سه شنبه, ۲۹ اسفند, ۱۴۰۲ / 19 March, 2024
مجله ویستا


پایانه شرق جوان می شود


پایانه شرق جوان می شود
پایانه های حمل ونقل بین شهری از مرسوم ترین مکان ها برای جابه جایی مسافران میان شهرهای مختلف با فواصل کم و زیاد هستند. اگرچه گسترش خطوط حمل و نقل هوایی و خطوط ریلی تندرو در دهه های اخیر از اهمیت حمل و نقل جاده ای کاسته است. اما دربسیاری از کشورها همچون کشورمان حجم بالایی ازمسافران از طریق جاده و با استفاده از انواع و اقسام اتوبوس، مینی بوس و تاکسی های بین شهری تردد می کنند.
پایتخت ایران به عنوان یک کلانشهر، با جمعیتی بالا که براساس الگوهای مختلف از ۱۰ تا ۱۳ میلیون تخمین زده می شود، پرترددترین شهر کشور است که گرایش به تمرکزگرایی و قرار گرفتن بخش زیادی از سازمان های دولتی، خدماتی، دانشگاهی و مراکز تولیدی و صنعتی در داخل و حاشیه آن سبب شده است هر روزه مسافران زیادی را در خود پذیرا باشد یا از خود خارج کند.
هزینه های سنگین سفر هوایی و مشکلات تهیه بلیت برای استفاده از قطار و شبکه ریلی و فراگیر نبودن این شبکه، استفاده از اتوبوس های بین شهری را در میان مسافران دامن زده است، به طوری که روزانه ده ها هزار نفر از طریق پایانه های مسافربری تردد می کنند.
● پایانه شرق؛ پایانه شمالی ها
ترمینال شرق با قدمتی حدوداً ۳۰ ساله از جمله مبادی اصلی شهر تهران است که مسافرانی از استان های شمالی کشور و همچنین شهرهای شمالی استان خراسان میهمانان اصلی آن هستند. مازندرانی ها و گلستانی ها بیشترین مراجعان به این پایانه مسافربری را تشکیل می دهندکه به این جمعیت باید حجم بالای مسافران و گردشگران داخلی برای استفاده از طبیعت زیبا و سرسبز شهرهای شمال و همچنین زائران هشتمین امام شیعیان را هم اضافه کرد. با این وجود پایانه شرق واقع در انتهای خیابان دماوند سال هاست با مشکلاتی دست وپنجه نرم می کند که رمق از مسافران و مراجعان گرفته است، اما هنوز توجه جدی مسؤولان امر در شهرداری و سازمان پایانه ها و پارک سوارها را به خود جلب نکرده است. اگرچه پایانه شرق در مقایسه با جنوب، پایانه جوانی محسوب می شود و عمری کمتر از ۳۰ سال دارد، اما بسیاری از نیازهای مسافران در طراحی آن در نظر گرفته نشده است. از بعد کمی و کیفی خدمات رسانی و به گفته مسافرانی که از این پایانه استفاده می کنند، پایانه شرق در میان ضعیف ترین پایانه های تهران قرار دارد. ۲۰ غرفه خدمات رسانی از جمله فروشگاه پوشاک و لوازم آرایشی، لوازم صوتی و تصویری، کافی نت و چند بوفه برای تغذیه مسافران همه آن چیزیست که به عنوان امکانات خدمات رسانی در اختیار مسافران قرار دارد که تنوع کم محصولات و کیفیت پایین آنها به ویژه در زمینه بوفه های تهیه مواد غذایی سبب شده است مسافران کمتر تمایلی به خرید و استفاده از این کالاها و خدمات داشته باشند. یک فروشنده مواد غذایی که انواع و اقسام ساندویچ و مواد خوراکی برای مسافران تهیه می کند در مورد کیفیت محصولات می گوید: به دلیل کوتاه بودن فواصل شهرهای شمالی بیشتر مسافران از صرف وعده غذایی در بین راه خودداری می کنند و مصرف اقلام خوراکی مثل بیسکویت و چیپس بیشتر مرسوم است. با این حال انواع ساندویچ های تولید شده در این بوفه بهداشتی بوده و مورد نظارت ناظران وزارت بهداشت قرار می گیرد. اما آنچه در اولین نگاه به این بوفه ها به چشم می خورد گویای این مطلب است که اقلام خوراکی عرصه شده چندان بهداشتی نیستند و نظرات برخی مسافران هم این موضوع را تایید می کند. بخش فرهنگی پایانه شرق شامل غرفه هایی مثل کیوسک مطبوعات، کانون پرورش فکری و شهر کتاب است که این غرفه ها نیز مشتریان زیادی ندارند و اگر در حاشیه خیابان واقع نمی شدند و از محل عابران رهگذر و افراد محله فروشی نداشتند، حضورشان به نوعی قابل توجیه نبود. اجناس عرضه شده در فروشگاه های آرایشی و لوازم صوتی و تصویری نیز از کیفیت مطلوبی برخوردار نبوده و کمتر مورد توجه مسافران قرار می گیرند.
● پایانه شرق نو می شود؟
بیش از ۲۵ هزار مسافر به طور میانگین هر روز در حدود ۸۸۰ دستگاه اتوبوس و سواری و مینی بوس سوار می شوند تا با گذر از پیچ وخم جاده های شمالی خود را به مقصد مورد نظر برسانند. حدود ۱۰ شرکت تعاونی مسافربری، چند شرکت تعاونی تاکسی کرایه و همچنین شرکت های تعاونی چندمنظوره وظیفه حمل و نقل مسافران از پایانه شرق را به عهده دارند که به ویژه در ایام تعطیل سال و همزمان با افزایش مسافرت ها به مناطق شمالی، تکافوی تعداد زیاد مسافران را نمی کند. در همین ایام است که تهیه بلیت هم دوچندان مشکل می شود و گرنه درایام عادی سال تهیه بلیت از پایانه شرق کار ساده ایست. مجید که پادوی یکی از شرکت های تعاونی است و به ازای فروش هر بلیت ۱۰ درصد از بهای آن را دریافت می کند، معتقد است: مزاحمتی در کار نیست ما کار خودمان را می کنیم و هدفمان راحتی مسافران و تهیه هرچه سریعتر بلیت است. حضور پررنگ مردان و کم رنگ شدن حضور زنان، فضا را بر اندک زنان و دختران حاضر در پایانه سنگین می کند. اگر به عنوان مثال در پایانه جنوب حضور برخی از زنان غرفه دار فضای مردانه را تلطیف کرده است در پایانه شرق غرفه داران و کارمندان شرکت های تعاونی همه مرد هستند. ۴ هزار متر زیربنا برای پایانه ای که قرار است بخش زیادی از مسافران شمالی را جابه جا کند فضای زیادی نیست. مدیرعامل سازمان پایانه ها و پارک سوارهای شهرداری تهران با اعلام این خبر معتقد است: پایانه جدید در ورودی شرقی تهران قرار دارد و با توجه به گسترش شهرک های اقماری و حومه شرق تهران می تواند ضمن پوشش سفرهای شرقی و جنوبی به شهرهای مختلف، دسترسی آسان تری به این ترمینال را هم سبب شود. به گفته امیر حسین صدیقی این پایانه دارای ایستگاه مترو بوده و به این ترتیب نیازی به استفاده از خودروهای شخصی یا پارکینگ وسیع نخواهد بود. اینکه عملیات اجرایی پایانه جدید چه زمانی آغاز می شود منوط به سرمایه گذاری کلانی است که شهرداری درصدد جذب آن از سوی یک سرمایه گذار توانمند است. پیگیری های خبرنگار «جوان» برای انجام مصاحبه با سرپرست پایانه شرق و اطلاع از جزئیات طرح بی نتیجه ماند تا انتقال پایانه شرق به نقطه ای دیگر و رفع مشکلاتی که مردم و مسافران با آن درگیر هستند در هاله ای از ابهام باقی بماند. در این میان تنها شخصی که از میان مسؤولان پایانه پاسخگوی سؤالات شد، احمد اعلایی مدیر شیفت ترمینال بود که با تایید مشکلات موجود در پایانه، از طرح انتقال آن سخن گفت. اگر چه مسافران حاضر در ترمینال از نبود فضای سبز کافی برای گذران زمان های انتظار خود گلایه دارند، اما احمد اعلایی معتقد است فضای سبز به میزان کافی در اختیار مراجعان قرار دارد و حتی پایانه از سوی سازمان بازرسی کل کشور به دلیل فضای سبز مناسب مورد تقدیر قرار گرفته است. به نظر می رسد اشاره مدیر شیفت ترمینال به فضای سبز واقع در ضلع جنوبی است که در امتداد اتوبان و در مجاورت خیابان دماوند قرار دارد. این فضای سبز نه در محیط ترمینال که در کنار آن قرار گرفته و اگر چه امکان استفاده از آن برای مسافران وجود دارد، اما به دلیل در حاشیه بودن آن کمتر مورد توجه قرار می گیرد.
● امنیت در پایانه شرق
آنچه در پایانه شرق و در مقایسه با سایر پایانه های شهر تهران به چشم نمی خورد حضور ماموران نیروی انتظامی است که به نوعی کمبود و آسیب های اجتماعی در این پایانه را می رساند. نبود دستفروشان و فروشندگان انواع و اقسام مواد مخدر، CD های غیر مجاز و سایر اقلام غیر قانونی وجه تمایزی است که پایانه شرق با پایانه های دیگر تهران دارد و از این نظر آمار جرم خیزی کمتری را ثبت کرده است. اگر چه مسافرت به شهرهای شمالی اغلب کوتاه بوده و با صرف زمان های چند ساعته مقدور است با این وجود برخی مسافران به جای استفاده از تاکسی های کرایه واقع در ترمینال از سواری های بیرون استفاده می کنند که یک دلیل آن سرعت بالای آنهاست. به دلیل نبود نظارت بر نحوه سرویس دهی این سواری ها، آنها بیشتر مسیر را با سرعت های غیر مجاز طی می کنند اما تاکسی های شرکتی موجود در پایانه به خاطر برخورداری از سیستمGPS امکان کمتری برای تخلف از سرعت دارند و این مزیتی است برای کسانی که برای جان و مال خود اهمیت قائلند. با توجه به مسائلی که پایانه شرق با آن درگیر است باید منتظر عملیاتی شدن پروژه جدید پایانه شرق بود تا شاید باری از مشکلات آن برداشته شود.
ناصر جعفرزاده
منبع : روزنامه جوان


همچنین مشاهده کنید