چاپایف - CHAPAYEV

سال تولید : ۱۹۳۴
کشور تولیدکننده : شوروی
محصول : لن فیلم
کارگردان : سرگئی و گریگوری واسیلی‌یف، بر مبنای خاطرات دمیتری فورمانوف از جنگ‌های داخلی سال ۱۹۱۹
فیلمنامه‌نویس : سرگئی و گریگوری واسیلی‌یف، بر مبنای خاطرات دمیتری فورمانوف از جنگ‌های داخلی سال ۱۹۱۹
فیلمبردار : الکساندر سیگایف و ا. اکستوفونتوف.
آهنگساز(موسیقی متن) : گاوریل پوپوف
هنرپیشگان : بوریس بابوشکین، بوریس بلینوف، لئونید
نوع فیلم : سیاه و سفید، ۹۹ دقیقه


ـ در جنگ‌های داخلی که بلافاصله پس از انقلاب در شوروی آغاز شد، نیروهای سرخ و سفید روبه‌روی یکدیگر قرار گرفتند. نیروهای سرخ را کمونیست‌ها پشتیبانی می‌کردند و نیروهای سفید را ضدانقلابیون. در اوج این جنگ‌ها، کمیسری سیاسی به‌نام "فورمانوف" (بلینوف) مأموریت می‌یابد تا به یک بریگارد از پارتیزان‌ها ملحق شود و به آنان برای پیروزی بر روس‌های سفید یاری برساند. به زودی رابطهٔ دوستانه عجیبی میان "فورمانوف" و فرمانده بریگاد، فردی خودسر به‌نام "چاپایف" (بابوشکین) شکل می‌گیرد. تا اینکه "فورمانوف" موفق می‌شود، طی نبردهای مختلف، به "چاپایف" انضباط و نظم حزبی موردنظر را بیاموزد. اما سر آخر "چاپایف" در یک درگیری کشته می‌شود.
ـ مشهورترین فیلم دهه ۱۹۳۰ شوروی. برادران واسیلی‌یف (برادرانی که هیچ‌گونه نسبت فامیلی با یکدیگر نداشتند!) آگاهانه یا ناآگاهانه با این اثرشان مکتبی را بنیان گذاشتند که بعدها به مکتب فیلم‌های "واقع‌گرای سوسیالیستی" معروف شد. فیلم از همان زمان ساخته‌شدنش مشخص بود که تبدیل به فیلمی تأثیرگذار خواهد شد. حداقل یکی از برادران (سرگئی) سابقه شرکت در جنگ‌های داخلی را داشت و فیلمنامه اصلاً بر مبنای خاطرات یک کمیسر سیاسی شکل گرفته بود. به این ترتیب پس از دو سال، هنگامی‌که فیلم روی پرده رفت با استقبالی همگانی روبرو شد. استقبالی از طرف تماشاگران، فیلمسازان، منتقدان و شخص استالین که چاپایف را به خاطر دقت در تصویر کردن حکایت "مبارزا کارگران و دهقانان" در جریان جنگ‌های داخلی سخت ستود. تقابل "چاپایف" احساس‌گرا و "فورمانوف" عقل‌گرا در واقع موضوع اصلی فیلم است که هیچ‌یک شخصیت کاملی نیستند و قوت و ضعف‌هایشان را در کنار هم دارند. همچنین شخصیت‌های منفی فیلم، مثل ژنرال ضدانقلابی که مردی فرهیخته است و در عین حال از آدم‌کشی ابائی ندارد. چاپایف به‌رغم شخصیت‌پردازی‌های ملموس، تصویری قهرمانانه از قهرمانان جنگ‌های داخلی ارائه می‌دهد. ظاهر تصویری فیلم، رویکردی مستند به داستان دارد (سیگایف، تجربیاتش را قبلاً به‌عنوان دستیار فیلمبردار و عکاس صحنه در فیلم اکتبر آیزنشتاین کسب کرده بود). اما تأثیر چاپایف بر واقعیت بیش از تأثیرش بر سینما بود. چاپایف در واقعیت باعث شد قهرمانان بسیاری از نهضت مقاومت فرانسه و بریگادهای انقلابی جنگ داخلی اسپانیا، "چاپایف" نامیده شوند.