اسپیتزر و کهکشان های غبارآلود

تلسکوپ فصایی اسپیتزر متعلق به آژانس فضایی ایالات متحده ( ناسا ) از میان ذراتی همچون غبار گروهی از کهکشان های پنهان غول پیکر و نورانی را مشاهده کرد . این کهکشان ها از زمین ۱۱ میلیارد سال نوری فاصله دارند .
این کهکشان های عجیب و غریب بیشترین روشنایی را در جهان قابل مشاهده دارند ، این روشنایی تقریبا" ۱۰ ترلیون برابر خورشید است . اما این کهکشان ها از ما بسیار دور هستند ، خاصیت شکفت انگیزی آنها این است که در غبارها پنهان شده اند . با این حال چشمان بسیار حساس اسپیتزر که از وجود پرتوی فروسرخ بهره می برند ، این کهکشان ها را جستجو می کند .
دکتر دن ویدمن از دانشگاه کرنل گفت : ما اساسا" کهکشان هایی را مشاهده می کنیم که نامرئی هستند . در گذشته مأموریت هایی در زمینه ی فروسرخ وجود داشته است هرچند که این کهکشان ها بر آنها پوشیده بوده اند . ما باید انتظار می کشیدیم تا کهکشانی به اندازه ی کافی از ما فاصله داشته باشد تا آنها را مشاهده کنیم و حالا سؤال اینجا است :
همه ی این غبارها از کجا پای به عرصه ی وجود گذاشته اند ؟
پاسخ این کاملا" واضح نیست ؛ گفته می شود این غبارها از ستاره ها پس زده می شوند . ولی باز هم نمی دانیم که چطور این غبار ها به همه ی جای کهکشان ها وزیده می شوند و راه می یابند . دیگر رمز موجود ، تابش فوق العاده ی این کهکشان ها است . ستاره شناسان حدس می زنند این زاده های جدید از کوازارهای غبار آلود و غیر معمول باشند که در واقع نورانی ترین اجرام در جهان هستی می باشند و ممکن است در غبار خود را نمایان نسازند . کوازارها همانند لامپ های نورانی و غول پیکر در مرکز کهکشان ها هستند و نیرویی غول آسا و بارنکردنی دارند . ما می دانیم که ممکن است ستاره هایی همچون خورشید در همین غبارها رشد کرده باشند ، هر چند که واقعا" نمی دانیم . دکتر هاک از دانشگاه کرنل گفت : با مطالعه ی این کهکشان ها ما معتبرترین نظریه ها را در مورد تاریخ کهکشان خودمان و دیگر کهکشان ها را به دست می آوریم . دانشمندان برای مشاهده ی نشانی از کهکشان های نامرئی از ابزاری از اسپیتزر که فوتومتر مالتی باند نام دارد استفاده می کنند . سپس تیم این تحیقیق هزار کهکشان را که در این داده ها نامرئی به نظر می رسیدند را با هم مقایسه کردند . این اطلاعات توسط رصدخانه ی ملی میدان گسترده یا همان واید ویلد به دست آمده است و سپس بررسی شده است . در این بررسی ۳۱ کهکشان که فقط در تصویر های اسپیتزر به نظر می آمدند مشخص شدند . دکتر بول جانوزی که مأمور تحقیق در این رصدخانه است گفت : این منطقه ی وسیع ماه های زیادی از زمین مورد بررسی قرار گرفته بود . در واقع این کهکشان ها غباری همانند سوزنی در انبار کاه هستند . مشاهدات کاملتر و بیشتر که توسط طیف نگار فروسرخ اسپیتزر انجام شد حضور سیلیکات های غباری را در ۱۷ تا از این ۳۱ کهکشان را نشان داد . سیلیکات های غباری همچون دانه هایی خاک مانند هستند که در ساختمان تخته سنگ ها به کار رفته هستند البته اندکی کوچکتر هستند . دکتر توماس سویفر که خود مدیر مرکز علمی اسپیتزر است گفت : سیلیکات های غباری که در دوره های نزدیک ما کشف شده اند بسیار مهم هستند . زیرا به فهم چگونگی اتفاق افتادن سیستم های سیاره ای در تکامل کهکشانی به ما کمک می کنند . گفتنی است که دکتر سویفر خود پروفسور فیزیک در موسسه تکنولوژی کالیفرنیا است . این سیلیکات ها غباری همچنین به ستاره شناسان کمک می کنند تا این موضوع را معین کنند که کهکشان های خیلی دور از زمین هستند . ما می توانیم از قسمتی از نوری که از کهکشان ها می آیند برای طیف نگار استفاده کنیم . پرفسور سویفر گفت : اگر ما نشان قابل شناختی از کانی هایی همانند سیلیکات ها داشتیم می توانستیم فاصله ی کهکشان را کشف کنیم . این گونه کهکشان ها بسیار پیر هستند و عمرشان به زمانی برمی گردد که جهان تنها سه میلیارد سال داشت که این سن حداقل یک چهارم سن کنونی آن است که در حدود ۵/۱۳ میلیارد سال است . کهکشان هایی که اینگونه در غبار هستند از دید زمین محصور بودند . نخستین بار در سال ۱۹۸۳ از طریق مشاهدات ماهواره ی فروسرخ آمریکایی اروپایی کشف شدند . بعدا" آژانس فضایی اروپا رصدخانه ی فضایی فرو سرخی به وجود آورد که تا حدی شبیه طرح قبلی بود . با این وجود وقتی اسپیتزر آمد به فرمانروایی پرداخت زیرا حساسیت آن حداقل ۱۰۰ برابر نمونه ی قبلی بود . و حالا می تواند کهکشان های نامرئی را جستجو کند . JPL در کالیفرنیا مأموریت ادره ی این مأموریت های علمی را دارد . طیف نگار این تلسکوپ توسط شرکت هوا – فضای بال ساخته شده است فوتومتر مالتی باند آن نیز در شرکت مذکور ساخته شده و به بهره برداری رسیده است .

منبع : سایت آسمانها