نترس، گرسنه نمی مونی

هر روز بر تعداد افراد چاق و ناامید فزئده می شود. آدمهایی که کللکسیونی از روشهای ناموفق لاغری را امتحان کرده اند و در آخر به این نتیجه رسیده اند که بهتر است چاق بمانند و باور کنند که چاقی در خون آنهاست. آمار های روانشناسان نیز تکان دهنده است. تقریبا تمام روشهای درمان چاقی اعم از رژیمهای غذایی استاندارد، ورزش، لوازم لاغری و داروهای لاغر کننده ممکن است توانسته باشند فرد را به صورت موقت به رویای لاغری نزدیک کنند اما در یکسال بعد بازگشت به وزن سابق غیر قابل اجتناب بوده است. آیا انسان فاتح کره ماه نمی تواند بدن خودش را در اختیار بگیرد؟
این پرسشی است که رفتارگرایان پاسخ آنرا با رضایت خاطر به شما می دهند.
داروین را که همه می شناسید، بله درست حدس زدید او همان کسی است که با نظریه تکاملی اش داد همه را درآورد. البته نظریه معروف او در مورد تکامل یافتن موجودات روی زمین در طی میلیونها سال و انتخاب طبیعی گونه های سازگارتر و از بین رفتن گونه های ناسازگار چندان مشکلی ایجاد نکرد اما وقتی پای اشرف مخلوقات، انسان به میان آمد و داروین انسان را نیز از این قانون بی رحم مستثنی ندانست به خیلی ها بر خورد و نتوانستند این توهین را تحمل کنند که انسان از نسل میمونهای هوشمند بوده و به مروز زمان به شکل امروزه تکامل یافته است.
با اینکه سالهاست داروین به خاطر این فرضیه جسورانه اش مورد لعن و نفرین دشمنان قسم خورده اش قرار دارد، اما به تازگی برخی از ابعاد نظریه اش طرفدارانی پیدا کرده است که در این میان روانشناسان پیرو داروین پیشگام هستند.
● باز هم چاقی:
مسئله چاقی و روند مهارگسیخته روبه گسترش آن امروزه به یکی از معضلات اصلی بشر تبدیل شده است. هر روز شاهد یک کشف جدید و به دنبال آن ورود پر هیاهوی یک دارو یا دستگاه لاغری به بازار هستیم با این وجود چاقها هر روز چاقتر، دکتر ها و متخصصین تغذیه هر روز درمانده تر و مردم هر روز هراسانتر می شوند. به راستی علت چیست؟ آیا فاتح کره ماه و شکافنده اتم نمی تواند از شرچند کیلوگرم چربی ناقابل راحت شود؟
به تازگی آمار تکان دهنده ای از مجامع بین المللی مبنی بر میزان تاثیر دراز مدت رژیم ها و داروهای لاغری منتشر شده است که من ترجیح می دهم آنرا ارائه نکنم چون بسیار ناامید کننده است. چراکه به خاطر همدردی با جامعه چاقها ترجیح می دهم این خبر بد دست کم از طرف من نباشد. اما اگر دوست دارید کمی درمورد آن بدانید فقط می توانم بگویم این تحقیقات گسترده نشان داده میزان تاثیر و ماندگاری یکساله رژیمهای لاغری سخت، مصرف داروها و لوازم لاغر کننده غیر جراحی به صورت جداگانه و توام هیچ تفاوت معنی داری با "هیچ کاری نکردن" ندارد. این بدان معناست که اگر امروز قصد داشتید به مطب یک پزشک بروید یا دیک دستگاه لاغری بخرید و یا پیش دوست داروخانه چی تان بروید و پس ازانداز چند ماه اخیرتان را برای خرید یک قوطی قرص لاغری خارجی به او بدهید دست نگه دارید. چراکه بهتر است هیچ کاری نکنید و دست روی دست بگذارید تا اینکه پول و جان خود را به دست متخصصان رنگارنگ تغذیه و زیبایی و تناسب اندام بدهید. البته ادامه خبر کمی تا قسمتی امیدوار کننده است. چراکه این محققین به این نتیجه رسیده اند که تنها تغییرات رفتاری غذاخوردن مثلا آرام غذا خوردن، جویدن کافی، به موقع غذاخوردن، لذت بردن از غذا، نگاه نکردن تلوزیون موقع غذا و کارهایی از این قبیل در عرض یکسال بدون گرفتن رژیم غذایی خاص یا خوردن قرصهای لاغری و یا استفاده از سونا و جکوزی و ماساژدرمانی تاثیری به مراتب بیشتر در لاغری فرد دارد.
● گر صبر کنی ز غوره ...
نکته جالب اینکه اغلب افراد که به طریقی با این روش درست زیستن آشنا می شوند بعد از انجام آن در عرض شش ماه به خاطر لاغر نشدن مایوس می شوند و این روش را رها می کنند. به همین دلیل محققین به آنها توصیه می کنند روش مذکور تنها زمانی تاثیر می کند که فرد حداقل یکسال آنرا انجام دهد. با توجه به این که این روش نه تنها برای سلامتی افراد ضرر نداشته، بلکه سلامتی خالص و پایداری را به آنها هدیه می دهد ادامه آن تا آخر عمر به همه توصیه می شود.
● داروین و میمونهایش:
حتما سوال می کنید خب این تحقیق چه ارتباطی با داروین و میمونهایش دارد. ارتباط ایندو با هم در این است که این دانشمندان علت عمده چاقی رو به گسترش دهه اخیر را رفتار های غلط تغذیه ای انسان می دانند. آنها بر این باورند که انسان در سالهای ابتدایی خلقت به خاطر شرایط سخت زندگی مجبور بوده وقتی غذایی به دست می آورده به مقدار زیادی غذا بخورد. چراکه انسان های نخستین غالبا شکارچی بوده و نمی توانستند همیشه شکار بکنند. از طرفی نگهداری گوشت شکار و مخفی کردن آن از دست رقیبان و حیوانات کار چندان راحتی نبوده است به همین دلیل او آموخته بود که وقتی به غذا می رسید به حد افراط از این غذا تناول کند. از سوی دیگر زندگی پر خطر و خشن او در جنگل به او یاد داده که در موقع خوردن غذا به همه چیز و همه کس توجه کند تا مبادا مورد حمله و آسیب قرار گیرد. نظریه تکاملی داروین در ادامه عنوان می کند که گونه های از انسان که توانستند اینگونه زندگی کنند بدون شک توانستند از میان انسان های نازک نارنجی دیگر زنده مانده و به تولید مثل ادامه دهند. بنابراین به احتمال زیاد ما انسانها نوادگان همین انسانهای خشن هستیم.
این عادت غلط سالها با انسان بوده و حتی بر ارزشها و سنتهای او نیز تاثیر گذاشته است به گونه ایکه در کتاب سینوهه، پزشک فرعون می خوانیم که چاقی یک ارزش بوده و افراد پولدار و اشرافزاده را از روی شکم برجسته و لپهای گل انداخته شان تشخیص می داده اند. با گذشت قرنها از این واقعه امروز انسان دیگر هر لحظه در خطر نیست و بهتر است به آرامی و با تمرکز غذا بخورد. او مجبور نیست بیش از اندازه بخورد چون غذا همیشه در دسترس است و خطر قحطی و خشکسالی با وجود تکتولوژی پیشرفته فراوری و بسته بندی و نگهداری غذا به حداقل ممکن رسیده است اما او هنوز به صورت ذاتی و یا شاید عادت وار همانگونه رفتار می کند که اجدادش در هزاران سال قبل عمل می کردند.
از این روست که روانشناسان تصحیح رفتار غذا خوردن را شاه کلید حل معضل چاقی می دانند.

دکتر مهرداد اخوان بهبهانی