ابوالمعالی مسعودبن محمدبن مسعود قطب‌الدین طریثیثی نیشابوری

جنسیت: مرد
تولد و وفات: (۵۰۵ -۵۷۸) قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: محدث ، مدرس ، مفسر ، ادیب ، واعظ و فقیه شافعی
اصل وی از طریثیث نیشابور است. وی یگانه پیشوای شافعیان زمان خود بود. پدر او و محمدبن یحیی ، شاگرد غزالی ، و عمربن علی ، معروف به سلطان ، و در مرو نزد ابو اسحاق ابراهیم‌بن محمد فقه آموخت و از هبهٔالله‌ بن سهل سیّدی و عبدالجبار خُواری حدیث شنید. قطب‌الدین از پدر خود ادبیات را نیز فرا گرفت و برآمد و در روزگار اساتیدش وعظ گفت و فتوا داد. وی مدتی نیز در نظامیۀ نیشابور به نیابت از جوینی تدریس کرد. در ۵۳۸ ق به بغداد رفت و وعظ گفت و مورد توجه قرار گرفت. وی برای سلطان صلاح‌الدین ایوبی کتاب "عقیدهٔ" را تألیف کرد و در آن جمیع مسائل دینی مورد نیاز را گردآوری نمود. سپس در دمشق ساکن شد و با ابو نصر قشیر ملاقات کرد. در روزگار فقیه ابوالفتح مصّیصی در دمشق مورد توجه قرار گرفت و در مجاهدیّه درس گفت و پس از مرگ ابوالفتح تدریس در غزّالیه را عهده‌دار شد ، سپس راهی حلب شد و در آنجا در دو مدرسه‌ای که نورالدین و اسدالدین بنا نهاده بودند درس گفت. سپس به همدان رفت. مدتی در آنجا تدریس کرد. سرانجام به دمشق بازگشت و درس در غزالیه را از سر گرفت و به شاگردان خود فقه آموخت. او همچنین در جاروخیّۀ دمشق گفت ، سپس به نمایندگی به بغداد رفت و داماد ابوالفتح اسفراینی شد. حافظ ضیاء از وی اجازه حدیث داشت. ابوالمواهب ابن صَصَری و برادر او حسین و تاج ابن حمویه و دیگران از وی روایت کردند. در دمشق درگذشت و در مقبره‌ای در نزدیکی مقبرۀ صوفیۀ غربی دفن شد. از دیگر آثار وی کتاب "الهادی" در فقه است.

منبع : مطالب ارسالی