شنبه, ۱ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 20 April, 2024
مجله ویستا

همسایه جدید شرقی !


همسایه جدید شرقی !
سالهاست که جمهوری اسلامی ایران در مرزهای شرقی خود با دو کشور همسایه پاکستان وافغانستان با مشکلاتی مواجه است . پاکستان به دلیل بی ثباتی سیاسی و تغییر پیاپی دولت ها و افغانستان به دلیل اشغال توسط ارتش سرخ شوروی و سپس توسط ارتش های آمریکا و انگلیس .
در کشاکش این بی ثباتی ها و اشغال نظامی دستگاه های اطلاعاتی آمریکا اقدام به خلق اهرم جدیدی کردند که ابزاری است دردست آنها برای ایجاد توازن هدایت شده و مورد نظر واشنگتن در شرایط بحرانی . این پدیده گروه تروریستی طالبان است که با خارج کردن افغانستان از دست مجاهدان افغان زمینه را برای حمله نظامی آمریکا به این کشور فراهم ساخت و افغانستان به اشغال نظامی آمریکا و انگلیس درآمد.
در آن زمان آمریکا به همکاری دولت پاکستان برای اشغال نظامی افغانستان نیاز داشت . با همین هدف ژنرال پرویز مشرف را با یک کودتا به حکومت اسلام آباد رساند و بعد از آنکه به اهداف خود در افغانستان رسید او را در سال گذشته کنار گذاشت و البته حقوق او را در اندازه یک مهره و نوکر رعایت کرد. اکنون پرویز مشرف زیر سایه دولت آمریکا آزادانه زندگی می کند و حتی به عنوان یک نظریه پرداز سیاسی اظهارنظرهایش درباره مسائل منطقه توسط رسانه های وابسته به بلوک غرب منتشر نیز می شود.
اقتضای این مرحله از شرایط منطقه به ویژه پاکستان و افغانستان ایجاب می کند آمریکا از اهرم طالبان استفاده نماید تا بتواند مهار حکومت در این دو کشور را دردست داشته باشد. ظهور پررنگ تر طالبان در شرایط کنونی درست همان چیزی است که آمریکا به آن نیاز دارد تا بتواند توازن مورد نظر خود را ایجاد و حفظ نماید و اهداف بعدی خود را محقق سازد. عناصر اصلی آنچه آمریکا اکنون دنبال می کند اینها هستند :
۱ ) در افغانستان باید عدم موفقیت ها و شکست های اشغالگران به گردن دولت این کشور بیافتد و شخص حامد کرزی باید قربانی شود. با این کار آمریکا می تواند وضعیت درهم ریخته خود را در افغانستان بازسازی کند و برای تحقق بقیه اهداف خود تلاش نماید.
۲ ) به بهانه اینکه طالبان اکنون یک تهدید است دولتمردان واشنگتن می توانند چنین وانمود نمایند که ادامه حضور نظامی آمریکا در افغانستان ضروری است . بیش از ۷ سال اشغال نظامی یک کشور بدون آنکه در مولفه های اصلی اداره امور آن بهبودی حاصل شود برای افکار عمومی جهان و خود مردم کشوری که تحت اشغال قرار دارد قابل قبول نیست . افغانستان نه تنها شاهد بهبود وضعیت نیست بلکه در ابعاد گوناگون عمرانی اقتصادی فرهنگی امنیتی در دوران اشغال نظامی دچار عقبگرد شدید شده و البته در زمینه افزایش کشت و قاچاق مواد مخدر پیشرفت زیادی داشته است ! چنین وضعیتی هرچند برای آمریکا مایه سرافکندگی است ولی در عین حال بهانه خوبی برای ادامه حضور اشغالگرانه در افغانستان جهت ادامه تلاش برای تحقق اهداف استعماری در منطقه است .
۳ ) پاکستان با توجه به موقعیت سیاسی ـ جغرافیائی خاصی که به دلیل مجاورت با هند دارد برای آمریکا از اهمیت زیادی برخوردار است . با عنایت به همین واقعیت نظر دولتمردان واشنگتن اینست که دولت پاکستان در هیچ زمانی نباید خارج از کنترل آمریکا باشد. تحرکات مردمی سالهای اخیر که منجر به استقرار دولت جدید در پاکستان شد اگر مهار نشود پیامدهای آن با این خواست آمریکا تناسبی نخواهد داشت . برای آنکه مهار دولت پاکستان دردست آمریکا باشد شاخ و شانه کشیدن های طالبان برای اسلام آباد بهترین ابزار است . آمریکا حتی اگر لازم بداند حاضر است طالبان را به جای حاکمان فعلی پاکستان بنشاند تا به کنترل قطعی اسلام آباد اطمینان داشته باشد هرچند نمایش دموکراسی ظاهری در منطقه برای آمریکا یک نیاز حیاتی است .
۴ ) آمریکا هیچ واهمه ای از اینکه پاکستان اتمی در اختیار چه کسانی قرار میگیرد ندارد . زیرا یا از وجود طالبان فقط به عنوان اهرم فشار استفاده خواهد کرد و یا اگر به هر دلیل طالبان را بر مردم پاکستان حاکم کند مهار بمب اتمی و طالبان را یکجا در اختیار و کنترل خود خواهد گرفت .
۵ ) درصورت تحقق هر یک از فرضیه های مذکور جمهوری اسلامی ایران باید این واقعیت تلخ را از هم اکنون باور کند که با همسایه جدیدی در مرزهای شرقی خود مواجه است که نام آن طالبان و ویژگی هایش تحجر قانون شکنی وحشی گری بیگانگی از اسلام واقعی و همچون مهره ای دردست آمریکا عمل کردن است . این همسایه هر چند ممکن است بار دیگر به یک حکومت رسمی در پاکستان و یا افغانستان تبدیل نشود ولی به عنوان یک دولت سایه در همسایگی ما عمل خواهد کرد.
این واقعیت های پنجگانه هر کدام به نحوی با امنیت ملی ما مرتبط هستند. خطر همسایه جدید شرقی را هر چند در سایه بماند باید جدی گرفت . دستگاه دیپلماسی خارجی ما با وضعیت موجود شاید نتواند از عهده مقابله با این خطر برآید. ما شدیدا به کار گروه توانمندی که بتواند این خطر را با دقت رصد کند و راهکارهای صحیح مقابله با آنرا تشخیص دهد نیازمندیم . اقدام جدی و بموقع برای عمل به نسخه کارشناسانه این کارگروه نیز یک ضرورت است . دفع این شر برای ما آسان است بشرط آنکه در همه مراحل جدی باشیم .
منبع : روزنامه جمهوری اسلامی


همچنین مشاهده کنید