آنچه که باعث افسردگی می‌شود

علت دقیق افسردگی كاملاً شناخته شده نیست اما براساس شواهد به دست آمده می توان چندین عامل را برشمرد: ۱- وراثت، ۲- ساختار بیوشیمیایی بدن، ۳- ساختار روانشناختی، ۴- حوادث زندگی پراسترس ۵- نوسان میزان هورمون ها، ۶- عوامل دیگر مانند بیماری ها و درمان های خاص.
ـ وراثت
افرادی كه یكی از بستگان نزدیك آنها مبتلا به افسردگی اصلی یا اختلال خلقی دوگانه (دوقطبی) باشند دو برابر دیگران در معرض ابتلا به افسردگی قرار دارند.
ـ ساختار بیوشیمیایی
هر انسانی ساختار شیمیایی منحصر به فرد دارد. ابتلا یا عدم ابتلا به افسردگی به میزان مواد شیمیایی مغز او و اینكه این مواد شیمیایی چگونه با سیستم عصب مركزی در تعامل است، بستگی دارد. ساختار بیوشیمیایی هر فرد یك عمل تعادل ساز پیچیده است. اگر یكی از مواد شیمیایی به درستی كار نكند كل تعادل و توازن به هم خواهد خورد.
مغز فرمانده بدن است. همانطور كه پیام های صادره از مغز (به شكل جریان الكتریكی) حركات ما را كنترل می كند پیام های دیگر عواطف و احساسات ما را كنترل می كنند. سلول های عصبی اصلی ترین واحد های مغز هستند. این سلول های عصبی به وسیله فواصلی كه سیناپس نامیده می شوند از هم جدا می گردند. مواد شیمیایی موسوم به ناقلان عصبی (neuro transmiter) پیام ها یا علایم صادره از مغز را از بین این سیناپس ها عبور داده به سلول های عصبی مختلف می رساند.
اگر در یك ناقل عصبی نقص یا عدم توازن و تعادل وجود داشته باشد اختلالات گوناگون ممكن است رخ دهد.
ناقل های عصبی سروتونین، دوپامین و نورپین فراین پیام رسان های شیمیایی هستند كه گفته می شود، مسئول كنترل عواطف و روحیه هستند. مخصوصاً سروتونین كه در افسردگی نقش دارد. اعتقاد بر این است كه وجوه هرگونه نقصی در سروتونین یا اختلال در شیوه عمل آن اثرات منفی عمیقی در روحیه و عواطف شخص بر جای می گذارد.
ـ ساختار روانشناختی
گفته می شود كه ویژگی های اصلی شخصیت یك فرد اغلب در سال های اولیه كودكی وی مشخص می شود. یكی از این عوامل مشخص كننده محیط زندگی فرد است. هر آنچه كه در دوران كودكی در زندگی ما رخ می دهد به هنگام بزرگسالی اثرات ریشه ای و عمیقی در نگرش و رفتار ما دارد مثلاً مورد بی مهری و عدم توجه قرار گرفتن، منع شدن از چیزی، مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفتن در دوران كودكی می تواند بعد ها در نوع نگرش فرد به جهان تاثیر بگذارد.
محرومیت اجتماعی مانند زندگی در خانه های پرجمعیت، كمبود روابط گرم با شخص قابل اعتماد می تواند در طول زندگی بر روابط فرد با دیگران تاثیر بگذارد.
ـ حوادث زندگی پراسترس
واكنش فرد نسبت به عوامل خارجی نیز می تواند بر میزان مواد شیمیایی مغز و كیفیت عمل آنها تاثیر گذاشته و نهایتاً بر روحیه و عواطف شخص تاثیر بگذارد. یك حادثه می تواند فرد را مبتلا به افسردگی سازد. (به ویژه آن كه فردی قبلاً در اثر عوامل دیگر در خطر افسردگی بوده باشد) این حوادث عبارتند از ۱- بیماری طولانی مدت ۲- بیماری یا مرگ فرد مورد علاقه ۳- طلاق ۴- پایان دادن به یك رابطه نزدیك و صمیمی ۵- رفتن به یك خانه جدید ۶- مشكلات مالی یا اداری.
ـ نوسان میزان هورمون‌ها
در زنان نوسان میزان هورمون ها می تواند باعث افسردگی شود. این حالات عبارتند از سیندرم پیش از قاعدگی- تقریباً ۳ تا ۸ درصد زنان یك هفته یا چند روز قبل از قاعدگی تحت تاثیر این سیندرم قرار می گیرند. از نشانه های این حالت روحیه افسرده، نوسان روحی، اوقات تلخی، تشویش و اضطراب است.
ـ افسردگی پس از بارداری (زایمان)
این نوع افسردگی با نوسان هورمون ها پس از حاملگی ارتباط مستقیم دارد. اما عوامل اجتماعی نیز ممكن است در آن نقش داشته باشد. مثلاً یك زن شاغل كه مجبور است به طور ناگهان به دور از محل كار خود در منزل بماند و روز را به تنهایی و با كودك خود سپری كند ممكن است احساس افسردگی و انزوا به وی دست بدهد.
ـ افسردگی در دوران یائسگی
ممكن است زنان در این دوران به علت آنكه قدرت تولید مثل خود را دست داده اند دچار اندوه شوند و از طرف دیگر ممكن است ترك كردن فرزندان بزرگسال مادر را دچار افسردگی كند.
ـ عوامل دیگر
عوامل دیگری كه ممكن است منجر به افسردگی شوند عبارتند از ۱- مصرف مواد مخدر و الكل ۲- استفاده از برخی دارو ها مانند استروئید و یا دارو های مربوط به فشار خون ۳- بیماری های خاص مانند پركاری غده تیروئید و یا مشكلات عروقی ۴- تحلیل انرژی، از دست دادن انرژی ذهنی و جسمی كه معمولاً ناشی از كار طولانی مدت و یا تعهداتی كه فرد بر روی دوش خود احساس می كند، است.

منبع : روزنامه شرق