبز