تاج‌الدین پوربهای جامی

جنسیت: مرد
نام پدر: بهاءالدین
تخلص: پوربها
تولد و وفات: ( ... )سده هفتم قمری
محل تولد: مشخص نیست.
شهرت علمی و فرهنگی: عارف ، شاعر
معروف به ابن‌بها. وی مردی دانشور و فاضل بود و در خاندانی که پدر بر پدر از قضات ولایت جامی بودند ، نشو و نما کرد. او از معاصران بدرالدین جاجرمی و بدرالدین کرمانی به‌شمار می‌رفت. طبعی خوش داشت و با دانشوران نشست و برخاست می‌کرد. بنا به روایت دولت‌‌‌شاه سمرقندی مدتی شاگرد سعید هروی و رکن‌الدین قبایی بود. با آنکه مولد و منشاء پوربهاء ولایت جام بود ، بیشتر روزگار خود را در هرات گذرانید. وی در شمار اطرافیان خواجه عزالدین طاهر فریومدی و پسر او ، خواجه عزالدین طاهر فریومدی ، بود و آن دو را مدح می‌گفت. مدایح این دو در "دیوان" پوربها دیده شده است و اینکه برخی تذکره‌نویسان ، او را فقط مختص به‌درگاه خواجه وجیه‌الدین زنگی دانسته‌اند ، باطل است. در میان ممدوحان پوربها غیر از عزالدین و وجیه‌الدین فریومدی و رجال خاندان جوینی ، کسان دیگری مانند اباقاخان و خواجه نصیرالدین طوسی و صاحب شرف‌الدین قانچی را می‌یابیم. وی پس از خروج ار خراسان مدتی در تبریز و بغداد و سپس در اصفهان اقامت داشت؛ اقامت او در تبریز به‌خاطر تعلق به‌ درگاه شمس‌الدین صاحب دیوان بود. پوربها سخنی روان و غالباً متوسط دارد و از اختصاصات شعر او آنست که گاه قصایدی با کلمات وافر مغولی ساخته و خود را در این راه مبتکر شمرده است. شهرت پوربها بیشتر در هجوها و هزل‌‌‌های او است و خود را در این شیوه شاگرد سوزنی دانسته است. به‌ هرحال پوربها شاعری است خوش‌ذوق و خوش‌بیان و شوخ‌طبع و هزال و مدیحه‌ساز و هجاپرداز که از قریحۀ خود آزادانه به‌ هر نحوی که می‌خواست استفاده می‌کرد. او "دیوانی" دارد شامل: قصاید ، مقطعات ، ترکیب‌بند و رباعیات.

منبع : مطالب ارسالی