جمعه, ۷ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 26 April, 2024
مجله ویستا

ابوالقاسم میرزای قمی


جنسیت: مرد
نام پدر: حسن/محمدحسن شفتی گیلانی
تولد و وفات: (۱۱۵۱/۱۱۵۰ -۱۲۳۱) قمری
محل تولد: ایران - لرستان - چاپلق ، از توابع بروجرد
شهرت علمی و فرهنگی: عالم امامی ، فقیه اصولی ، مرجع تقلید ، مدرس و شاعر
معروف به میرزای قمی و فاضل قمی و صاحب "قوانین" و ملقب به محقق قمی. اصل وی از گیلان است. پدرش از گیلان ، به چاپلق ، از توابع بروجرد ، مهاجرت کرد و او در آنجا به دنیا آمد. و از بزرگترین علماء عصر فتحعلی‌شاه قاجار بود. پس از رسیدن به سن رشد ادبیات را نزد پدرش که ادیبی کم‌نظیر بود فرا گرفت. سپس به خوانسار رفت و فقه و اصول را زد علامه میر سیدحسین خوانساری ، جد مؤلف "روضات" تحصیل نمود و از وی به دریافت اجازه نایل آمد. آن‌گاه به عتبات رفت و در کربلا در محضر علامه وحید بهبهانی و شیخ محمد مهدی فتونی عاملی و شیخ آقا محمدباقر هزار جریبی نجفی حدیث روایت کرد. وی مدتی در جاپلق تدریس کرد سپس به اصفهان مراجعت کردو در آنجا در مدرسهٔ گران به تدریس پرداخت. مدتی نیز ، در زمان کریم خان زند ، در شیراز بود. سپس به اصفهان مراجعت کرد و بعد از مدت کوتاهی به قم هجرت نمود و در آنجا به تدریس و تصنیف مشغول شد و آوازهٔ شهرتش از مرزها فراتر رفت و به محقق قمی مشهور شد ومردم از هر سو بر او گرد آمدند و مرجع تقلید آنان گشت. او در فقه ، اصول ، حدیث ، رجال؛ تاریخ ، حکمت و کلام متبحر بود. جماعتی از علماء بزرگ از محضرش استفاده بردند و عده‌ای از اعاظم آنها همچون شیخ محمد اباهیم کرباسی ، مؤلف "اشارات" و شیخ اسدالله دزفولی ، مؤلف "مقابیس" ، و سیدمحمدباقر حجت‌الاسلام شفتی اصفهانی ، مؤلف "مطالع‌الانوار" و سید عبدالله شبّر ، مؤلف "مصابیح‌الضلام فی شرح مفاتیح‌الشرایع‌الاسلام" و ش سیدمحسن اعرجی ، مؤلف "المحصول" و سید جواد عاملی ، مؤلف "مفتاح‌الکرامه" و دیگران ازوی روایت کرده‌اند. در قم درگذشت و در قبرستان شیخان به خاک سپرده شد. مادهٔ تاریخش (از این جهان بجنان صاحب "قوانین" رفت) ، می‌باشد. از آثار وی: "القوانی الحکمهٔ" ، در اصول ، که همان "قوانین‌الاصول" است؛ "حاشیهٔ القوانی"؛ "جامع‌الشتات" ، در جواب سؤالات ، معروف به "السؤال و الجواب"؛ "غنائم الایام فیما یتعلق بالحلال و الحرام" معروف به "الغنائم" ، در فقه استدلالی؛ "منهاج‌الاحکام" ، در فقه؛ "القضاء و الشهادات" ، "الفرائض و المواریث"؛ "معین‌الخواص" ، در فقه؛ "مرشدالعوام" ، در فقه؛ منظومه‌ای در معانی بیان؛ حاشیه شرح "مختصر عضدی"؛ "دیوان" شعر ، به عربی و فارسی ، در پنج‌هزار بیت.
منبع : مطالب ارسالی


همچنین مشاهده کنید