پنگوئن غریب در سرزمین کانگوروها

مطالعه وضعیت سیستم‌عامل لینوکس در استرالیا به عنوان یک مطالعه موردی (Case Study) از آن جهت که علل رشد کند این سیستم‌عامل را در یک کشور مفروض مورد پرسش قرارمی‌دهد، می‌تواند سودمند باشد.
در استرالیا لینوکس عمومیت دارد، اما برخی مصرف‌کنندگان در خرید خدمات پشتیبانی با کندی عمل می‌کنند.
اگرچه به گفته برخی از صنایع داخلی استرالیا لینوکس سهم اندکی از بازار IT این کشور دارد، اما گاهی اوقات سنجش کم و کیف نفوذ لینوکس در این‌منطقه دشوار به نظر می‌رسد.
گوردن‌هابارد مسوول مالی گروه کاربران یونیکس در استرالیا و مدیر شرکت Custom Technology Australia Pty که در زمینه سیستم‌عامل‌های یونیکس و لینوکس فعالیت می‌کند و به تشویق مردم در استفاده از سیستم‌های باز (Open Systems) می‌پردازد، می‌گوید: شرکت‌های استرالیایی میل و رغبت کمتری برای خریدن Enterprise Linux به‌نسبت شرکت‌های ‌امریکایی نشان می‌دهند که شاید دلیل‌آن، گرایش شرکت‌های استرالیایی به کوچک‌تر ماندن ابعاد کسب‌وکارشان باشد.
استیومک ویرتر (Steve McWhirter) نایب رییس نمایندگی «ردهت» در منطقه آسیای جنوب‌شرقی نیز تعداد مشتریان ردهت در استرالیا را کمتر از ۱۲۰۰ مورد برآورد می‌کند. به‌گفته وی اصولا به‌طورکلی، تعجب‌برانگیز است وقتی که مشتریان می‌گویند که فی‌المثل ۶۰ سرور دارند، اما بعد از برگزاری جلسات توجیهی متعدد می‌گویند نیازی به بستن قرارداد نگهداری نمی‌بینند.
براساس گزارش IDC اکثر شرکت‌هایی که خارج از حوزه صنایع خدمات مالی در استرالیا قراردارند، لینوکس را روی سرورهای خود اجرا کرده‌اند. بخش‌عمومی ‌نیز مشوق استفاده از نرم‌افزارهای اوپن‌سورس است و تعدادی از دپارتمان‌های دولتی سکوی اوپن‌سورس را انتخاب کرده‌اند. اما میل به کارگیری لینوکس در استرالیا همچنان پایین است.
● حرکت به تنهایی
گروه OPSM، یک فروشگاه زنجیره‌ای محصولات مخصوص بینایی (عینک، لنز و. . . ) ساخت چین در شهر سیدنی که از اقبال عمومی ‌برخوردار است، یکی از مشتریان لینوکس در این شهر است. OPSM که امسال توسط یک شرکت ایتالیایی به نام Luxottica Group SpA خریده‌شد، در حدود سه‌سال پیش سیستم قدیمی ‌اما حیاتیِ واحد پشتیبانی را در مرکز‌داده‌های (Data Center) این شرکت به روی نسخه آزاد توزیع ردهت لینوکس منتقل کرد. الکس‌چیشولم، مدیر IT گروه OPSM می‌گوید: ما درحد خوبی از مهارت‌های سیستم‌عامل‌های مبتنی‌بر یونیکس بودیم و مشاهده کردیم که لینوکس نیز یک سیستم‌عامل شبیه یونیکس است. در مقایسه با انتخاب لینوکس اگر می‌خواستیم به‌سوی سیستم‌عامل مایکروسافت برویم چالش‌های بیشتری پیش‌روی ما بود.
به گفته او، کارمندان IT شرکت در زمینه دانلود، تست و به روزرسانی سیستم‌ها در سطح‌خوبی فعال هستند و در مواجهه با یک مشکل که به‌رفع آن آگاه نباشند، با مطالعه به اصلاح مشکل خواهند رسید.
وی توضیح می‌دهد: اگر مشکلی به وجود آید، کافی است یکی از کارمندان مامور یافتن جواب شود و سوال خود را در یکی از محافل آنلاین مربوط به لینوکس مطرح کند، آنگاه دیری نمی‌گذرد که پاسخ‌های مردم از سراسر جهان و معمولا نیمه‌های شب فرا می‌رسند.
تجربه دیتا سنتر OPSM آنچنان موفقیت آمیز بوده که از آن زمان تاکنون سرور لینوکس ردهت در سیستم‌های پایانه‌های فروش در ۵۴۰ فروشگاه کوچک وابسته به این مجموعه برپا شده است. سال گذشته OPSM برای انعقاد یک قرارداد پشتیبانی لینوکس شامل به روزرسانی بسته‌های سیستم‌عامل و اقدامات پیشگیرانه‌حفاظتی، اقدام کرد و در نهایت Novell SUSE Linux را به دلیل وجود محصولات متنوع این شرکت و کاستن از تعداد پشتیبان‌های یک سیستم برگزید.
ویویان ترو (Vivian Tero)، یک تحلیلگر IDC در سنگاپور می‌گوید: هرچند شاهد گسترش استفاده از لینوکس به‌عنوان سرور در شرکت‌های خصوصی و بخش‌های دولتی مستقل هستیم اما نرخ نفوذ این سیستم به‌صورت واقعی کند است. لینوکس به‌طورمتوسط، بر روی کمتر از ۲۵ درصد سرورهایی که مشاهد شده، اجرا می‌شود و این سرورها بیش‌تر متعلق به مخابرات و رسانه‌ها و فروشگاه‌های بزرگ صنعت استرالیا است.
● تلاش‌های دولت
اگر دولت حوزه سیاستگذاری‌ها را در دست داشته باشد می‌تواند برای تغییر این روند برنامه‌های خود را آغاز کند. دفتر مدیریت‌ اطلاعات دولت ‌استرالیا (AGIMO) در‌ماه آوریل یک جزوه ۶۲ صفحه‌ای به نام “ راهنمای نرم‌افزارهای اوپن‌سورس” منتشر کرد. هدف از انتشار این راهنما آموزش و تشویق نهادهای دولتی به اندیشیدن فراتر از چارچوب‌های سنتی هنگام خریداری فناوری‌های جدید بوده است.
سناتور اریک آبتز وزیر ویژه کشور و مدیر دفتر AGIMO می‌گوید: انتخاب راهکارهای تجاری (Proprietary Solutions) مشخص و شناخته شده نوعی آسودگی خیال را به‌دنبال داشت که گویی افراد با انتخاب نام‌های بزرگ می‌خواهند پشت آنها پنهان شوند. آنچه که ما از دپارتمان‌های مختلف می‌خواهیم انجام دهند این است که هنگام انتخاب محصول به تناسب میان کارآیی و هزینه به‌کارگیری آن بیندیشند و راهکارهای اوپن‌سورس را به عنوان یک گزینه نادیده نگیرند.
منظور سناتور آبتز این است که مدیران دولتی که مامور خرید محصولات و راهکارهای IT برای یک سازمان هستند فکر می‌کنند همین که بروند از یک شرکت بزرگ که نامش سر زبان‌هاست (مانند مایکروسافت یا آی‌بی‌ام) محصول بخرند می‌توانند در صورت بروز هرگونه مشکلی در کارآیی آن سیستم، از خود سلب مسوولیت کنند و به این ترتیب خودشان را پشت اعتبار نام شرکت‌های بزرگ پنهان کنند. بنابراین به نظر آبتز این افراد دنبال عافیت طلبی هستند و می‌خواهند کار خودشان را با انتخاب نام‌های بزرگ آسان کنند.
به نظر آبتز اگر یک نهاد دولتی پس از بررسی دقیق تمام آلترناتیوهای اوپن‌سورس، خرید یک محصول تجاری را صلاح دید، کار اشتباهی انجام نداده است (چنانکه یکی از دپارتمان‌ها این کار را کرده بود). به‌طور کلی AGIMO در استرالیا در وضعیتی است که حتی قدرت ندارد دپارتمان‌های دولتی را ملزم به درنظرگرفتن نرم‌افزارهای اوپن سورس کند. اما آبتز می‌گوید که این نهادها باید قبل از اینکه بخواهند به بازار بروند و ببینند چه محصولاتی موجود است، درباره این موضوع که بهترین راه حل یک مساله و پاسخ به یک نیاز چیست، خوب بیندیشند.
در حال حاضر تعدادی از نهادهای دولتی استرالیا به‌صورت پراکنده از سیستم‌عامل لینوکس استفاده می‌کنند که از جمله می‌توان به دپارتمان امور بازنشستگان ارتش (DVA) اشاره کرد. اداره DVA سه هزار کاربر (End user) دارد که از سرویس فایل و پرینت Samba که مبتنی بر لینوکس است، استفاده می‌کنند. این سرویس روی یک IBM z۹۰۰ mainframe برپا شده است.
باب هی (Bob Hay)، مدیر فناوری اطلاعات در DVA که در شهر کانبرا مستقر است، می‌گوید: تصمیم به کنار گذاشتن سیستم‌عامل ویندوز سه سال پیش و زمانی که موعد تجدید قرارداد برون‌سپاری امور IT سازمان فرارسید، گرفته شد. این دپارتمان کارهای خود را به IBM Global Services سپرده بود. هی می‌گوید: ما به دلیل کارآیی (Performance) و هزینه کم استفاده از ترکیب لینوکس/سامبا به استفاده از آن علاقه‌مند شدیم.
او اضافه می‌کند: همه چیز در ارزش‌های اقتصادی و چگونگی هزینه‌ها خلاصه می‌شود. ما همچنان چشممان به روی سایر آلترناتیوهای موجود در بازار باز است. نگاه ما به لینوکس یک نگاه متعصبانه نیست بلکه یک رویکرد عملگرایانه است.
در سطح ملی، یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها و ابتکارهایی که در زمینه منبع باز مورد توجه افکار عمومی‌است، در نیو ساوت ولز دنبال می‌شود. دولت اخیرا اعلام کرد که یک قرارداد دوساله با گروهی از فراهم‌کنندگان لینوکس منعقد کرده‌است که طی آن نهادهای عمومی ‌قادرخواهند بود همه نیازهای خود در این زمینه را از نرم‌افزار، آموزش، خدمات یکپارچه‌سازی سیستم‌ها و پشتیبانی در قالب توافقات و قیمت‌هایی که در قرارداد آمده‌است، تامین کنند.
الیزابت گوردون ورنر، مدیر پروژه‌های استراتژیک در دفتر دولتی مدیریت فناوری اطلاعات که بخشی از دپارتمان بازرگانی نیو ساوت ولز محسوب می‌شود، می‌گوید: تقاضا برای تشکل یک گروه از فراهم‌کنندگان لینوکس در اصل از سوی تعدادی از نهادهای دولتی مطرح شد، اما یک هیات داوری نیز تشکیل شده است تا درباره این موضوع که چنین قراردادی تا چه اندازه توانسته‌است در پیشبرد و پذیرش لینوکس در جامعه موثر واقع شود، به قضاوت بنشیند.
● تلاش‌های مردمی
با وجود این، لینوکس در حال گسترش به دوردست‌ترین نواحی استرالیا نیز هست. ایالت Broome، یک ناحیه ساحلی کم جمعیت در شمال غربی کشور، نشان می‌دهد که چگونه سیستم‌عامل اوپن‌سورس نگاه‌ها را به سوی خود جلب کرده است و تلاش‌هایی را از پایین به بالا، یعنی از سطح مردمی ‌به سطوح بالاتر هرم سیاسی، برانگیخته‌است.
کمپل کرس‌ویک، یکی از پشتیبانان محلی لینوکس در این منطقه است که استفاده از فناوری را از ده سال پیش آغاز کرده است. او در آموزشگاه فنی محلی تدریس می‌کند و برای دانشجویان سرور لینوکس نصب کرده است. به فاصله کوتاهی بعد از این، کرس‌ویک به مدیر IT منطقه تبدیل شد. او یک کامپیوتر قدیمی ‌پنتیوم را که بدون استفاده به کناری افتاده بود دوباره احیا کرد و روی آن یک سرویس وب و ایمیل برای ۱۰۰ نفر از کارمندان دولت برپا کرد. این ایالت اخیرا یک سرویس پشتیبانی از شرکت ردهت خریده است.
کرس‌ویک توانست بزرگ‌ترین فروشنده نرم‌افزار در ایالت Broome، یعنی IT Vision Australia Pty را که ۲۰۰۰ کیلومتر آن طرف‌تر، در نزدیکی Perth مستقر است، متقاعد کند که سیستم‌های نرم‌افزاری اصلی خود را از روی یونیکس به روی لینوکس منتقل کند. او می‌گوید از آن زمان، به‌طور مداوم از همقطاران دولتی‌اش استعلام‌هایی درباره انتخاب لینوکس دریافت می‌کند، هرچند که تاکنون تنها دو مورد از ۱۲۵ نهاد دولتی که مشتری این شرکت هستند، لینوکس را در محل خود برپا کرده‌اند.
مارتین بل، مدیر توسعه کسب‌وکار در شرکت IT Vision می‌گوید: من حدس می‌زنم عقیده همه ما این باشد که همین‌طور که زمان جلو می‌رود، احتمال اینکه لینوکس به گزینه اصلی مشتریان‌مان تبدیل شود بیش‌تر می‌شود.

منبع : روزنامه فناوران