پنجشنبه, ۹ فروردین, ۱۴۰۳ / 28 March, 2024
مجله ویستا


روان بینی یعنی دیدن و گفتن درست دیدن و درست ساختن


روان بینی یعنی دیدن و گفتن درست دیدن و درست ساختن
در مبحثی با عنوان نظریه علمی «روان بینی» که آن را به دانشگاه راکویل آمریکا ارائه دادم جهت ارائه و ثبت خدمتتان عنوان می کنم. نظریه علمی «روان بینی» در کنار علومی چون روان شناسی، روان کاوی، روان پزشکی و روان سنجی تمام مسائل، گامی جدید برای پیشبرد مباحث و بلکه علمی در برگیرنده است که تمام علوم می تواند در دل آن جا بگیرد.
این علم براساس مشاهده مفهوم بر آن است که ثابت کند تا تمام مسائلی که وجود دارد دیدنی و قابل «روان بینی» است، در کاربرد علم «روان بینی» می خواهم بگویم که همه چیز دارای روان مجسم و نقطه فرمان است و دیده می شود. اگر همه به این برسیم که همه چیز دیده می شود، تمام خصوصیات و رفتارها دیدنی است و می تواند به مرحله دیدن و مفهوم برسد گامی تکمیل کننده است که در ارتباط با «روان بینی» همه مسائل و علوم موجود در ارتباط است. این علم مانند کهکشانی در میان علوم است که وجود داشت ولی کشف و نام گذاری نشده بود.
نظریه علمی میدانی «روان بینی» برآن است که بگوید براساس ورود به حالی دقیق، تمام مخترعین و مکتشفین و اهل فکر و خرد، به ارائه علوم خود مشغولند. در یک گردآوری مفهومی، روان بینی از حدس و دید درست تا عمل و ارائه درست و واکنش و نتیجه درست است. یعنی انسان گاهی به عنوان مثال - در علم روان شناسی - نسبت به رفتارها و احساس یکدیگر بدون اینکه حرفی بزند پاسخ و واکنشی درست نشان می دهد. پس از همین جا به این نوع واکنش هم می توان از زاویه مبحث چند بعدی «روان بینی» نگاه کرد. یعنی انسان به برخی از مسائل خود که انجام می دهد نام نزدیک به فکر که سریع بتوان با آن ارتباط برقرار کرد نگذاشته است.
علم «روان بینی» نام ارتباط دار کلیه علوم فیزیکی و متافیزیکی است که براساس شناخت، تجربه و دید درست به نتیجه می رسد. یعنی علمی که می بیند، کسی که براساس دیدن درست روان هر چیزی به محاسبات و نتایج درست می رسد، یعنی اگر آن علم به «روان بینی» و دیدن محتوای آن نرسد از طرف مطرح کننده یا مطرح کنندگان به نتیجه مطلوب نخواهد رسید. یک مخترع اگر محتوای نتیجه اختراع خود را نبیند نمی تواند آن اختراع را انجام دهد. دیدن نتیجه قبل از اختراع توسط مخترع همان «روان بینی» است دیدن نقطه فرمان آن اختراع- یعنی روان آن- که چگونه عمل خواهد کرد، چگونه دیگر قسمت ها را هماهنگ خواهد کرد و هر قسمتی با قسمت دیگر چگونه ارتباط برقرار خواهد کرد همان «روان بینی» است.
درست مثل حروف که کلمه ای را می سازند، قطعات هم وسیله ای را می سازند. خود قطعه هم قبلا نام کلمه را بر خود دارد یعنی از جمع کردن کلمات در کنار همدیگر گفتمان ها و تکنولوژی ها و علوم ساخته می شود. در یک مشاهده ریاضیاتی کلمات دارای «روان» هستند. دیده می شوند وقتی در کنار هم قرار می گیرند به مفهوم می رسند. قطعات هم دارای «روان» هستند. وقتی در کنار هم قرار می گیرند یا به هم وصل می شوند; حرکت می کنند، می خوانند، راه می برند، پرواز می کنند. مبحث «روان بینی» در همه جا موجود است و با کمی توجه در همه جا دیده می شود. یعنی زمین و زمان و جهان براساس «روان بینی» خلق شده است تمام مسائل و موجودات از مولکول و سلول گرفته تا سیاره و ستاره و تا خود جهان را می توان با دوربینی روان بینانه مورد بررسی و دیدن قرار داد. جهان، جهان دیدن است. محاسبات دارد. هندسه و ریاضیات دارد.
نکته به نکته آن دیدنی است. وقتی دیده می شود مورد بهره برداری و استفاده قرار می گیرد. برای این دیدن باید تلاش کرد، تا ندیدن ها که برای نشدن ها و نمی شود ها خلق شده است مهو شود. یعنی نظام جهان را اگر از دریچه دیدن بنگریم مفاهیم جای اصلی خود را پیدا می کنند مفیدها بیشتر می شوند، علوم بیشتر طلوع می کنند. بیشتر تاثیر می گذارند.
نظریه علمی «روان بینی» بر آن است که تمام داده ها و گرفته های بشر را در ارتباط با فعالیت هایی که انجام می دهند مورد ارزیابی قرار دهد. می خواهد با ارتباط با کتاب هایی که منتشر شده، پزشکانی که مشاوره می کنند، مخترعین و مکتشفین و دانشگاهیان; از یک نقطه نزدیک به آنها بنگرد. مثلا می بینی کتابی در ارتباط با شناخت انواع دردها و بیماری ها نوشته شده است اما به گونه ای که کسانی که می خوانند هم مریض می شوند! یعنی تاثیر منفی دارد. اگر این کتاب را استاد به دانشجو درس بدهد و در جامعه جا بیفتد چه می شود؟ اکثر ترجمه ها امروز در نوع نگرش ایراد دارند.
یعنی مترجم بدون اینکه بداند گاهی به گونه ای ترجمه می کند که از دل لغت ها یک ویروس بیرون می آید. آدم که کتاب های روانشناسی را می خواند گاهی می بیند ترجمه ها توسط اشخاصی صورت گرفته که فقط مترجم بوده اند! نه کسی که به غیر از ترجمه از روانشناسی سر در بیاورد یا از یک روان شناس یا روان پزشک برای ترجمه مشاوره بگیرد. خوب! مسلما اگر خوشبینانه نگاه کنیم در میان مطالب خوبی که ترجمه شده گاهی نوشته هایی پیدا می شود که خودش تولید بیماری می کند. آدرس غلط می دهد. همین طور برخی کتاب های علوم دیگر که توسط متخصصین نوشته شده است هم گاهی این مشکل را دارد. یعنی از تربیت ذهنی قابل قبولی برخوردار نیست و گاهی می بینی خود حل مشکل ها توسط برخی مشکل ساز است. یعنی کسی که بخواهد آن را بخواند نمی داند چگونه با مشکلی که دارد - یا ناآگاهی - که دارد برای آگاه شدن چگونه با مشکل مواجه شود. دانشجو همین طور! خواننده هم همین طور! اینجاست که احساس می کنم باید با علم روان بینانه به سراغ سخن گفتن ونوشتن و نشان دادن رفت. آن هم از نوع میدانی اش. اگر علم «روان بینی» مورد استفاده قرار گیرد نشان داده خواهد شد که چرا مسائل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، در برخی جاها با ایراد همراه است.
چون کسی که چیزی را می گوید باید ببیند و بگوید، ببیند و بنویسد و ببیند و بسازد. چیزی روان بینانه است که اول روان آن مساله دیده شود، بعد طرح گردد تا مورد بهره برداری قرار گیرد. علم «روان بینی» یعنی دیدن و گفتن. درست دیدن و درست ساختن. در این وجیزه به این اهتمام.
متخصص علوم رفتاری
نویسنده : دکتر وحید حیدری
منبع : روزنامه مردم سالاری


همچنین مشاهده کنید