جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

عبدالرشید دیلمی رشیدای قزوینی


جنسیت: مرد
تخلص: رشیدا
تولد و وفات: ( ... - ۱۰۸۱) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: خطاط و شاعر
خواهرزاده و شاگرد میرعماد قزوینی و از معاصران جواهر رقم بود. وی پس از قتل میر ، چندی در اصفهان به سر برد و سرانجام رخت به هندوستان کشید و به دربار شاه‌جهان راه یافت و جزو ملازمان خاص او شد. او را در ایران به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌نام عبدالرشید و رشیدا و در هندوستان به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌عنوان آقا رشید و آقا شناختند. روش رشیدا در خط نستعلیق کاملاً مشابه شیوۀ میرعماد است و روش میرعلی هروی را نیز به پایهٔ اعلی رسانید. با آمدن او به هندوستان و اشاعهٔ خطوط او ، شیوه‌اش در هندوستان شایع شد و هندیان شیوۀ او را اخذ کردند. از شاگردان او غیر از شاهزادگان ، داراشکوه و زیب‌النساء محمد اشرف خواجه سرا ، سعیدی اشرف ، عبدالرحمان فرمان‌نویس و میرحاجی درخور ذکرند. رشیدا سرانجام در اکبرآباد (آگره) وفات یافت. دهخدا به نقل از "قاموس اعلام ترکی" محل وفات وی را کشمیر دانسته است. در تاریخ وفات وی اختلاف است. سعیدای اشرف که در شاعری همشاگرد صائب تبریزی بود ، قطعهٔ شعری به درخواست زیب‌النساء دختر هنرمند شاه‌جهان ، در رثاء و تاریخ وفات رشیدا و صائب سروده است و مطالب تاریخی چندی در آن است که در ترجمهٔ احوال آن دو به‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کار رفته است:
...گفتم از ارشاد پیر عقل ، در تاریخ آن
(بود با هم مردن آقا رشید و صایبا)
از آثار او: یک نسخه: "شرح گلشن راز" ، با رقم: "بندۀ شاه جهان عبدالرشید دیلمی ۱۰۴۰"؛ یک نسخه شش دفتر "مثنوی" مولانا ، به قلم کتابت خوش و با رقم: "کتبه العبد...عبدالرشید الدیلمی..." ، قطعه‌ای از بهترین خطوط او که سورۀ فاتحه را به قلم دودانگ نوشته است ، با رقم: "کتبه العبد...عبدالرشید‌الدیلمی...فی شهور سنهٔ خمسین و الف"؛ قطعات مختلف و مرقعات که در تاریخ بین سال‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های ۱۰۳۰ و ۱۰۷۱ نوشته شده است. پنج اثر دیگر وی در "احوال و آثار خوشنویسان" ذکر شده است.
منبع : مطالب ارسالی


همچنین مشاهده کنید