نیم منقار جهنده

نام انگلیسی : Jumping halfbeak
نام علمی : Hemiramphus archipelayicus
نام محلی : چینگو
خانواده : Hemiramphidae
کد : HEmira.H.a.۲
مشخصات :
● مشخصات مورفولوژی
▪ فرم و رنگ بدن: این ماهی دارای بدنی کشیده و فشرده ، سر آن مخروطی با پوزه تیز است.رنگ بدن در بالا آبی تیره و پایین سفید نقره ای ،منقار فک پایین تیره رنگ با نوک گوشت آلود به رنگ قرمز روشن است و در طول پهلو یک نوار باریک تیره و در زیر آن یک نوار پهن تر نقره ای وجود دارد.باله های پشتی و دمی تا حدی لکه دار و با لبه ها سیاه بوده و سایر باله ها روشن است.
▪ باله ها: باله پشتی قبل از منشا باله مخرجی شروع شده و از آن باله بلندتر است. باله سینه ای کوتاه است.قاعده باله های شکمی تقریبا در وسط سر و پایه باله دمی قرار دارد و باله دمی آن دو شاخه است.باله سینه ای ۱۳ شعاع نرم و باله پشتی ۲خار و ۱۱ شعاع نرم و باله مخرجی ۶ خار و ۴ شعاع نرم و باله شکمی ۶ شعاع نرم دارد.
▪ فلس: فلسها بزرگ ،نازک ،سیکلوئیدی و ریزنده هستند که قسمتی از سر را نیز می پوشاند. خط جانبی در قسمت پایینی پهلوها و در موازات خط شکمی قرار دارد .
▪ دندان: دهان کوچک و مایل است. دندانهای کرکی شکل در فک فوقانی و در قسمت قاعده ای فک پایینی وجود دارد. فک آن تحتانی و جلو آمده و بسیار طویل شده تا حدی که شبیه منقار است. قسمتی از آرواره زیرین که در پشت انتهای فک بالایی قرار دارد بدون دندان فک است.فک بالا کوتاه ،سه گوش و بدون فلس است.فک پایینی به یک منقار میله ای شکل تبدیل شده است و فک بالایی کوتاه که برای پیدا کردن موجودات کوچک غذایی مناسب است.
▪ طول: بیشینه درازای بدن ۳۴cm و طول استاندارد آن ۲۱cm است.
▪ سایر مشخصات: فاصله پیش چشمی کوتاهتر از قطر چشم است. ۳۲-۲۵ خار بر روی اولین کمان آبششی دارد. دهانه های آبششی وسیع ، پرده های آبششی جدا از هم و غیر متصل به قطعه رابط هستند.
● مشخصات بیولوژی
▪ مکان زندگی: این ماهی از انواع ماهیان کوچک ولی فراوان آبهای باز بوده که به صورت گروههایی در آبهای ساحلی زندگی می کنند.بعضی از آنها آزادانه وارد آبهای شیرین می شوند. شنای نسبتا سریعی داشته و غالبا به موازات سطح آب با یک سری پرشهای کوتاه حرکت می کنند.
▪ تغذیه: علفخوار بوده و از اجزای گیاهی کوچک تغذیه می کنند.
▪ پراکنش: سراسر خلیج فارس و دریای عمان، اقیانوس هند ، چین ،مجمع الجرایرمالایا ، فیلیپین و دریاهای گرمسیری تا معتدله دنیا
▪ تولیدمثل: یک ماهی تخمگذار است و تخمهای آن به وسیله رشته های نخی شکل به گیاهان می چسبند. در مراحل نوزادی دهان قرینه بوده ولی بتدریج طول فک پایینی توام با رشد ماهی زیاد می گردد.بعضی از گونه های این ماهیان زنده زا هستند.
▪ سایر مشخصات: در موقع جهش باله های شکمی کاملا مسطح شده و بدن را روی آب نگاه می دارد و قسمت پایینی باله دمی حرکاتی را بر آب وارد می سازد .ماهیان بزرگ قادرند تا ۲۰۰ فوت با سرعت نزدیک به ۵۰ فوت در ثانیه پرش نمایند.
▪ ارزش اقتصادی: یک ماهی خوراکی مهم به شمار می آید ولی استخوانهای ریز آنها خوردن آنها را مشکل می کند.
▪ روش صید: تور پایه چوبی،قلاب

منبع : مرکز آموزش عالی میرزا کوچک خان گیلان