راز فامیل شما چیست...؟!

هیچ وقت به فامیلی خودت یا دوستات توجه کردی که چه معنایی داره، یا اصلا چرا با این فامیل شناخته شدی؟
خود منم تا به حال خیلی به این مسئله توجهی نداشتم، تا این که یه روز که تو بخش رادیولوژی یه بیمارستان کار می کردم آدمای جور واجور با فامیلای عجیب و غریب زیادی می اومدن و می رفتن.یه روز تو لیستم به فامیلی برخوردم و از قضای روزگار نوبت بنده خدا هم شده بود، آروم صدا زدم، خانم نادان ...دیدم کسی توجه نکرد، دوباره صدا زدم، بعد از سه بار صدا زدن که همراه با خجالت بود بالاخره صاحب فامیل متوجه شد و به داخل اتاق رادیولوژی رفت.
چرا آهسته صداش زدم، خب چون احساس می کردم بنده خدا با اون فامیلی که داره جلو بقیه خجالت خواهد کشید.
با یه نگاه به لیست دیدم فامیل های عجیب زیاد پیدا می شه، مثل زحمتکش، کلنگی خواه، خارکن، افتاده، سوزنی، کلوخی و بعضی از این فامیلا حتی به محل تولد افراد بر می گشت مثل نوفرستی، خراشادی و ... و بعضی هاشون به پیشه ای که در قدیم داشتن مثل مسگر، زغالی، بادامچی و کوزه گران و نسل به نسل این فامیل منتقل شده و حالا به اونا رسیده بود.
خلاصه اگر به فامیل خیلی از مردم دقت کنید چیزهای جالبی کشف می شه.
مثلا وقتی از آقای سوزنی می پرسم چرا شما را به این فامیل می شناسند می گوید در گذشته اجدادم لحاف دوز بودند و چون سوزن می زدند و دوخت و دوز داشتند به آن ها سوزنی می گفتند.
وی می افزاید: هر کسی بنابر پیشه ای که داشت به آن فامیل خوانده می شد.
حسین حلوایی می گوید: فکر می کنم چون اجدادم خیلی حلوا دوست داشته اند فامیلشان را حلوایی گذاشته اند.
با خانم خارکن هم صحبت می کنم، می گوید: پدرم ساربان بود و خارهای بیابان را برای شترانش جمع آوری می کرد برای همین به این نام ماندگار مانده ایم و صاحب این شهرت شده ایم.
از او می پرسم از این که با این فامیل خوانده شوید راضی هستید، وی می افزاید: این فامیلی است که با خصوصیات شغلی و حتی شاید اخلاقی اجدادمان سازگار بوده و هیچ وقت به این فکر نکرده ام که فامیل خوب داشتن می تواند برای آدم خوشبختی و عزت به همراه بیاورد بلکه این منش و خصلت انسانی است که آدم را به مراتب بالای روحی می رساند.
آقای بیچاره می گوید: نمی دانم چرا ما را با این فامیل می شناسند، اطلاع چندانی در این رابطه ندارم.
وقتی پای صحبت آقای دباغی می نشینم، می گوید: اجدادمان پوست های حیوانات را برای درست کردن کیف و کفش آماده می کردند و فکر می کنم این فامیل بر اساس پیشه قدیمشان به آنان داده شده است.
خانم نوفرستی می گوید: ما اهل روستای نوفرست هستیم و به همین دلیل با این فامیل خوانده می شویم و مردم هم بدون آن که بپرسند اهل کجایی از فامیلمان این نکته را درک می کنند.
● تاریخچه پیدایش ثبت احوال در ایران
در تاریخ اول میزان سال ۱۲۹۷ طبق تصویب نامه شماره ۱۱۶۷ هیئت اداره ای به نام سجل احوال در وزارت کشور تاسیس و در شهر تهران ماموران شهرداری به تنظیم اسناد و توزیع شناسنامه بین المللی و شروع به ثبت وقایع ولادت، ازدواج، طلاق و مرگ در دفاتر مربوط کردند، سپس به موجب قانون مصوب ۲۴ خرداد ۱۳۰۴ مجلس شورای ملی از طرف وزارت کشور تدریجا اداراتی به نام اداره سجل احوال در شهرستان ها دایر و شروع به توزیع شناسنامه و ثبت وقایع چهارگانه مذکور شده است، قانون مزبور بر حسب قانون مصوب ۲۰ خرداد ۱۳۰۷ نسخ و اداره کل آمار و ثبت احوال به نام اداره کل احصائیه و سجل احوال که جزو ادارات کل تابع وزارت کشور بود، تاسیس و بطور مستقل شروع به کار کرد.
در سال های ۱۳۱۰، ۱۳۱۲ و ۱۳۱۳ اصلاحاتی در قانون مصوب ۱۳۰۷ به عمل آمد و آیین نامه قوانین مزبور نیز هر یک در موقع خود به تصویب هیئت دولت رسیده است.
به موجب اصلاحیه قانون ثبت احوال که در۲۲/۲/۱۳۱۹ تصویب شد تمام قوانین قبلی منسوخ و قانون مزبور به همراه آیین نامه اجرایی آن تا تیر ماه ۱۳۵۵ که قانون سازمان ثبت احوال کشور به تصویب رسید ملاک عمل قرار داشت تا این که بنا به ضرورت های ناشی از انقلاب شکوهمند اسلامی مجددا در ۱۸/۱۰/۱۳۶۳ اصلاحاتی در پاره ای از مواد قانون مذکور به عمل آمد.
مدیر کل ثبت احوال خراسان جنوبی در خصوص انتخاب نام خانوادگی از بدو تاسیس اداره سجل احوال می گوید: انتخاب نام خانوادگی در گذشته بر اساس نام محل زندگی(روستا مانند نوفرستی، خراشادی و ... ، شهر مانند بیرجندی، تبریزی و ...) یا حرفه و شغل مانند زارعی، کفاشی و ... و منسوب به نام های برگرفته از کتب مذهبی مانند مجید(مجیدی)، کریم(کریمی) و اسامی ائمه اطهار و پیامبران الهی(ص) (مانند یونسی، یوسفی و ...) و برگرفته از وقایع تاریخی و اجتماعی مانند اسکندری، چنگیزی و نام های فرزانگان، دانشمندان، پادشاهان و اسطوره های ملی مانند ابوالقاسمی، سعیدی، رستمی، نادری، سیاوشی و گرشاسبی صورت گرفته است.
وی بیشترین فراوانی نام خانوادگی در ایران را منسوب به پیامبران و ائمه اطهار(ص)، نام خانوادگی منسوب به شهر و روستا و حرف و مشاغل، ایل و طایفه اعلام می کند و ادامه می دهد: به دلایل متفاوتی افراد به تغییر نام خانوادگی اقدام می کنند از جمله: با توجه به وضعیت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی افراد، چنان چه نام خانوادگی آنان برابر قانون و دستورالعمل و بخشنامه های سازمان ثبت احوال کشور قابل تغییر باشد اقدام به تغییر نام خانوادگی خویش می کنند مانند نام خانوادگی منسوب به محل (شهر مانند بیرجندی، قاینی و روستا مانند بهدانی، سرچاهی و ...) نام خانوادگی منسوب به ایل و طایفه مانند گرگی، نهتانی، کلندرزهی و ... نام خانوادگی منتسب به حرف و مشاغل مانند چوپانی، کفاشی و ... نام خانوادگی مغایر با ارزش های فرهنگی اسلامی مانند بی دین، شیطان پرست، شاه پرست و ... نام خانوادگی منسوب به مناصب یا القاب و عناوین مانند سرهنگ، خان، مهندس و ...، نام خانوادگی ترکیبی از واژه های خارجی (یا واژه خارجی) مثل علی اف، چارلتون، جانسون و ... ،نام خانوادگی واژه های نامناسب مثل بیچاره، گدا، دریوزه و ...وی تصریح می کند: به طور متوسط سالانه ۶۵۰ نفر در استان متقاضی تغییر نام خانوادگی خود می باشند.

رنجبر

منبع : روزنامه خراسان