اثبات ازدواج دوم همسر

سال‌ها قبل من و همسرم قصد مهاجرت به خارج از کشور را داشتیم. همسرم در آن زمان از من خواست برگه‌هایی را که به انگلیسی بودند، امضا کنم و عنوان کرد که آنها برای وکالت در امور مهاجرت لازم هستند. بعد از آن رفتار همسرم بسیار تغییر کرد و با توجه به شواهدی، احتمال زیادی می‌دهم که ازدواج مجدد کرده است؛ ولی مدرک محکمه‌پسند برای اثبات ندارم. متاسفانه کسی را هم برای پیگیری این قضیه ندارم. اینک ۲ سوال برای من مطرح است؛
۱) اگر بر فرض برگه‌هایی که امضا کردم، وکالتنامه نباشد، می‌تواند سندی به عنوان اجازه برای ازدواج مجدد (یا هر چیز دیگری به ضرر من)‌ باشد.
۲) برای اثبات این که همسرم ازدواج کرده است، چه کارهایی می‌توانم بکنم؟
شوکا - م (تهران)‌
هر متنی را که شما امضا کنید، برایتان بار حقوقی دارد و اطلاع نداشتن از محتوای آن، شما را از مسوولیت‌های ناشی از امضای این متن مبرا نمی‌کند. ضمن آن که شما نمی‌توانید ادعا کنید که با اراده خود آن را امضا کرده‌ و برای امضای آن تحت فشار نبوده‌اید.
درباره احتمال ازدواج همسرتان نیز این ادعا نیاز به اثبات دارد و آن، بررسی شناسنامه همسرتان است؛ اما اگر همسر شما ازدواج موقت کرده باشد، این مساله قابلیت اثبات ندارد؛ چون ازدواج موقت در شناسنامه درج نمی‌شود.
● قوانین مربوط به ازدواج موقت
آیا می‌توانیم نوشته‌ای را مبنی بر ازدواج موقت تنظیم کنیم تا اگر زمانی مشکلی برایمان پیش آمد، این نامه را ارائه کنیم؟ چه راه‌حل حقوقی برای این مساله وجود دارد؟
کرم‌رضا - خ (قائمشهر)‌
هرگونه ارتباطی میان زن و مرد، به شرطی که زن شوهر نداشته باشد، باید در قالب ازدواج موقت و صیغه‌نامه رسمیت یابد. برای این موضوع هم باید با مراجعه به دفترخانه، صیغه‌نامه‌ای را تنظیم کرد. در عقد موقت، مرد نیاز به دریافت رضایت از همسرش ندارد و در این عقد، مشخصات همسر در شناسنامه مرد درج نمی‌شود.
اما اگر فرد مورد نظر شما، دختر و باکره است، برای ازدواج با وی حتما باید خانواده او از این موضوع مطلع باشند، ضمن آن که هر نوع ازدواج این نوع دختران فقط در قالب عقد دائم مطرح است و عقد موقت شامل دختران باکره نمی‌شود. اگر هم شما به همراه یک دختر خانم در خیابان دستگیر شوید، این مساله در حکم رابطه نامشروع تلقی شده و برای آن مجازات قانونی وجود دارد و در صورت شکایت خانواده دختر، شما محکوم خواهید شد. حتی اگر متنی میان شما تنظیم و به امضای دو طرف نیز رسیده باشد، این مساله ارزش حقوقی ندارد و مشکلی از مشکلات احتمالی شما را حل نخواهد کرد.
● عدم تمایل صاحب ساختمان از تکمیل واحد مسکونی
مدتی قبل آپارتمانی مسکونی را در طبقه همکف یک ساختمان ۵ طبقه خریدم. قولنامه خرید تنظیم و و بخش زیادی از پول نیز پرداخت شده و به این ترتیب کلید آپارتمان در اختیار من است و قرار است بعد از صدور سند، بقیه پول پرداخت و سند به نام من زده شود. این واحد مسکونی با یک واحد دیگر دارای یک حیاط‌خلوت است که سقف آن پوشیده نیست. سازنده ساختمان نیز از پوشاندن آن خودداری می‌کند و می‌گوید این جزو تعهدات و وظایف او نیست؛ حال آن که پوشیده نبودن سقف حیاط‌خلوت باعث ریزش باران و برف احتمالی و ورود گرد و خاک به خانه می‌شود. آیا در صورتی که چنین اقدامی از سوی صاحبخانه صورت نگیرد، می‌توانم اقدامی حقوقی علیه او انجام دهم؟ آیا می‌توانم تا آماده نشدن این بخش از خانه از حضور در دفترخانه و پرداخت پول برای تنظیم سند خودداری کنم؟
غلامحسین - ض (جیرفت)‌
صاحب ساختمان باید هرگونه تعهدی را که در قولنامه تنظیم شده است، انجام دهد. اگر هم برای مسقف کردن حیاط‌خلوت خانه تعهدی داده باشد، باید این کار را انجام دهد؛ اما اگر چنین تعهدی نداده باشد، خریدار جدید نمی‌تواند از پرداخت بقیه پول معامله خودداری کند و این مساله در قالب دادخواست «الزام به تنظیم سند» از سوی خریدار خانه قابل پیگیری و طرح دعوی است. البته برای ملک ساخته شده طبق صورت نظر تفکیکی و پایان کار و نقشه‌های تایید شده شهرداری به مرحله تنظیم سند می‌رسد و اگر در نقشه ساختمان، چنین مساله‌ای وجود داشته باشد، باید این کار از سوی صاحبخانه انجام شود تا برای خانه سند صادر شود.
● داشتن ۲ شناسنامه جرم است؟
۴ سال قبل ازدواج کردم و پس از مدتی با همسرم دچار اختلاف شدم. در آن مقطع با وجود داشتن شناسنامه، تقاضای صدور شناسنامه المثنی کرده و در آن مقطع نیز اعلام کردم مجرد هستم. در حال حاضر در شناسنامه دوم من مجردم و در شناسنامه اول صاحب همسر می‌باشم. آیا داشتن ۲ شناسنامه جرم است؟ اگر بخواهم شناسنامه دوم خود را تحویل دهم، چه باید بکنم؟ در آن صورت، مسوولیتی متوجه من خواهد بود؟
فضه - م (قزوین)‌
داشتن ۲ شناسنامه همزمان از نظر قانون جرم است و در صورت استفاده از آن برای مواردی مانند ازدواج، با توجه به این‌که در شناسنامه دوم شما مجرد معرفی شده‌اید، عنوان مجرمیت شما استفاده از سند مجعول است که مجازات آن نیز جزای نقدی بین ۱۰۰ هزار تا یک میلیون تومان و حبس از یک تا ۳ سال است. بهتر است شما با مراجعه به ثبت احوال، شناسنامه دوم خود را تحویل دهید. در این صورت شناسنامه دوم باطل می‌شود و دیگر مسوولیتی متوجه شما نیست.
● طلاق در دوران بارداری
مدتی است همسرم به اعتیاد شدیدی دچار شده و من قصد جدایی از وی را دارم. او نیز مشکلی با این مساله ندارد؛ اما ۲ ماه است باردار شده‌ام. آیا می‌توانم در حین باردار بودن از همسرم جدا شوم؟ در این صورت، تکلیف شناسنامه فرزندم چه خواهد شد؟ البته همسرم با طلاق من در چنین شرایطی موافق است؛ اما آیا قانون با این مساله موافقت خواهد داشت؟
فاطمه - ح (تبریز)‌
از نظر قانونی، اگر شما بخواهید به شکل یکطرفه برای طلاق اقدام کنید، باید صبر کنید پس از وضع حمل چنین اقدامی انجام دهید؛ زیرا مشخص نیست فرزندی که به دنیا می‌آید، دختر است یا پسر؟ سالم است یا ناقص؟ مرده به دنیا می‌آید یا زنده و... تا تولد کودک نیز نمی‌توان درباره مسائلی مانند حقوق کودک و حضانت او اظهارنظر کرد؛ اما اگر میان شما و همسرتان توافقی وجود داشته باشد، می‌توانید با شرایطی از هم جدا شوید و این مساله هم می‌تواند جزو شرایط شما باشد.
پرسش‌های حقوقی خود را به نشانی اینترنتی روزنامه جام‌جم یا به شماره دورنگار این روزنامه ارسال کنید تا پاسخ‌های آنها در نخستین فرصت در ستون «وکالتخانه» درج شود.

علیرضا حسینی
وکیل پایه یک دادگستری و استاد دانشگاه

منبع : روزنامه جام‌جم